Lesbók Morgunblaðsins - 01.05.1955, Page 6

242
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
ar starfandi í húsnæði við Skúla-
götu 4.
Allt frá því að Atvinnudeildin
var stofnuð 1937 hafa í Iðnaðar-
deildinni verið framkvæmdar
gerlarannsóknir. Hefur einkum
verið um að ræða rannsóknir á
mjólk og mjólkurvörum, neyzlu-
vatni, fiski, niðursuðuvörum og
votheyi. Rannsóknir þessar hefur
dr. Sigurður Pétursson annast á-
samt einni aðstoðarstúlku. Um 1950
var húsnæði það í bvggingu At-
vinnudeildarinnar, sem ætlað var
fyrir gerlarannsóknirnar, orðið
alltof lítið. Varð þá að ráði, að
þær skyldu fluttar í hina nýju
bvggingu, sem byrjað var að vinna
að við Skúlagötu 4 og ætluð var
fyrir rannsóknastarfsemi í þágu
sjávarútvegsins. Var sýnilegt, að
við þetta myndu viðfangsefni
gerlarannsóknanna verða meira á
sviði fiskiðnaðarins en áður, og var
því búnaður hinnar nýju gerla-
rannsóknastofu miðaður við það.
Veturinn 1950—’51 dvaldist dr. Sig-
urður í Ameríku og kynnti sér þá
aðallega niðursuðu á fiski og gerla-
fræðilegar ákvarðanir á B vítamín-
um í fiski og fiskafurðum. Haust-
ið 1952 voru svo gerlarannsóknirn-
ar fluttar í hið nýreista hús við
Skúlagötu 4.
Eftir að gerlarannsóknirnar
fluttu í Skúlagötu 4 hafa viðfangs-
efni þeirra verið þessi:
1. Rannsóknir og tilraunir við-
víkjandi niðursuðu.
2. Eftirlit með niðursuðuverk-
smiðjunni Matborg h.f. í Rvík.
3. Ákvarðanir á B-vitamíni í fisk-
afurðum.
4. Rannsóknir á sýnishornum af
mjólk, mjólkurvörum, vatni o.
fl., sem tekin eru á vegum heil-
brigðiseftirlitsins.
5. Rannsóknir á sýnishornum af
vatni, sem notað er til neyzlu,
fiskþvotta eða í sundlaugar, og
send eru af ýmsum aðilum.
Furstahjónin í
(^VO að segja í miðri Norðurálf-
unni, hér um bil mitt á milli
Parísar og Vínar, Berlínar og Róm-
ar, er ríkið Liechtenstein, minnsta
sjálfstæða ríkið í álfunni. Það er
ekki nema 64 enskar ferhyrnings-
mílur á stærð og íbúar eru um
14.000. Þarna ríkir fursti og hefur
við hlið sér fjóra ráðherra og 15
manna löggjafarþing. Af hagsýnis
ástæðum hefur ríkið gert tolla-
bandalag við Sviss og hefur sömu
mynt, en það stjórnar algjörlega
6. Prófanir á þvottaefnum og ger-
ildrepandi efnum fyrir ýmsa
aðila.
7. Ýmsar gerlarannsóknir í sam-
bandi við starfsemi Rannsókna-
stofu Fiskifélagsins, Fiskmats
ríkisins og annarra aðila.
Verkefni gerlarannsóknanna
munu verða svipuð og þetta núna
fyrst um sinn, nema hvað lögð
verður enn meiri áherzla á rann-
sóknir, sem snerta niðursuðu, rann-
sóknir á vatni og sjó, sem notað er
við fiskverkun, og ákvarðanir á B-
vitamínum. Var s. 1. haust ráðinn
að deildinni nýr gerlafræðingur,
Guðlaugur Hannesson M. Sc.
Fer það nú stöðugt í vöxt að þeir,
sem hafa með framleiðslu og eftir-
lit matvæla að gera, noti sér þá
aðstoð, sem hin tekniska gerla-
fræði hefur að bjóða. En þesskonar
aðstoð er það, sem gerlarannsókna-
stofunni í Skúlagötu 4 er ætlað að
veita.
----------
Þá er gerð stutt grein fyrir heim-
sókn Morgunblaðsins í Atvinnu-
deildina, en margt er ósagt enn frá
þessari merku stofnun, er ég mun
víkja að síðar.
V. St.
Liechtenstein
sjálft öllum sínum málum, án nokk-
urrar íhlutunar erlendra ríkja, og
er því fullkomlega sjálfstætt og
óháð.
Aldrei hefur Liechtenstein lent í
ófriði, og það hefur hvorki misst
lönd né aukið við sig í stríði. Aðrir
eins yfirgangsseggir og Napoleon
og Hitler létu þáð í friði. Þeim
fannst víst ekki eftir miklu að
slægjast þar.
Hin litla þjóð, sem byggir þetta
land, er starfsöm og iðin, og þar er
velmegun. Þar ríkir fullkomið lýð-
ræði, enda hefur þjóðin um langt
skeið verið mjög lýðræðissinnuð.
Furstinn heitir Franz Joseph II.
og gengur alltaf undir því nafni,
enda þótt hann eigi þrettán skírn-
arnöfn. í æðum hans rennur hið
hreinasta „bláa blóð“ því hann er
kominn af einhverjum hinum elztu
höfðingjaættum í álfunni.
Hann fæddist í Styria árið 1906
og kom til ríkis 32 ára gamall, er
frændi hans lagði niður völd. Hann
er hinn gjörfulegasti maður, mikill
á velli og herðibreiður. Er hann
ekki ósvipaður frænda sínum,
Franz Ferdinand erkihertoga, sem
var ríkiserfingi Austurríkis og Ung-
verjalands, en var myrtur í Sara-
jevo 1914. Út af því reis fyrri heims
-styrjöldin.
Franz Joseph II. er hinn tólfti