Lesbók Morgunblaðsins - 13.03.1949, Síða 6
130
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
ur um það svæði, er þeir þyrftu
af fjöru og landi til fiskverkunar-
innar og hún sje útmæld af við-
komandi sýslumanni.
4. Að þeim verði uppálagt að
vera íslenskum lögum háðir, eink-
um veiðilagatilskipun 20. júní 1849.
5. Að bann sje við lagt allar ó-
þarfa umferðir þeirra, skot eða
nokkurs konar veiðiskap fyrir eða
í annara landi.
6. Að hverjum þessara skilmála
rofnum skuli vera þeirra hjer upp
hafin.
Þá bárust þinginu og þrjár sam-
hljóða bænarskrár úr Suður-Múla-
sýslu um að Frökkum verði ekki
leyft fiskverkunarpláss af þessum
ástæ 'him:
1. Að þjóðerni voru geti verið af
því hætta búin.
2. Að fiskveiðar Frakka yfir höf-
uð spilli atvinnuvegum ís-
lendinga.
3. Að Frakkar hafi að undan-
förnu oft gert ýmsan óskunda
sem engar bætur hafa feng-
ist fyrir, þó menn hafi borið
sig upp vjð stjórnina o. s. frv.
"W'
ÞINGNEFNDIN skilaði tillögum
og ýtarlegu áliti og urðu um það
miklar umræður, enda þótt þing-
menn væri yfirleitt sammála. Kom
þar margt fram og fleira en hægt
er að rekja hjer. Nefndin taldi það
auðsætt, að eftir gildandi lögum
væri útlendum þjóðum gjörsam-
lega bönnuð öll fiskverkun á ís-
ienskri lóð, hver aðferð sem til
þess kynni að vera höfð. Hún
benti á þá hættu sem íslenskum
fiskveiðum og fiskverslun stafaði
af slíkri fiskverkunarstöð; lands-
menn væri nú að koma sjer upp
þiljubátum til hákarlaveiða og
þorskveiða, og væri þar um fram-
för að ræða. En þeir mundu þó
ekki geta kept við Frakka um með-
ferð á fiskinum, því að ólíkt bet-
ri væri aðstaða á hinum stóru skút-
Þingnefndin: Jón Guðmundsson, Jón
Hávarðsson, dr. Pjetur Pjetursson (í
miðju), Ólafur Sívertsen, Stefán Jóns-
son. —
um þeirra. Lægi þá ekki annað
fyrir hinum íslensku útgerðarmönn
um en að gerast verkamenn hjá
Frökkum, en það mundi ekki holt
fyrir þá að hverfa frá eigin at-
vinnu og frelsi og gerast þrælar
útlendinga. Hún benti og á það
að ekki væri sýnilegt hvernig ætti
að reisa rönd við ofbeldi og ójöfn-
uði hinna frönsku verkamanna, nje
hvernig hægt væri að koma ís-
lenskum lögum yfir þá. Enn benti
hún á það, að Þingeyri væri kirkju-
eign og ekki víst með hverjum
hætti landið fengist leigt eða selt.
Kaupstaður stæði nú einmitt á
þessum stað og „yrði líklega að
eyðileggjast ef hin franska ný-
lenda kæmi“.
ÞINGMENN urðu vel sammála
og samþyktu þessa ályktun:
1. Að þingið ráði frá því, að
þeim núgildandi lögum, opnu
brjefi 18. ág. 1786, tilskipun 13.
júní 1787 (sbr. lögin 15. apríl 1854)
er leggja bann á fiskveiðar útlendra
þjóða á íslenskum miðum og fisk-
verkun á íslenskri lóð, sje brevtt.
2. Að þingið í álitsskjali sínu til
konungs um þetta mál láti það
traust sitt í ljós, að engri útlendri
þjóð verði veitt undanþágu frá lög-
unum eða sjerstakt leyfi til þess
að verka fisk á íslenskri lóð, án
þess að það verði borið undir álit
þingsins.
3. Að þingið ekki sjái sjer fært
að aðhyllast áskorun hinnar keis-
aralegu frönsku stjórnar eins og
hún liggur nú fyrir.
4. Að þingið biðji konung að hafa
nákvæmt eftirlit með því eftirleið-
is, að fiskimenn erlendra þjóða
ekki fiski hjer nær landi en lög
og samningar leyfa.
ÁLITSSKJALIÐ sem þingið sam
þykti svo að senda konungi ásamt
þessari ályktun, var á þessa leið:
Það er eindregið álit þingsins að
með tilliti til landsins núverandi
ásigkomulags, sje ekki nein ástæða
til að breyta þeirri grundvallar-
reglu sem löggjafinn hefir fylgt
eða nema það bann úr lögum, sem
þannig liggur á útlendum þjóðum
í tilliti til fiskveiða og fískverkun-
ar, heldur hlyti það að verða land-
inu til hins mesta tjóns og óhagn-
aðar, ef það væri gert takmarka'
og skilyrðislaust.
Fiskveiðarnar eru sem sje næst
kvikfjárræktinni helsti atvinnuveg
ur landsins, en væri hið áminnsta
bann numið úr lögum, þá eru öll