Lesbók Morgunblaðsins - 30.10.1949, Blaðsíða 9
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
485
ISLENDINGADAGURINN
haldinn í 60. sinn í Manitoba
MÁNUDAGINN 1. ágúst s. 1. var
íslendingadagurinn hátíðlegur hald
inn í sextugasta sinn í Manitoba.
Fyrsti íslendingadagurinn var
haldinn í Victoria Park í Winnipeg
2. ágúst 1890 og stóð W. H. Paul-
son fyrir því. Ræðumenn voru þá
þeir Jón Ólafsson skáld, sjera Jón
Bjarnason og Eggert Jóhannesson
ritstjóri.
Dagurinn var upprunalega hátíð-
legur haldinn til minningar um
stjórnarbót íslands 2. ágúst 1874.
. En sennilega hafa nú ýmsir
gleymt því“, segir J. K. Laxdal í
The Icelandic Canadian, „en á
hverjum slíkum hátíðisdegi minn-
umst vjer í ræðum og ljóðum lands
forfeðra vorra og fóstru vorrar
Kanada. í þessari hátíð hafa ung-
ir og gamlir tekið þátt, og svo
mun verða. Enn eru til á meðal
vor menn, sem hafa tekið þátt í
öllum sextíu hátíðahöldum Islend-
ingadagsins. Altaf hefir verið
kappkostað að fá þangað hina bestu
ræðumenn og skáld. Þar er dr. Sig-
urður Júl. Jóhannesson fremstur í
ílokki, því ac$ hann hefir komið
þar fram 22 sinnum, í fyrsta skiíti
1891. Hann er nú 82 ára að aldri
og i fyrsta skifti las hann ekki
sjálfur ávarp sitt, en honum var
ákaft íagnað er hann sýndi sig á
ræðupalli, og mátti á því sjá hverj-
um vinsældum hann á að fagna.
Árið 1924 kom Fjallkonan í
fyrsta skifti fram á íslendingadegi
og hefir verið svo æ síðan að virðu-
legasta konan úr vorum hópi hefir
þannig sett hátíðar og virðuleika-
blæ á samkomuna. Að þessu sinni
var það frú Hólmfríður Daníelsson,
„Fjallkonan“,
l'ru Holmfríður Danielsson.
sem kom fram í gerfi Fjallkonunn-
ar, klædd íslenskum þjóðbúningi,
og las ávarp „til barna íslands".
Um 5000 manns voru þarna sam-
an komnar og stjórnaði sjera Valde
mar Eylands samkomunni. Andrew
Danielsson frá Blaine talaði fyrir
minni íslands, ungfrú Constancc
Jóhannesson fyrir minni Kanada.
Grettir Jóhannsson ræðismaður
flutti kveðju frá íslandi. Aðrir
ræðumenn voru Þorkell Jóhannes-
son frá íslandi og P. M. Pjetursson
forseti Þjóðræknisfjelagsins.
Kvæði voru flutt: Minni íslands.
eftir Sigurð Júl. Jóhannesson.
Minni landnemanna, eftir Böðvar
Jakobsson og Kanadaljóð, eftir
Art Reykdal. Svo var söngur, í-
þróttakeppni og dans.
Laxdal segir að lokum: „Dags-
skrá Islandingadagsins hefir verið
mjög svipuð öll þessi sextíu ár.
Þar hafa komið fram bestu ræðu-
menn vorir, skáld, tónlistarmenn
og íþróttamenn. En íslenska glím-
an, sem áður naut mikilla vin-
sælda, er nú horfin“.
ÁVARP FJALLKONUNNAR
Fjallkonan heilsar yður, börn-
um sínum, samankomnum víðsveg-
ar að á þessum söguríka stað til
þess nú í sextugasta sinn a$ minn-
ast þeirra arfleiíðar, sem þjer haf-
ið frá henni þegið og til þess að
treysta bróðurböndin meðal yðar
sjálfra.
Lífið hefir íært henni merk tíma-
mót, en þessi dagur mun lengi
sveipast dýrðarljóma i huga henn-
ar, og engin orð fá túlkað þær til-
finningar, sem nú leita til yðar frá
stoltu og þakklátu móðurhjarta.
Hver hátíðisdagur, — jafnvel
hver hugsun, sem þjer hafið helg-
að hinni öldnu móður yðar á und-
anförnum árum, hefir verið henni
sem dýrmæt perla, er hún hefir
skoðað sem gjöf frá yður og veitt
móttöku af hræðru hjarta. Þo var
henni oft þungt innanbrjósts, er
hún hugleiddi þá stund, er síðasta
perlan frá börnunum í Vesturheimi
yrði lögð með trega á altari minn-
inganna.
En nú býr ei lengur sorg njc
kvíði í huga hennar. Aðeins óum-
ræðileg gleði, ást og þakklæti fvlla
hann á þessari stundu. Þessi merki
og sjerstæði dagur er ekki ein-
ungis sextíu ára afmæli hins fyrsta