Lesbók Morgunblaðsins - 14.07.1957, Page 12
376
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Þegar hann fæst við tónsmíðar
hefir hann einkum áhuga á þeim
tónverkum annarra tónskálda, sem
honum þykja eiga eitthvað sam-
merkt með því, sem hann er að
fást við. Þegar hann vann að „The
Rake’s Progress“, lék hann nær
eingöngu á slaghörpuna og
grammófóninn „Cosi fan Tutte“
eftir Mozart. Hann vildi aðeins sjá
óperur eftir Mozart, Verdi, Rossini
og Donizetti.
Þau sex ár, sem liðin eru frá því
hann lauk við „The Rake’s Pro-
gress“, hefir aðallega verið leikin
tónlist eftir Bach á heimili Stra-
vinsky-hjóna. Þegar hann er langt
kominn með tónverk sín, vill hann
gjarnan hlusta á tónlist eftir
Haydn og Beethoven, og þá vill
hann einnig mjög gjarnan láta lesa
fyrir sig.
CTRAVINSKY skrifar verk sín á
stórar, óstrikaðar arkir. Hljóm-
ur slaghörpunnar er deyfður, því
að Stravinsky segist ekki þurfa að
heyra tónana, heldur finna titring-
inn. Slagharpan er miðdepill allra
umræðna um tónlist, og tónarnir
frá slaghörpunni eru eins tærir og
fiðlutónar, þegar Stravinsky styð-
ur fingrunum á nóturnar.
Segja má, að skrautritun sé á
nótnabókum þeim, sem hann skrif-
ar verk sín í, svo vandvirknislega
er frá öllu gengið. Hvergi bólar
á neinni innri baráttu eða mótsögn-
um, og breytingar eru sjaldan gerð-
ar, áður en nóturnar fara í prent-
un. Svo virðist sem sköpunarverk
Stravinskys verði til fullþroskuð —
„tout habillé", eins og hann sjálf-
ur orðar það.
CTRAVINSKY telur árlegar tón-
leikaferðir nauðsynleg tilbreyt-
ingu, og á þessum ferðum tek-
ur hann oft jafnframt að búa
sig undir samningu nýrra verka.
Þegar Stravinsky fæst við tónsmíð-
ar, tekur hann sér oft frí frá vinnu
einn dag til að fá sýn yfir það,
sem áunnizt hefir. Stundum legg-
ur hann kapal tuttugu sinnum á
dag og situr þá á skemli fyrir fram-
an langt, lágt sófaborð í setustof-
unni. Meðan hann handfjallar spil-
in, leysir hann ekki ósjaldan
vandamál, sem hann er að glíma
við í samningu verka sinna.
Það er mjög minnisstætt að
heyra hann leika verk sín á slag-
rriL SKAMMS tíma hafði Stra-
vinsky það fyrir sið að fara
í morgunleikfimi, sem ungverskur
fimleikamaður hafði kennt honum,
m.a. stóð hann í tíu mínútur á
höfði. Venjulega drollar hann við
morgunverðinn. Meðan þau hjón-
in áttu páfagauk gerði Stravinsky
Stravinsky. —
Teikning eftir
Picasso.
hörpuna. Ef söngur á að fylgja
undirleik í verkum hans, syngur
Stravinsky djúpri, titrandi rödd —
einni, tveimur eða jafnvel þremur
áttundum neðar en við á. Hann
reynir einnig að túlka tóna ann-
arra hljóðfæra en slaghörpunnar
með söng sínum og rymur þá oft
af óþolinmæði yfir getuleysi sínu
til að greina undirleik hljómsveit-
arinnar frá, tónuui slaghörpunnar.
sér það til skemmtunar við morg-
unverðarborðið að mata páfagauk-
inn af tungu sinni að indverskum
sið.
Stravinsky fer næstum daglega
til læknis síns og gengur heim —•
tvær mílur upp í móti. Hann les
feykilega mikið. Byggingarlist
heillar hann eins og listir yfirleitt,
og fer hann langar leiðir til að sjá
byggingar eða málverk. Síðastliðið