Lesbók Morgunblaðsins - 24.03.1957, Blaðsíða 2

174
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Við rerum í þetta sinn eins og
venja hafði verið undanfarna daga,
það var um einnar stundar róður
beint til hafs. Þar var lóðin lögð
og legið yfir henni, sem svo var
kallað.
Þeir, sem áttu net sín í sjó fóru
frá lóðum sínum og drógu þau á
meðan lóðin var látin liggja, net-
in voru lögð nokkuð nær landi en
lóðirnar.
Þar sem eg átti engin net í sjó,
lá eg yfir lóð minni allt að tveim-
ur klukkustundum. Allan þennan
tíma var blæja logn og tjarnslétt-
ur sjór og engin sjáanleg breyting
á sjó eða lofti.
Klukkan mun hafa verið um 10
árd., þegar eg byrjaði að draga
línuna. Það var eins og undanfarna
daga að fiskur var tregur svo lítil
kjölfesta kom á bátinn.
ÓSKÖPIN SKELLA Á
Þegar við höfðum dregið 2 bjóð
af 5, sem lögð voru, leit eg í kring-
um mig eins og eg var alltaf van-
ur að gera öðru hvoru, því alls
staðar voru skip (við kölluðum
fleyturnar okkar þá skip, þau voru
flest tíróin með 11 manna skips-
höfn) allt í kringum okkur bæði
dýpra og grynnra. Þá sá eg þá
sjón, sem eg mun aldrei gleyma
meðan eg lifi.
Meðan línan var dregin sneri
skipið alltaf til lands, því logn var,
en lóðin var lögð frá norðri til
suðurs. Næstu skipin voru um 8—
10 hundruð metra frá okkur, sem
sýnist ekki langt á sjó. Þegar eg
leit til lands í þetta sinn, sá eg að
skipið, sem næst mér var, sem
fyrir nokkrum mínútum var í logni
og blíðu, hefur nú lent í stórsjó og
skafnings roki og hefur skorið eða
slitið lóðina. Mér varð bylt við,
en lét á engu bera, segi við pilt-
ana mína að þeim sé betra að fara
í hlífðarfötin sín, skinnstakkana,
þess muni brátt þörf; var svo
gjört.
Var nú farið með lóðina framá,
var léttara að draga þar, þegar
andóf var erfitt, en venja var að
draga í austurrúmi.
Það var aðeins örstutt stund þar
til veðrið var skollið á okkur. Voru
það skjót umskipti. Við réðum
ekki við neitt, eg brá hníf á lóðina
og reyndi svo að komast á minn
stað aftur í skipinu. Sá eg næsta
skip skammt dýpra og hjá því var
hvíta logn og sléttur sjór, en það
stóð ekki lengi. Nú mun klukkan
hafa verið hálf ellefu. Það var
ekki annað hægt að gera en að
reisa mastur og reyna að koma upp
einhverju af seglum, en nú vant-
aði kjölfestuna í skipið, svo ekki
var hægt að hafa uppi önnur segl
en þríhymu af stórsegli og svo
klyfi. Með þessum seglum var siglt
um stund, en vegna stórsjóa og
veðurofsans rak skipið mest útá
hlið, þar sem það var svo létt.
Var nú afturmastrið sett upp og
á því einnig höfð þríhyrna, en við
þá seglaaukningu ætlaði allt að
fara í kaf, varð því að fella aftur-
mastrið aftur. Nokkru seinna
heyrðist hár hvellur. Útleggjarinn,
sem klyfinn var festur á, gekk úr
skorðum, rifnaði stefni skipsins
ofan frá og niður úr við saumfar
og þar með var allri siglingu lok-
ið að fullu hjá okkur.
Þegar byrjað var að sigla, var
ætlunin að ná landi austan til við
Reykjanes í svokölluðum Víkum,
þangað höfðum við stefnu á meðan
við gátum siglt. Nú var sú land-
taka ekki hugsanleg nema veður
lægði fljótlega, en það var nú eitt-
hvað annað. Ekki var annað hægt
að gera en leggja út árar og halda
skipinu uppí sjóa og vind, sem
mun hafa verið 10—12 vindstig,
með hörkufrosti svo að hver sjó-
dropi, sem gaf á bátinn, varð sam-
stundis að klaka, svo að skipið var
líkast ísjaka, þar sem það kastaðist
til á bárunum.
Nú byrjaði þrotlaus róður með
10 árum, uppá líf og dauða. í þetta
sinn vorum við aðeins 10 á, því
einn hásetanna var handlama í
landi. Ber nú ekkert til tíðinda
um stund, hver maður leggur fram
alla krafta sína við róður í von
um að ná landi og þar með bjarga
lífi sínu. Við sáum nokkur Grinda-
víkurskip, sem börðust við sömu
erfiðleika og við, sáum möstur reist
og möstur felld, einnig sáum við
skip, sem við töldum að ná myndi
landi í Víkunum. Eitt sinn sáum
við togara, sem fór nokkuð dýpra
norður með stefnu á Hullið, en
hann varð ekki okkar var, senni-
lega vegna sjóroksins og klaka á
brúargluggum skipsins.
Alltaf þokaðist skip okkar í átt-
ina að Reykjanesi, en þar töldum
við einu lífsvonina, ef hægt væri
að ná þar landi, sem þó allt var í
óvissu eins og síðar kom í Ijós. Við
komum að svonefndum Skemmum
austan í Skarfasetri á Reykjanesi,
en þar var ólendandi vegna brims
og mannskapur allur mjög þreytt-
ur eftir þrotlausan róður eins og
fyrr er lýst. Klukkan var nú um
hálf fimm.
Eg hafði tekið eftir því að tveir
kútterar héldu sig nokkuð lengra
úti suðaustur af nesinu. Hafði eg
það sérstaklega í huga að ná til
þeirra, ef svo færi að landtaka
reyndist óframkvæmanleg. Eg
ákvað því að leggja ekki í þá hættu
að lenda skipi mínu, þar sem mér
sýndist vonlítið að við gætum
bjargast, jafn illa fyrirkallaðir og
við vorum.
Það var því ákveðið að leggja
frá landi til skips þess, sem áður
er getið, eg gaf fyrirmæli um að
leggja allar árar upp í þeirri von
að þeir, sem þar voru fyrir gætu
tekið á móti okkur slysalaust og
sú von brást ekki.