Lesbók Morgunblaðsins - 19.01.1958, Blaðsíða 8

24
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
^0i.

«
... *.__»i_~_
Þessar myndir fundust í gröf Beni Hasan, sem var höfðingi í Egyptalandi um 2000 fyrir Krist.
Fornleifarannsóknir staðfesta
ENGUM fræðigreinum hefir fleygt
svo mjög fram á síðustu árum sem
eðlisfræði og fornleifafræði í
•r Palestínu, sagði dr. William F.
Albright nýlega. Hann er prófes-
sor við John Hopkins háskólann í
Bandaríkjunum og einn af mestu
_ fræðimönnum Bandaríkjanna.
Og það má segja með sanni, að
rannsóknir seinustu ára hafa leitt
í Ijós stórmerkilega fræðslu um
.. fornar þjóðir og lönd, svo sem
Assyríu, Babyloníu og Ur í Kaldeu.
Ennfremur forna staði, sem nefnd-
ir eru í Biblíunni, svo sem Jerikó,
Hazor, Tirzah, Shechem og Gibeon.
Fornleifarannróknirnar, sem farið
hafa fram á þessum stöðum, hafa
varpað ljósi yfir sögu hirðingj-
anna, sem frá eru komin þrjú merk
trúarbrögð, Gyðingatrú, kristin
trú og Islam (eða Múhameðstrú),
og auk þess „bók bókanna", sjálf
Biblían.
— O —
Fyrir rúmum 20 árum voru Be-
dúínar að taka gröf í Sýrlandi, og
komu þeir þá niður á líkneski úr
steini. Franskir vísindamenn fóru
þá á staðinn og þar grófu þeir upp
rústir borgarinnar Mari, sem hefir
legið á kafi í sandi um þúsundir
ára. Þetta var blómleg borg frá því
um 3000 fyrir Krist og þar til um
1700 f. K. að Hammurabi konung-
ur í Babylon, lagði harta* í auðn.
Þarna fundust rústir konungshall-
ar, þar sem verið hafa 300 herbergi
og náð yfir sjö ekrur lands, svo að
hún hefir ekki verið neitt smá-
smíði. Þar fundu Frakkar rúmlega
20.000 áletraðar leirtöflur. Meðal
annars sem á þessum töflum stend-
ur, eru nöfn á ýmsum stöðum í
Mesopotamíu, sem horfnir eru
fyrir löngu, svo sem Nokhur, Til
Turakhi, Sarugi og Phaliga en það
virðast vera sömu nöfnin og á for-
feðrum Abrahams í 1. Mósebók:
Nahor, Terah, Serug og Peleg. Á
þessum töflum er og oft minnzt á
borgina Haran, þar sem Biblían
segír að ættfeður Gyðinga hafi
dvalizt.
Nú er það kunnugt að um 2000
f. K. ruddist semitiskur þjóðflokk-
ur, sem Biblían nefnir Amoríta, inn
í hið frjóvsama land, er liggur í
boga frá Palestínu að Persaflóa
Það er einnig kunnugt, að Haran
var helzta borg Amoríta um þær
mundir er forfeður Gyðinga voru
þar. Amoríta-nöfnin Abamram og
Jakob-el virðast vera hin sömu og
Abraham og Jakob í Biblíunni. Og
leirtöflurnar frá Mari geta einnig
oft um óaldarflokk, sem nefndur
er Benjamínítar.
Af þessu hafa fræðimenn dregið
þá ályktun, að nöfn forfeðra Abra-
hams eins og þau eru í Genesis, sé
nöfn á ættbálkum og Semítar hati
kent vissa staði við þá.
Að lokum fóru ættfeður Gyð-
inga frá Haran og leituðu til Palest
-ínu. Þar lifðu þeir hirðingjalífi
nær 2000 árum f. K. Þeir áttu
hjarðir nauta, sauðfjár og geita og
fengu þar af allar lífsnauðsynjai
sínar. Þeir höfðust við í tjöldum,
sem gerð voru úr geitarhárum og
þeir voru á sífelldu flökti fram oö
aftur eftir árstíðum, til þess að
sæta þeim högum, sem beztir voru
í gröf egypzks höfðingja, sem hét
Beni Hasan, er mynd af nokkrun-
semitiskum hirðingjum frá Palest
ínu, og mun hún vera frá því um
1890 f. K. Þar sést að sumir eru að-
eins í stuttpilsum, en sumir eru i
lausum kyrtlum, sem slegið er yfii
aðra öxlina, en hin öxlin er ber
Þeir bera flutning sinn á ösnum.
eins og forfeður Gyðinga gerðu
Einn er með hörpu og bendir það
til þess að þessir hirðingjar haíi
verið hljómelskir.
Saga Jóseps, sem seldur var til