Lesbók Morgunblaðsins - 19.11.1950, Blaðsíða 9

LESBOK MORGUNBLAÐSINS
p—TT'
541
LANDIÐ, SEM RÁÐIST VAR Á
ÞETTA er útdráttur úr grein eftir Enzo de Chetelat jarðfiæðing, er
sendur var til Suður-Kóreu um þær mundir er hún fekk sjálfstæði,
til þess að vera leiðbeinandi og ráðunautur í öllu því er snerti náma-
gröft í landinu.
Stjórnarhöllin i Seul, reist af Japönum,
RÚSSAR hafa bannað sendinefnd
Sameinuðu þjóðanna að koma norð
-ur yfir 38. breiddarbaug. Þar hafa
þeir sett járntjald og það fylgir
auðvitað ekki neinum landfræði-
legum reglum, heldur sker sundur
fjöll og ár, þorp og námur.
í Norður-Kóreu er mikið af nám-
um, þar er skógarhögg mikið og
þar eru hin stærstu orkuver og þar
mátti heita að allur iðnaður væri
áður en landinu var skift. Suður-
Kórea er aftur á móti bændalandið.
Hún framleiðir aðallega matvæli,
þótt nokkur iðnaður sje þar og
námur. — Þar eru líka stundaðar
fiskveiðar.
Nú er verið að gera þar járn-
brautir til námanna í fjallahjeruð-
unum á austurströndinni. Mikill
skortur er á rafmagni, því að orku-
verin fylgdu Norður-Kóreu og
Rússar hafa rofið strauminn. Þess
vegna stöðvaðist allur iðnaður í
landinu. En þarna er talsvert vatns
-afl og nýar orkustöðvar hafa ver-
ið reistar og aðrar á uppsiglingu.
Og um sumar iðngreinir, svo sem
bómullarvefnað, er Suður-Kórea
nú sjálfbjarga.
Mikið hefur verið flutt ínn af
tilbúnum áburði og það hefur auk-
ið uppskeruna svo, að nú þarf lítið
að flytja inn af matvælum,
Höfuðborgin Seul fylgdi Suður-
er spilið tapað. Ekki er óhugsandi að
A hafi SK einan og reyna má það. S
slær nú út spaða, drepur með ásnum
til vonar og vara og kóngurinn kemur
L Þá var spilið auðvitað unnið. Hefði
kóngurinn ekki komið í, varð S að
koma sjer inn á tígul og slá út spaða
aftur. Komi kóngurinn ekki enn verð-
ur hann að koma sjer inn að nýu og
slá út spaða í þriðja sinn. — Spilið var
tapað eí hann „svinaði" spaða í fyrsta
sinr.
Kóreu. Hún stendur á skínandi
fallegum stað umkringd háum
granítfjöllum. Þar eru breiðar göt-
ur, sem setja á hana vestrænan
svip, og Japanar höfðu reist þar
mörg stórhýsi. En eldri hluti borg-
arinnar er með óbikuðum strætum
og þar eru lágreistar og lítilmót-
legar búðir.
Á götunum var hið furðulegasta
samsafn af farartækjum. Þar voru
uxakerrur, stigin japönsk þríhjól,
bifhjól, skrautlega málaðir almenn
-ingsvagnar dregnir af hestum,
handkerrur (rickshas) og nýir
amerískir bílar, herbílar og jepp-
ar, og svo strætisvagnar, sem altaf
voru svo hlaðnir af fólki að það
hekk utan á þeim.
Karlmennirnir í Seul ganga ým-
ist í vestrænum eða austrænum
búningi, en kvenfólkið er klætt
eins og formæðurnar langt aftan úr
öidum. Margar konur bera börn
sín í fatla á bakinu.
Fyrstu dagana, sem jeg var í
Seul, var nístingskalt þar (þetta
var í mars). En viku seinna varð
á snögg breyting. Það var eins og
landið hefði verið lostið töfra-
sprota, því í einni svipan varð þar
alt að blómahafi. Þar eru margir
fallegir skrautgarðar með gos-
brunnum, lystihúsum og aldagöml-
um minnismerkjum.
ÞEGAR Japanar höfðu lagt Kóreu
undir sig eftir aldamótin, varð
þeim það fljótt ljóst að hún var
þeim bráðnauðsynleg til þess að
koma í framkvæmd fyrirætlunum
sínum um að ná yfirráðum um öll
Austurlönd. Landið var auðugt að
allskonar málmum og efnum. Þeir
sendu jarðfræðinga og verkfræð-
inga um alt landið til þess að rann-
saka námur og gera áætlanir um
vinslu þeirra. Þar fundu þeir koi,