Lesbók Morgunblaðsins - 20.05.1956, Blaðsíða 13

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
289
«----------------------------<|>
J
r
Olafur Þ. Ingvarsson:
Ástleitinn. ungur
andar hinn mjúki beyr;
vekur báru á voji.
Ilmsætri an?an
ofan dali slær.
Dag-g-ir bakka degi.
Sefur í sefi
svanur, og hvítum væng
blaka bláir straumar.
Ljúfan í laufi
leika á geislastreng
bjartálfar blóma.--------
Sofin er Sunna,
sofinn er býóur blær,
sofinn er hálfur heimur.
Svífur að sinni
söngur yfir mar. —
Aldrei deyr sá ómur.
leidd eru í stórum stíl og alla vega
lit. Þau eru stundum sett í glsesi-
legar umgjörðir til þess að þau sé'u
útgengilegri, en þau eru jafn
gagnslaus fyrir því. Yfirleitt ætti
menn að varast að kaupa ódýr
gleraugu. Þó er verðið ekki ein-
hlítt sem mælikvarði á gagnsemi
þeirra. Góð gleraugu geta verið
ódýr og ónýt gleraugu geta verið
dýr, vegna umgjarðanna. Og um
þau gleraugu, sem framleidd eru í
stórum stíl, er ekki aðeins það að
segja að þau sé gagnslaus gegn
sólargeislum, heldur geta þau blátt
áfram verið sjóninni hættuleg,
vegna þess að þau eru ekki fáguð
og ljósgeislar geta brotnað í þeim
alla vega.
Það er auðvitað nokkur vandi
fyrir menn að geta valið sér góð
gleraugu, vegna þess að þeir vita
ekki eftir hverju þeir eiga að fara.
En örugg eru þau gleraugu, sem
ætluð eru skyttum og flugmönn-
um. Þau eru eingöngu framleidd
hiá beztu gleraugnasmiðum og eru
f
fáguð og slíouð eins og bezt má
verða. IVtá bar t. d. nefna gleraugu
frá American Optical Co. og
Bausch and Lomb.
Viðkvæmasti bletturinn á aug-
anu er inn svonefndi augasteinn,
eða þó öllu heldur in gagnsæa
himna, sem liggur yfir sjáaldrinu.
En ljósið berst í gegn um þessa
himnu og getur bv,í einnig orðið
hættulegt innra auganu.
Fyrsta merki þess, að menn hafa
fengið sólskemmd í auga, er það,
að manni finnst eins og sandkorn
hafi farið upp í augað. Eftir það
kemur svo höfuðverkur og sár
sviði. Og að lokum getur svo farið
að maður missi sjónina.
Menn geta fengið augnskemmd-
ir af sól, án þess að sólin skíni
beint í augun. Geislarnir geta kom-
ið skáhallt, og er þar þá aðallega
um endurkast að ræða, annað
hvort af snjó eða vatni. Slík-
ir endurkasts geislar geta verið
m jög hættulegir sjómönnum á litl-
urti fleytum, vegná þess hve
skammt er rriilli vatnsflatarins og
augna þeirra. Og það er ekki víst
að þeir verði varir við þetta fyr
en um seinan. Og það eru ekki að-
eins útbláu geislarnir, sem augum
eru hættulegir, heldur einnig inir
innrauðu ósýnisgeislar (hitageisl-
ar).
Menn hlífa augunum vanalegast
með einhverju skyggni á höfuð-
fatinu. Það er einfaldasta og auð-
veldasta ráðið og kemur oftast að
gagni. En til lengdar er það ekki
einhlítt, og verða menn því að nota
sólgleraugu.
Fari svo, þrátt fyrir allar varúð-
arráðstaf anir, að manni finnist
eins og sandkorn hafi farið upp
í augað, þá er fyrsta ráðið að þvo
augun upp úr hreinu og köldu
vatni, eða þá daufu saltvatni. Síðan
(Brot úr ljóðaflokki).
Þegar vorið biðir jörð
bá er önnur sagan,
lifnar allt um Iaut og börð
lífs við ylinn bapan.
Allt í dvrð um löfj og lönd
ljóma sólar vafið.
Gjálfrar bára elöð við strönd,
glampa slær á hafið.
Lömbin ungu koma á kreik,
kveður fugl í runni.
Ungviðið er allt að leik
úti’ í náttúrunni.
Kátir fuglar kvaka i mó
kætir vængjablakið.
ATlt frá tindum, út að sjó,
er til lífsins vakið.
Lækir, fuglar, lömb og blóm,
lofgjörð hefja rika.
Drottinn prisa dýrum hljóm,
dásemd róma slíka.
ÓLAFÍA ÁRNADÓTTIR
á að hafa augun lokuð, eða bundið
fyrir þau, þangað til óþægindin
hverfa. En ef óþægindin hverfa
ekki, skyldi þegar í stað leitað
augnlæknis.
★
Grein þessi er tekin ur ameríska
blaðinu „The Fisherman" ög er
aðallega skrifuð fyrir sjómenn,
sem stunda veiðar í meiri sólar-
birtu, en hér er að öllum jafnaði.
Hún getur þó átt erindi til ís-
lenzkra fiskimanna, sem vtða fara.
Og hún á ekki síður erindi til
þeirra, sem ganga á fjöll, eða eru
á ferðalagi í mikilli birtu að vetrar-
lagi, því að margir hafa fengið
svokallaða snjóbirtu af því. En
snjóbirta er ‘ekki annað -en bruni
á auga, sem brsakast hefrr-af end-
urkasti geisla frá snjú- éðá hjarni.