Lesbók Morgunblaðsins - 15.04.1954, Qupperneq 15

S LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
267
Foss í Queensland
troða óravíddir öræfanna og halda
uppi samgöngum milli hinna fjar-
lægustu staða. Nú hafa bílarnir
leyst þá af hólmi. Þó fara úlfaldat
lestir enn á sumum vegleysum, en
annars er fátt orðið um úlfalda
nema þá, er sloppið hafa og gerzt
villtir.
Vatnsskorturinn er mesta mein
landsins. Að vísu eru þar allmörg
stöðuvötn, en þau eru öll sölt. Til
þess að fá drykkjarvatn og vatn í
áveitur, verður því að leita ánna.
Menn höfðu enn ekki gert sér grein
fyrir því hve miklum vandræðum
vatnsskorturinn getur valdið, þeg-
ar ráðizt var í að leggja járnbraut-
ina þvert yfir álfuna. En menn
komust fljótt að raun um það. Á
einum stað var engan vatnsdropa
að fá á 1500 km löngum vegarkafla.
EGAR ég var að tala um flug-
samgöngur og þýðingu flugvél-
anna fyrir Ástralíu, gleymdi ég að
minnast á eitt atriði, sem þó er
mjög merkilegt. í Kimberley-hér-
aði er mikil nautgriparækt, en það-
an eru um 500 km til næstu hafnar,
sem er Wyndham. Til þess að koma
nautpeningi sínum á markað, urðu
menn áður að reka hann alla þessa
löngu leið. Létu gripirnir mjög a
sjá við slíkan rekstur, horuðust nið-
ur og kjötið af þeim varð vont. Árið
1940 var stungið upp á því að grip-
unum skyldi slátrað heima og kjöt-
ið flutt með flugvélum. Margir
voru vantrúaðir á að þetta gæti
blessazt, sögðu að flutningskostn-
aður yrði svo mikill, að fyrirtækið
færi óðar í hundana. En hinir, sem
höfðu trú á þessu létu sér ekki
segjast. — Þeir reistu sláturhús í
Glenroy og gerðu samning við
ástralska flugfélagið (Australian
National Airways) um að flytja
kjötið til Wyndham. Þetta hefur
allt tekizt ágætlega. Bændur fá
miklu hærra verð fyrir kjötið og
meira upp úr skepnum sínum en
áður, þrátt fyrir flutningskostnað-
inn. Hefur þetta orðið til þess að
nautgriparæktun hefur stórum
aukizt og þar með framleiðsla á
kjöti.
Á er að minnast á frumbyggja
þessa lands, blökkumennina. —
Þegar hvítir menn komu hingað
var talið að blökkumennirnir
mundu hafa verið um 200.000 tals-
ins. Þeir skiftust í flokka eftir ætt-
erni og svo er það enn. Þeim hafa
verið fengin sérstök landsvæði, þar
sem þeir geta haldið óbreyttum
lifnaðarháttum sínum, og inn á
þessi svæði má enginn hvítur mað-
ur koma, nema með sérstöku leyfi.
En lögreglumenn eru þar til eftir-
lits. En það er mjög hæpið, að þetta
fyrirkomulag geti haldizt framveg-
is og blökkumenn látnir ráða hátt-
um sínum eins og var áður. Menn-
ingin þrengir að þeim. Þess vegna
voru sett lög í fyrra í norðurhéruð-
unum um að veita blökkumönnum
almenn mannréttindi og borgara-
rétt í þjóðfélaginu. Jafnframt hafa
verið gerðar ráðstafanir til að veita
þeim menntun og breyta_ smám
saman þessum frumstæðu mönnum
í þegna hins menntaða þjóðfélags.
Áður hafa blökkumenn ekki haft
kosningarrétt nema í einstöku til-
fellum og með sérstakri undanþágu.
Með hinni nýu löggjöf er ætlazt til
þess að allir fái kosningarrétt aðrir
en þeir sem ríkið verður að sjá
fyrir, vegna fákunnáttu þeirra.
Önnur lög hafa nýlega verið gefiu
út um það, að kynblendingar, sem
hafa samið sig að háttum hvítra
manna, skuli þegar öðlast kosning-
arrétt.
17EGNA einangrunar Ástralíu um
aldaraðir, var dýralíf þar mjög
frábrugðið því sem er annars stað-
ar. Þar er til dæmis nefdýrið og
refurinn fljúgandi, sem hefur fimm
feta vænghaf. Yfirleitt eru þarna
engin rándýr og dýrin öll mjög
meinlaus að undanteknum krnkó-
Blökkumaður