Lesbók Morgunblaðsins - 18.10.1953, Blaðsíða 10

592
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
um fvrir framan ströndina þannig
að fallbyssur þeirra sneru á land.
Hann fór í land á 15 stórbátum og
hafði með sér 300 manna lið. Þar
á meðal var 40 manna hljómsveit,
sem lék án afláts. Perrv klæddi sig
í mesta viðhafnarbúning sinn, og
þannig gekk hann á land eins og
konungur væri. Þar lét hann menn
sína taka sér stöðu í fylkingum, og
síðan var haldið að húsi því, þar
sem sagt var að fulltrúi keisarans
biði. En Japanar voru líka tor-
trvggir og þeir vildu ekki senda
neinn af ráðgjöfum keisarans, held-
ur sendu þeir mann, er Toda hét
og kölluðu hann „Prinsinn af
Idzu“. Um þetta vissi Perry ekki
þá. Hann afhenti þessum manni
bréf forsetans.
Bréfið var í forkunnar fögrum
gullslegnum kassa úr rósarviði og
hafði hann kostað 1000 dollara. í
bréfinu ávarpaði forsetinn keisar-
ann sem sinn mikla vin og í bréf-
inu sagði ennfremur:
„Tilgangur minn með sendingu
þessa fulltrúa míns (Perry) er eng-
inn annar en sá að bjóða Japan
vináttu Bandaríkjanna og óska
þess að þessi tvö ríki taki upp frið-
samleg verslunar samskifti sín á
milli. Stjórnarskrá og lög Banda-
ríkjanna banna öll afskifti af
trúarbrögðum og innanríkismál-
um annarra þjóða. — Þess vegna
hef ég lagt ríkt á við Perry að
gera ekkert það, er styggt gæti
yðar keisaralegu hátign.... Ég fer
aðeins fram á friðsamleg viðskifti,
að skip vor geti fengið kol og vistir
í Japan og að trygging sé fyrir því
að vel sé farið með ameríska skip-
brotsmenn.“ Og bréfinu lauk með
þessum orðum: „Ég fel yðar keis-
aralegu hátign hinni miklu og
heilögu handleiðslu hins almátt-
uga“.
® E ®
Þegar Perry hafði afhent þréfið,
tilkynnti hann að hann mundi fara,
en koma aftur um vorið til þess
að fá svar. Sigldi hann síðan til
Hongkong, en kom svo aftur í
febrúar, eða nokkru áður en hann
hafði gert ráð fyrir, en það var
vegna þess, að hann hafði komizt á
snoðir um að Rússar væri að undir-
búa innrás í Japan. Hafði hann nu
átta skip og 2000 manna lið, og
þótti það sæmileg flotadeild á þeim
dögum. Perry var merkilega fram-
sýnn. í skýrslu, sem hann sendi
þinginu 1856 segir hann að ein-
hverntíma muni koma að því að
allsherjar átök verði milli Rússa og
Bandaríkjanna, „og þau átök munu
skera úr um það, hvort frelsi eða
áþján á að ríkja í heiminum“. Hann
varar þar alvarlega við þeirri
hættu, að Rússar kunni að leggja
Japan undir sig og „fá þar beztu
hafnir heimsins" og geta haft tögl
og hagldir á Kyrrahafi. En það var
ekki ætlan Bandaríkjanna að
leggja Japan undir sig og Perry fór
ekki með þeim erindum, heldur að
Japanar gengi til móts við aðrar
þjóðir um frjáls viðskifti.
Þegar Perry kom nú aftur til
Japan, hafði hann meðferðis ýmsar
gjafir handa keisaranum og helztu
höfðingjum hans. En það voru ekki
skartgripir heldur ýmislegt sem
benti til framfara í öðrum lönd-
um. Það var nú t. d. ritsími, tvær
stöðvar og um tveggja km langur
þráður á milli þeirra. Þá voru
nokkrar klukkur og sjónauki, alls
konar slökkvitæki, 100 gallónur af
viskí, átta bækur og dálítil járn-
brautarlest, er rann á hringlögðum
teinum.
Allar þóttu gjafir þessar góðar
og vakti síminn mikla furðu. Marg-
ir menn reyndu að fara í kapphlaup
við hann, og allir urðu þeir öld-
ungis hissa þegar hægt var að koma
skilaboðum miklu hraðara með
þessum vír, heldur en með hinum
fræknu japönsku spretthlaupurum.
Þó vakti járnbrautin mestan fögn-
uð. Lestin fór með nálægt 40 km
hraða. Eimvagninn var svo sem V\
á stærð við venjulegan eimvagn og
aftan í honum var eldsneytisvagn
og farþegavagn. Kepptust menn
um að fá að sitja í farþegavagn-
inum og einn háttsettur embættis-
maður settist klofvega ofan á hann,
af því að hann var svo feitur að
hann komst ekki inn í vagninn, og
þarna helt hann sér dauðahaldi, en
var jafnhrifinn og krakki í hring-
ekju.
Það var aðeins 20 árum seinna
að Japanar gerðu sjálfir fyrstu
járnbraut sína á milli Yokohama
og Tokyo. Og nú eru þar járn-
brautir, sem eru nær 35.000 km á
lengd. En fyrsta járnbrautin í Jap-
an var sú, sem Perry kom með.
Perry komst fljótt að raun um
það, að keisarinn hafði svarað bréfi
forsetans og tjáð sig reiðubúinn að
taka upp samninga við Bandaríkin.
Og við hátíðlega athöfn var samn-
ingurinn svo undirritaður í Yoko-
hama hinn 31. marz 1954. Með hon-
um var ákveðið að opna hafnirnar
Shinoda, sem er um 150 km suð-
austur af Tokyo, og Hakodate, sem
er norðan á eynni Hokkaido. Var
öllum amerískum skipum leyft að
sigla til þessara hafna. Auk þess
var í samningnum svo ákveðið að
verslunarviðskifti skyldi hefjast
milli Bandaríkjanna og Japan og
að Bandaríkin mætti hafa ræðis-
mann í Japan.
Með þessu hafði Perry lokið er-
indi sínu giftusamlega, en það kom
í hlut ræðismannsins að gera frek-
ari samninga.
® 0 ®
í Japan urðu alveg ótrúlegar og
hraðstígar framfarir eftir að það
var opnað og tók upp samskifti við
aðrar þjóðir. Japanar sáu fljótt hve
langt þeir voru orðnir á eftir öll-
um öðrum og þeir kappkostuðu að
bæta úr því. Þeir stofnuðu banka,
komu sér upp verksmiðjum, lögðu