Lesbók Morgunblaðsins - 29.07.1956, Síða 14
418
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
út að götunni. Mitt herbergi var
beint upp af því á þriðju hæð.
Ekki vil ég segja að daglega hafi
verið farið um húsið, en þó mjög
iðulega, til þess að opna glugga,
loka þeim, og yfir höfuð til eftir-
iits.
Eitt kvöld er ég kom heim, segir
Mr. Hacking mér frá því, að hann
hafi þá um daginn farið upp í slík-
um erindagjörðum, og þegar hann
kom upp úr stiganum á þriðju hæð
og sneri sér í áttina að glugganum,
sér hann að við dyrnar á mínu her-
bc-rgi, sem þá voru ekki nema
nokkur fótmál frá honum, stendur
stúlka, í hærra lagi að vexti og
Ijómandi falleg. Þarna var svo
bjart að hvergi bar skugga á. Vit-
anlega skildi hann á augabragði að
ekki gat verið um líkamlega veru
að ræða, því með engu móti gat
nokkur komist inn í húsið, en ekki
stóð honum minnsti beygur af sýn-
inni. Stanzaði hann og horfði á
stúlkuna og virti hana sem ná-
kvæmast fyrir sér. Lýsing hans á
henni, vexti, andlitsfalli, hári og
| búningi, var svo ítarleg sem mest
mátti verða, og vel mundi hann þá
hafa getað dregið upp mynd af
henni, því hann var snildarlega
drátthagur maður. Systir hans, sem
ég kynntist einnig, þó að hún ætti
heima í Oxford, varð nafntoguð
fyrir myndaflokk er hún gerði af
mannsauganu undir handleiðslu
augnlæknis eins. Sýnir þetta lista-
gáfu í ættinni. Mr. Hacking dró upp
með penna ákaflega góðar myndir
.if mönnum og var eldfljótur að
því, en líka kostulegar skopmyndir
þegar honum bauð svo við að
horfa, og lét þá stundum fylgja
gamansamar vísur. Mætti máske
geta þess hér að hann var írskur í
móðurætt og þaðan taldi hann sig
hafa kímnina. Lýsing hans á stúlk-
unni við herbergisdyrnar er nú að
vonum fallin mér úr minni eftir
nær fjörutíu ár (þetta mun hafa
gerzt seint í febrúar eða snemma
í marz 1917). Þess minnist ég þó, að
stúlkan var í silkikjól, en ógerla
man ég hvort hann var grænn eða
blár, minnir þó helzt að hann væri
ljósblár.
Aldrei heyrði ég annars neinn
minnast á reimleika í húsi þessu
(húsinu sem mér þykir vænst um
í London). En þó að svipurinn
stæði við herbergisdyr mínar, tel
ég það alveg fráleitt, að milli mín
og þessarar dularveru hafi verið
nokkurt samband. Ég hafði aldrei
þekkt þá konu, er lýsing Mr. Hack-
ings gæti átt við, og aldrei hafði
nokkur kona heimsótt mig þarna.
Tjáir því ekki að leita þar í lang-
sóttrar skýringar. Hitt þykir mér
sennilegt, að eitthvert band hafi
tengt þessa stúlku við húsið —
máske á löngu liðnum tíma. Fjarri
fór því, að það raskaði nokkuð
næturró minni að svipurinn hafði
sést við herbergisdyr mínar, enda
sannfæring mín, að þarna væri um
góða veru að ræða.
Þegar Mr. Hacking hafði í nokk-
ur andartök horft rólega á stúlk-
una og virt hana fyrir sér, hjaðn-
aði svipurinn skyndilega og hvarf
(„faded away“, svo að höfð séu
hans eigin orð).
Mr. Hacking var upp alinn í Ox-
ford, þar sem faðir hans var for-
stöðumaður (rektor) guðfræðinga-
skóla (Manchester College minnir
mig að skólinn nefndist, 'en þó er
ég ekki lengur viss um nafnið). En
Hacking hinn yngri tók meistara-
gráðu við Exeter College og síðar
próf í lögum. Ekki gerðist hann þó
málflutningsmaður, heldur sökkti
sér niður í sögu, bókmenntir og
tungumál. Latína og gríska voru
honum að sjálfsögðu kenndar allt
frá barnæsku, svo að báðar þessar
tungur ritaði hann. Bauð hann
mér, einmitt um þessar mundir, að
kenna mér latínu (vitaskuld ókeyp
is) ef ég vildi fara að ráðum hans
og lesa til meistaraprófs í Lond-
on.*) Er hér ekki vettvangur til
að skýra frá því, hvers vegna ég tók
ekki þessu boði, né heldur sams
konar boði frá öðrum miklum lær-
■ dómsmanni, samverkamanni mín-
*) Naumast getur nokkur vafi leikið
á því, hver sú ræða sé, sem frægust
hefir verið flutt á íslandi. Fyrir réttum
hundrað árum, í júnímánuði 1856, kom
hingað Dufferin iávarður, sá er síðar
reyndist íslenzkum innflytjendum í
Kanada (þar sem hann var þá lands-
stjóri) svo eftirminnilega vel í þeirra
miklu mannraunum. Hann stóð þá rétt
á þrííugu er hann kom hingað (f. 1826,
d. 1902), var eitt hið mesta glæsimenni,
stórauðugur, fluggáfaður og átti fram
undan sér mikla frægðarbraut. Frede-
rik C. Trampe greifi var þá stift-
amtmaður hér og hafði hann inni boð
mikið í síðustu viku júnímánaðar hin-
um ágæta gesti til heiðurs og bauð til
öllu stórmenni bæjarins. Voru þar
miklar drykkjur og mikil ræðuhöld.
Þau urðu að mestu leyti að fara fram
á latínu, því að þá höfðu hér fáir vald
á enskri tungu; máske enginn til hlítar
nema dómkirkjupresturinn, sira Ólafur
Pálsson, sem var afburða-enskumaður,
og raunar afburðamaður um margt, þó
að nú sé ómakleg þögn um minningu
hans. Hann þýddi fyrstur, svo að vitað
sé, íslenzkar þjóðsögur á ensku.
Trampe mælti fyrir minni Victoríu
drottningar á frönsku, en Dufferin
svaraði á sömu tungu. Hann segir að
biskupinn, Helgi Thordersen, hafi
tvisvar mælt fyrir minni sínu, og kall-
ar síðari ræðuna „a magnifieent Latin
oration", en Helgi flutti svo vel og
skörulega að um það átti hann ekki
sinn jafnoka. Varð þá Dufferin að
svara, og prentar hann ræðu sína i
hrognalatínu. Eiga vafalaust margai
kynslóðir enn eftir að fara veg allrar
veraldar áður en menn hætti að
skemmta sér við hana. Tvo lærdóms-
menn hefi ég fyrir hitt, sem kunnu
hana utanbókar og var Mr. Hacking
annar þeirra. Hinn var írskur pró-
fessor. Hann gaf mér forláta-fagurt
eintak af fyrstu útgáfu bókar Duff-
erin’s: Letters from High Latitudes.
Þykir mér vænlegast að það eintak
eigi ekki sinn líka hér á landi. Dufíer-
in var írskur í móðurætt, kominn af
R. B. Sheridan (1751—1816), og er sú
ætt mjög fræg
_