Lesbók Morgunblaðsins - 28.03.1954, Side 14

218
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
í gljúfragön?um Yampa. Gúmbátarnir leggja að landi, því hér á að snæða
miðdegisverð.
sér í hellu þar og notaði hana um
20 ára skeið sem dyrahellu, án þess
að hafa hugmynd um að á henni
var spor eftir risaeðlu. Það var
ekki fyr en 1909 að Dr. Earl Doug-
las, sem var á rannsóknaför þarna
fyrir Carnegie-safnið í Pittsburgh,
uppgötvaði eðlubeinin í sandlögun-
um — einhvern allra merkilegasta
fornleifafund, sem sögur fara af.
Þetta var ekki eingöngu því að
þakka að landið hafði hækkað
og Uinta-fjöllin myndazt, heldur
miklu fremur vegna þess, að Græná
og Yampa höfðu grafið sér djúp
gljúfragöng í gegn um landið. Árið
1915 ákvað svo Woodrow Wilson
forseti að friða fundarstaðinn, 80
ekrur lands. En er fram liðu stund-
ir og menn kynntust betur hinu
stórkostlega landslagi þarna um
kring, þótti þetta ekki nóg, og
Roosevelt forseti stækkaði því hið
friðlýsta land upp í 209.744 ekruK
Þetta er nú hinn svonefndi Dino-
saurus-þjóðgarður.
í IÐUKÖSTUM
IÐ lögðum út á Yampa ána
skammt frá Harding Hole og
var hún fyrst lygn og bátarnir bár-
ust þægilega undan straumi. En
brátt heyrðist dynur allmikill. Þar
fell áin hvítfyssandi á flúðum og
klettum. Gljúfrið þrengdist og það
var eins og áin steyptist þar niður
mikið og þröngt rið og hoppaði
þrep af þrepi með gusugangi og
hringiðum. Mér varð ekki um sel
þegar lagt var út í þetta, en allt
gekk vel. Gúmbáturinn hoppaði og
skoppaði miðstreymis og skreið
eins og áll yfir klappir og flúðir.
— Félaga mínum þótti skömm til
koma. „Er þetta nú allt og sumt?“
sagði hann.
„Þetta er ekkert,“ sagði Bus, „við
komumst í kast við stærri strengi
bráðum.“
■ Við lentum á eyri undir björgun-
um til að hvíla okkur og snæða. Og
sem við stóðum nú þarna og horfð-
um á gljúfríð og ána, varð okkur
Ijóst hvers vegna hún hafði fengið
nafn sitt, Yampa, sem þýðir að hún
sé ekki fær gegn straumi. Hamr-
arnir beggja vegna eru um 1400
feta háir. Mikið var á ánni af gæs-
um og bjóra sáum við hingað og
þangað, einnig nokkur dýr af hjart
-arkyni þar í skriðunum.
„Á þessu getið þið séð hvers
vegna veiðimenn fóru hingað fyrr-
um,“ sagði Bus. „Hér niðri í gljúfr-
unum var nóg veiði. Lítið á bakk-
ann þarna hinum megin, þá munuð
þið sjá marga hálffallna kofa. —
Þarna settust veiðimenn að um
1830—1840. Og nú er mál til komið
að við förum sjálfir að hugsa okkur
fyrir náttstað.“
Klukkan var að vísu ekki nema
fimm, en það skyggir snemma niðri
í þessum gljúfrum. Það var þegar
orðið svo dimmt, að ekki sást til
að stýra bátunum. Við slógum því
tjöldum í svonefndum Horfellisdal
rétt fyrir ofan hávaða, sem nefndir
eru Big Joe Rapids.
Brátt snarkaði steik á pönnum
og við höfðum góða matarlyst. Og
áður en seinasta dagskíman var af
lofti höfðum við gengið frá öllu
og vorum komnir í svefnpokana.
STRAUMKÖSTIN
NEMMA næsta morgun lögðum
við á stað gangandi til þess að
kanna straumköstin fyrir neðan
okkur. Urðum við að klöngrast yfir
strandaða viðarboli og stórgrýti. í
mestu þrengslunum voru straum-
köstin ægileg. Vatnið byltist um,
brotnaði á steinum hvítfyssandi og
myndaði hringiður milli þeirra, en
sums staðar myndaði það háa öldu-
hryggi-
Formennirnir stóðu fram á kletta
-nefi og virtu fyrir sér iðuköstin.
Svo ýttu þeir bjálkum á flot til
þess að sjá hvernig straumurinn
bæri þá. Einn bjálkinn þeyttist nið-
ur í hringiðu, sogaðist þar niður og