Lesbók Morgunblaðsins - 26.11.1950, Blaðsíða 3

LESBÖK MORGUNBLAÐSIMS
551
Paasikivi.
araamningana eftir „Vetrarstríðið“.
Og eftir það íelst hann á að verða
sendiherra Finna í Moskva. Var
það ekki vandalaust verk, en
Paasikivi var köllun sinni trur og
reyndi eftir mætti að bæta sam-
búð Finna og Sovjetstjórnarinnar.
En hann var farinn þaðan þegar
nýa stríðið braust út 1941.
Meðan á stríðinu stóð ljet Paasi-
kivi ekkert á sjer bera, en helt
kyrru fyrir á heimili sínu. Hann
Ijet þó stjórnina vita, að liann
teldi það affærasælast að Finnar
reyndu að draga sig út úr stríðinu
sem allra fyrst, en hann beitti sjer
ekki fyrir því. En svo var hann
sendur til Moskva vorið 1944 til
þess að fá að vita hvaða friðarkosti
Hússar mundu setja. Hann átti þó
enga hlutdeild í friðarsamningun-
u.m, sem gerðir voru i Moskvu um
haustið.
Þá voru erfiðir tnnar, en i novem-
ber myndaði Paasikivi samsteypu-
stjórn á víðum grundvelli, svo víð-
um að meira að segja tók komm-
únistaflokkurinn þátt í þeirri
stjórnarmyndun og hafði þó i'ram
að því venð bannaður i landinu.
í mars 1946 sagði Faasikivi af sjer
til fcess að taka við af Mannerheim
sem forseti lýðveldisins. Og við for-
setakpsningarnar í mars í vetur
sem leið var hann endurkjörinn til
6 ára.
Á herðum hans hefir hvílt
þyngsta ábyrgðin á velferð Iands-
ins siðan stríðinu lauk. Það hefir
verið svo þung byrði, að margur
yngri maður mundi hafa kiknað
undir henni. En Paasikivi er enn
hinn ernasti, bæði til sálar og lík-
ama og hefir aldrei gugnað fyrir
erfiðleikunum. Og finska þjóðin
fagnar því að svo skuli vera, því
að hún kann vel að meta hvílík
þjóðargæfa það er að eiga slíkan
stjórnmálamann og ríkisstjóra á
þessum erfiði tímum, mann, sem
er einlægur ættjarðarvinur, hefir
mikla reynslu og vakandi ábyrgö-
artilfinningu og kann aö snúast við
hverjum vanda. Þess vegna óskar
þjóðin þess að fá að njóta lengi
stjórnvisku hans og starfskrafta,
því að hann er í augum hennar hið
lifandi tákn samstarfs og endur-
reisnar á þessum örlagaríku tím-
um.
M. L. II.
ÍW íW ^ $4
í MUNNMÆLUM lifir sú sögn,
að Gísli Jakobsson Snorrason-
ar prests að Húsafelli (1757—
1003), fór eitt sinn að vorlagi á
grasafjall, ásamt fjóruin stúlkum,
austur undir jökla í svo kölliið
Fljótsdiög, norðvestan Langjökuls,
austur frá Eiriksjökli. Þoka var á.
Veit hann ekki fyr en maður kem-
ur þar að honum á brúnum hesti.
í stað hnakks var reiðverið melja
en beislisstengur og ístöð úr horni.
Maður þessi var hár og grannur
a vöxt, á að geta miðaldra, frem>
ur sviplejðiir og emkennilegijr.
Hafði hann loðca hrossskamssko
á fótum og húfu á höfði úr sama
efni, klæddur grófum, móleitum
prjónafötum úr ull, er fellu vel að
honum. Eigi vissi Gísli glöggt hvað
an maður þessi kom, sá hann ekki
fyr en allt í einu geysast fram úr
þokunni. Kastast þeir kveðjum á.
Spyr þá komumaður, hversu margt
manna muni þar vera. Segir Gísli
þar vera um 30 manna á fjallinu,
auk sín og stúlknanna, er hann sjái.
Hafi svo atvikast, að sjer og þeiin
dvaldist þar lítið eitt lengur við
tínsluna, en hinir væru skammt
undan. Eigi vildi komumaður segja
nafn sitt nje heimili.
Gísli var svo búinn, aö hann var
í fremur þröngri úlpu, hnepptri að
framan. Bar hann á sjer skorið
neftóþak í brjóstvasa. Kemur hon-
um þá til hugar, að þreifa eftir
dósunum, leggur af sjer grasa-
pokann, . íráhneppir úlpunni að
nokkru, en sökum þrengsla, geng-
ur honum ekki sem greiðast að ná
dósunum. Þessu veitir komumaður
athygli með þungum tortryggnis-
svip, snyr frá, slær að vörmu spori
i hest sinn og ríður hvað af tók
uns hann hvarf út i þokuna til
landsuðuráttar inn til jökulsins.
Gísli þykist nú þess íullviss, að
þetta muni útilegumaður vera, tek-
ur hestana, týgja þau sig sem skjót-
ast og halda til byggða.
Sonur Gísla Jakobssonar var
hinn snjalli hugarreikningsmaður
Björn, er lepgi dyaldi í Reykholti
og síðar í Stafholti.
Frásögn þessa hef jeg eftir vel
greindum, öldruðuin manni, Brandi
Brandssyni frá Barkarstöðum i
Miðfirði, síðast búandi á Akranesi,
dáinn ó fyrsta tug þessarar aldar.
Ásui. Gestsson.
íW
Born mega aidrei hegða sjer fcins og
íoreldrar þeirra gerðu þegar þau voru
lítol — 'feví það er Ijótt.