Lesbók Morgunblaðsins - 21.02.1954, Blaðsíða 15
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
115
- VITRANIR -
SÝN SÉRA FRIÐRIKS SÝN DR. HELGA PÉTURSS
Þegar séra Friðrik Eggerz var 8 ára
gamall, var hann látinn sofa til fóta hjá
stúlku þeirri, er Þorbjörg hét Sigmund-
ardóttir úr Akureyum. Hún lét hann
lesa bænir kvölds Qg morgna. Þorbjörg
svaf í lofti í suðurenda baðstofunnar
undir hliðinni, og var höfðalag hennar
í þeim enda, er vissi fram á loftið, en
Friðrik svaf í þeim endanum, er var
fastur við gaflinn, og sá þaðan eftir
allri baðstoíunni þegar loftið var opið.
Þá var það um jólanóttina, er allir
voru í svefni og öll ljós slokknuð, að
Friðrik vakti og horfði fram í myrkrið,
en lofthurðin var opin. Sá hann þá að
tveir menn komu upp á baðstofuloftið
og stóðu við hjá þverbita, er gekk um
baðstofuna við uppganginn. Þeir voru
bjartir sem snjór, en gáfu þó enga
birtu frá sér út í myrkrið. Til þeirra
var að heyra hið yndislegasta sönglag,
sem ekki verður við neitt líkt. — Frið-
rik varð ekki hræddur meðan þeir voru
á framloftinu, en þegar hann sá að þeir
færðust inn í loftið, varð hann hræddur
og dró fötin yfir höfuð sér og mjakaði
sér undir þeim, til þess að hann var
kominn upp fyrir Þorbjörgu, vakti
hana og sagði henni frá hræðslu sinni,
en ekki því, er hann hafði séð.
(Úr fylgsnum fyrri aldar).
SÝN INGIMUNDAR
Á einmánuði þessa veturs (1681) bar
það til í Fljótum, að maðui* nokkur,
er Ingimundur hét Björnsson og bjó i
Minnaholti, kominn á efra aldur, fróm-
ur og fáorður, gekk að liðnum degi í
heytópt sína að leysa hey til gjafar. Og
er hann hafði litla hríð leyst heyið, og
var jafnframt því að lesa fræði sín,
sá hann, að hjá hunum stóðu að snöggu
bragði þrir menn í hvítuni klæðum
siðum, allfagrir og hýrir ásýndar. Ekki
varð honum að nokkru bylt við, og
helt áfram lestri sínum og leysti heyið
sem áður. Mennirnir stóðu um hríð og
horfðu á hann, og litu um siðir hver
til annars og brostu við. En er stund
var liðin, leit Ingimundur undan, og
horfði brátt aftur þangað í veg, sem
mennirnir stóðu. Voru þeir þá horfnir
og sá hann þá ei meir.
(Awiáll sérg Eyólís á VöJIuri).
Ekkert af því, sem fyrir mig hefur
komið, hefur verið jafn fjarri því sem
ég gat búizt við að á dagana mundi
drífa, eins og það sem nú skal sagt frá.
Skal það tekið fram, að þegar það bar
við, var ég lítið sem ekkert farinn að
kynna mér dulfræðirit, og alveg áhuga-
laus um allan átrúnað.
Upp í mér kom, þar sem ég sat,
óumræðilega undarleg og óskiljanleg
tilfinning þess, að einhverja ógurlega
þrekraun væri verið að vinna, án þess
þó ég vissi hvar eða hvernig. En þegar
ég leit upp, sá ég álengdar eins og Ijós-
an eða öllu heldur lýsandi blett. Og
svo allt í einu stóð þar vera í manns-
mynd, en munurinn þó meiri en á ljót-
um apa og hinum fegursta manni. Vera
þessi var skínandi af tign og fegurð svo
að jafnvel guðsmyndir þær sem ég
hef fegurstar séð, geta ekki vakið neina
hugmynd um slíkt. Og sem ég horfði á
guðinn, frá mér numinn, lagði allt í
einu breiðan, bjartan geisla af vörum
hans í áttina til mín, og ég heyrði und-
arlega annarlega, en óumræðilega fagra
rödd sem sagði: Bróðir. Dálitla stund
— ég hafði vitanlega ekki hugann á
að athuga hve lengi — stóð þessi dýrð-
lega vera og horfði á mig, en hvarf
síðan. Ekki leið á löngu áður birtist
þarna önnur vera, mjög lík þeirri sem
horfið hafði, en þó svo greinilega frá-
brugðin, að mér gat ekki eitt augnablik
komið til hugar, að það væri sama
veran. Vera þessi horfði á mig um
stund eins og hin fyrri, en án þess að
segja nokkuð. En svo undarlega brá
nú við og ótrúlega, að mér fannst þessi
dýrðlega vera sem þarna stóð, vera ég
sjálfur. Eftir stutla stund hvarf einnig
þcssi vcra, en ég sat eftir, undrandi
mjög, og skilcji vitanlega ekkert í þessu
sem fyrir mig hafði borið. Verun) þess-
um báðum fylgdi eins og hljómur nokk-
ur, óumræðilega fagur, minnti nokkuð
á fegursta söng sem ég hef heyrt, en
bar þó langt af.
Það var lengi sem ég vissi ekkert
hvað ég átti við þetta að gera sem
fyrir mig hafði komið. En smátt og
smátt fór að greiðast úr ýmsu sem ég
hafði áður skilið litið í, eða ekkert. Mér
varð t. d. ljóst undirstöðueðli draum-
iiísins. saoibandseðljð, og þá var ekki
framar neitt óskiljanlegt, að geisli af
eiginvitund guðsins sem hafði birzt
mér, gat komið fram í mínum huga,
svo að mér fannst sem ég væri sjálfur
þessi dýrðlega vera. Að guðinn sem
fyrst birtist, hafði kallað mig bróður,
kom mér þá einnig til að minnast al-
kunnra orða Jesú. En hinn breiði,
furðulega bjarti geisli, sem til mín
hafði lagt af vörum guðsins, varð til
að beina eftirtekt minni að áður óskilj-
anlegum stað í Opinberun Jóhannesar
19. kaflanum, þar sem segir frá þeim
er heitir Trúr og Sannorður: „Og af
hans munni gengur út biturt sverð til
þess að hann slái þjóðirnar með því“.
— Orð Opinberunarbókarinnar verða
auðskilin ef gert er ráð fyrir, að höf-
undurinn hafi séð eitthvað líka geislan
þeirri sem fyrir mig bar. (Framnýall).
GUÐVARÐUR í KOTI
Þegar ég var strákur á Felli í Slétta-
hlíð, bjó Guðvarður nokkur á Koti í
Hrolleifsdal. Það var hálfvisin á honum
önnur höndin, og heyrði ég þessa sögu
um það:
Einu sinni var hann heima hjá sér í
rökkrinu. Allt í einu sá hann einhvern
glampa á þilinu. Hann langaði til að
vita hverju það sætti, svo hann þreifaði
í glampann. En þá brá svo við, að
höndin á honum gekk öll af göflunum,
og bar hann menjar forvitni sinnar alla
ævi. (Ólafur Davíðsson).
MYNDIN FRÁ ÞYKKVABÆ
ÞAÐ varð dálítill misskilningur í sam-
bandi við myndina úr Þykkvabænum,
sem birtist í næstseinustu Lesbók. —
Aldrei hefur verið búið í húsunum,
sem á myndinni eru, hcldur hafa það
alltaf verið útihús, fjós og hlaða á bæn-
um Skinnar. Á þessum bæ er nú tvílyft
stcinhús, stórt og myndarlegt og stcnd-
ur skammt frá þessum húsum. — Bær
þessi er nefndur Skinn í Fasteignabók-
inni, en nafnið Skinnar haft í svigum og
mun það þó frekar notað í daglegu tali.
Sumum kann að finnast það undarlegt,
en það er myndað eins og Holtar, Nesj-
ar o. s. frv., sem Jón Þorkelsson rektor
taldi rétt mynduð. Sú sögn er þar
eystra, að áður en þessi bær var byggð-
ur, hafi skinn verið spýtt á hólnum, þar
sem bærinn stóð síðan, og hafi hann
dregið nafn af því.