Lesbók Morgunblaðsins - 30.10.1949, Side 5

LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
431
NÍL BEISLUÐ
írá upptökum til ósa
aði hann þó McCloy á sinn fund í
Washington og bauð honum að
gerast hernámsstjóri í Þýskalandi.
Þá benti McCloy honum á að þetta
væri óráðlegt. Hin hernámsveldin
mundu velja sína hernámsstjóra úr
flokki hinna bestu hershöfðingja,
og Bandaríkin ætti að gera það
líka. Roosevelt felst á að þetta væn
rjett.
Nú hætti McCloy að fást við
stjórnarstörf og settist að í New
York sem lögfræðingur. En tveim-
ur árum seinna var honum boðin
staða aðalbankastjóra Alþjóða-
bankans, og 30.000 dollara árslaun.
Hann tók við þeirri stöðu og gegndi
henni af miklum dugnaði og fyrir-
hyggju.
Svo var það að Lucius B. Clay
hershöfðingi var leystur frá starfi
sínu sem hernámsstjóri í Þýskal.
Þá voru allir sammála um það, að
enginn væri hæfari til þess að verða
eftirmaður hans en McCloy. Tru-
man forseti boðaði hann þá á sinn
fund og bauð honum þessa stöðu.
Það var ekki eftir miklu að sækjast
fyri.r McCloy, sem hafði 30.000 doll-
ara laun á ári og var skattfrjáls.
Nú var honum boðin staða með
5000 dollara lægri launum, og þó
skattskyldum, og miklu ábyrgðar-
meiri staða. McCloy setti það þó
ekki fyrir sig, en lofaði að taka við
hinni nýu stöðu með tveimur skil-
yrðum:
1. Að það væri berlega tekið
íram hvaða völd hann hefði í Þýska
landi, og að *hann fengi hæfilegt
svigrúm til þess að taka sínar eig-
in ákvarðanir í þeim málum, sem
væri stjórnmálalegs eðlis.
2. Að hæfur maður væri áður
fenginn til þess að taka við for-
stöðu Alþjóðabankans.
Það var gengið að báðum þess-
um skilyrðum, og eftirmaður hans
við Alþjóðabankann var skipaður
Eugene Black, sem eitt sinn hafði
verið aðstoðarbankastjóri við Chase
ÁRIÐ 1908 kom út bók eftir Wins-
ton Churchill og nefndist ,My
African Journey“. Þar segir hann
svo frá því er hann kom til Viktor-
iuvatns í Uganda: „Við sátum víst
einar þrjár klukkustundir og horfð
um á afrensli vatnsins og töluðum
um hvernig hægt mundi að beisla
þann kraft. Manni hlýtur að
blöskra að sjá slíkt ægiafl eyða
sjálfu sjer og vera ónotað. Hug-
myndirnar komast á flug. Það væri
sannarlega gaman að leggja hina
frægu Níl í stokk, þar sem hún
kemur úr vatninu.“
Nú, eftir rúm 40 ár, er þessi hug-
mynd Churchills að komast í fram-
kvæmd. Bretar hafa gert samning
við Egypta um að reisa stórkost-
legt orkuver hjá Jinja. Þar kemur
hin hvíta Níl úr Viktoriuvatni og
þaðan rennur hún um 3250 mílna
veg norður til Miðjarðarhafs. Mest-
ir fossar í henni eru í Uganda, nafn
kunnir fyrir fegurð og hrikaleik.
National Bank, og nú síðast að-
stoðarbankastjóri við Alþjóðabank-
ann.
Staða McCloy í Þýskalandi er sú
að hann hefur þrenns konar skyld-
um að gegna: hann er hernáms-
stjóri, hann er yfirmaður amerísku
sendisveitarinnar og hann er for-
stjóri endurreisnarstofnunar Sam-
einuðu þjóðanna (EAC).
Margir líta svo á, að það sje
undir því komið hvað gerist í
Þýskalandi á næstunni, hvort heims
friður getur haldist. Og það er þá
ekki undir neinum einum manni
meira komið en einmitt McCloy.
Talið er að vatnsmagn árinnar sje
um 37.000 smálesta á mínútú: og
þarna brýst alt vátnið fram í
þröngri klettakví.
Orkustöðinni hjá Jinja er ætlað
að framleiða nóg rafmagn handa
þremur uppvaxandi borgum þarna,
Jinja, Kampala og Entebbe.-Og þeg
ar hún er komin upp. er gert ráð
fyrir að þarna rísi upp margskonar
iðnaður, þar sem notuð verði þau
hráefni, sem landið sjálft hefur upp
á að bjóða. Þar eiga að rísa sykur-
verksmiðjur, bómullarverksmiðjur,
•íriíiri tíí