Lesbók Morgunblaðsins - 14.10.1951, Blaðsíða 7
F- LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
459
framleiðir hina dýrustu tóna. Sir
James Jeans sagði einu sinni að
alheimurinn líktist fremur stórri
hugsjón, heldur en stærðfræðileg-
um formúlum, eða vjelrænni menn
ingu. Alheimur — það þýðir í eðli
sínu „alt gert afi einu.“ eitt alis-
herjar samband í guði,
Guð gaf oss frjálsra'ði.
í leit minni komst jeg að raun
um að fóik sem leitaði guðs, var
ekki aðallega að reyna að gera sjer
grein fyrir því hvernig guð væri
í hátt, heldur vildi það reyna að
skilja hann.
í Heideiberg skólanum í Tiflin
í Ohio hafa stúdentar umræðu-
fundi á sujmudagskvöldum. Á ein-
um fundinum átti að ræða mn
blóðsútheliingamar 1 Kóreu. Terry
Wickham rektor var viðstaddui; og
þeir beindu þessum spurningum til
hans:
„Hvernig stendur á því að guð
líður það að menn drepi hver ann-
an? Hvers vegna lætur hann svona
hræðilega atburði gerast? Hvers
vegna lætur hann mannkynið
steypa sjer út í þessar hörmung-
ar?“
Rektor hallaðist aftur á bak í
stólnum og mælti með hægð: „Guð
skiftir sjer ekki af því, sem vjer
eigum sjálfir að ráða fram úr.“ Og
svo útskýrði hann þetta: Þegar guð
skapaði manninn, þá var hann ekki
að skapa neina vjel. Hið dásam-
legasta við sköpunarverkið er það
að manninum var gefið frjálsræði.
Guð gaf oss skynsemi til að velja
og hafna. Vjer ráðum því sjálfir
hvort vjer erum með guði eða móti
honum. Vjer getum látið guð ráða,
eða ráðið sjálfir. Með þessu var
mannkyninu lögð mikil ábyrgð á
herðar. Og vegna þess að vjer höf-
um þessa ábyrgð, þá höfum vjer
engan rjett til þess að kenna guði
um það þegar vjer steypum oss
sjálfir í ógæfu. —-----
En hvernig á þá að skýra sumt,
sem kemur fyrir í þessum heimi
og maðurinn virðist ekki bera neina
ábyrgð á, sum slysin, sumar harm-
sögurnar og sorgaratburði? Góður
og gegn maður, maigra bama fað-
ir, lendir í bflslvsi og missir sjón-
ina. Góð og umhyggjusöm móðir
veikist af krabbameinL Ung hjón,
sem unnast heitt, missa einkabarn
sitt. Heiðvirður kaupmaður er gerð
ur gjaldþrota af hóflausri sam-
kepni. Heil borg sópast burt í vatns
flóði. Barn druknar í bæarlækn-
um. Saklaus maður fer í fangelsi.
Hvers vegna? Hvers vegna?
Jeg hef lagt þessar spurningar
fyrir marga kennimenn. Einn
þeirra svaraði á þessa leið:, JJargir
líta svo á að þeir eigi farsæld inni
eins og nokkurs konar bankainn-
stæðu, og að guð sje gjaldkerinn.
Þeir þykjast geta gefið út ávísanir
á þessa innstæðu og fá þær greidd-
ar. Hinu gleyma þeir alveg að lífið
er eilíft, og hver er tilgangur hins
eilífa Lífs.“
Rómversk-kaþólskur prestur
sagði: „Lífið hjer á jörð er aðeins
undirbúningstími. Þeir, sem ágirn-
ast auð, metorð og völd, ættu að
vita að þeir geta ekki flutt það með
sjer yfir um. En andleg auðlegð
hefur eilíft gildi. Hún er hluti af
hinni ódauðlegu sál.“ Hann sagði
að kapphlaup manna um þessa
heims gæði væri eins og þegar
drengir tefla um tölur eða tappa;
ágóðinn er bara til stundargam-
ans. En andleg auðlegð er ófor-
gengileg. Það er sá mikli munur
á þessu tvennu þegar drengirnir
eru kaliaðir heim í rökkrinu og
taflinu er lokiö.
„Heimskur maður hættir öllu
undir sína skoðun á lífinu, en
hygginn maður treystir guði,“
sagði sjera Arthur E. Wilson á
Rhode Island. „Kjarni trúarinnar
er að guð hafi ætlað mannkyninu
sjerstakt hlutverk í Iffinu. En vjer
megum ekki binda oss við að aðal-
hlutverk vort sje'að vernda hið
líkamlega líf. Mönnum hættir þó
við því á þessum dögum þegar all-
ir óttast kjarnorkuna.“
Margir eru tregir á að gera sjer
grein fvrir hver tilgangur lífsins
sje. Þeir ætLast til þess að guð
hugsi um þá sjerstaklega, að hann
vaki yfír hverju fótmáli þeirra,
bægi allri óhamingju frá þeim og
ausi yfir þá velgerðum. Þeir sætta
sig ekki við að hið sama gangi yfir
sig og mannkyn alt.
„Auðvitað er guði ant um hvern
einstakan,“ segir sjera Cayley, „á
sama hátt og mjer er ant um
hverja frumu í líkama mínum,
enda þótt jeg sje ekki að stjana
við hverja þeirra ár og síð.“
Að vera guði samtaka
Maðurinn væri auðvirðileg vera
ef guð þyrfti að stjórna hverju fót-
máli hans. En hann er hafinn yfir
aðrar skepnur vegna þess að guð
skapaði hann í sinni mynd og gaf
honum hæfileika til að skapa, taka
ákvarðanir og elska.
Það er máske kraftur þessa hæff-
Ieika, sem menn leita á þessum
þrengingatímum. Ef til vill er það
þrá til að vera guði samtaka, að
hfa og breyta eins og bam guðs og
sannfærast um að guð er í mann-
inum.
Jeg sat í almenningsvagni í New
York. Fyrir framan mig sat mið-
aldra kona og var að lesa í biblí-
unni. Jeg hallaði mjer fram og
spurði: „Lesið þjer oft í þessari
bók?“
„Á hverjum degi,“ svaraðí hún.
Hún sagði mjer ennfremur að mað-
ur sinn væri hættulega veikur og
að hún læsi í bibbunni fyrir hann.
„Haldið þjer að guð muni hjálpa
ykkur ef þið lesið biblíuna?"
„Nei, ekki ætlumst við til þess,“
svaraði hún. „En vlð verðum þá
fremur fær um að hjálpa guði.“