Lesbók Morgunblaðsins - 25.05.1958, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
267
hefir unnið með prófessor Burr,
heldur því fram, að við dauða lífs-
heildarinnar, hverfi aflstöðin inn
í heim, sem ekki er efnislegur —
þaðan sem hún eitt sinn kom, ogþar
lifi hún áfram og haldi krafti sín-
um. Ennfremur heldur prófessor
Strömberg því fram, að meðvitund
lífsheildarinnar — sjálfið — haldi
sinni aflstöð með fullum styrkleika
og sennilegt er, að meðvitund sjálfs
-íns, utan hins efnislega heims,
finni heim Ijóss og lita, en án segul-
magnaðra sveifla, sem veldur því,
að við í þriggja-vídda-heimi skynj-
um þessar staðreyndir sem efni.
í vísindum og hugsun framtíðar-
innar mun verða lögð áherzla á hið
trúarlega
Dr. Paul Goos, sem í fyrrnefndri
grein um trúarbragða-heimspeki í
ljósi nýrri náttúruvísindalegra
staðreynda, lætur í ljós mikinn
áhuga á kenningunni um aflstöð-
ina, færir sönnur á, í stuttu mali,
að hin augljósa andstaða sem ríkti
milli trúar og vísinda. þar til að-
skilnaður átti sér stað á milli hinn-
ar raunsæju og efnislegu heims-
myndar, sem var afleiðing af viður-
kenningu á hinni nýju kenningu
Einsteins, hafi verið fyrirbæri sem
stríddi á móti náttúrunni.
Á miðöldum var trúarhneigð
vestrænna þjóða all-vel þroskuð og
guðfræðin, sem mótaði trúna, var
í samræmi við þátíðar vísindi eða
skoðun manna á alheiminum. Þeg-
ar vísindin tóku framförum, og
breyttu allri heimsmyndinni, fylgd
-ist guðfræðin ekki með, og afleið-
ingin varð sú, að meirihluti allra
sjálfstætt hugsandi manna, í lok
efnis-aldarinnar, eru að því er virð-
ist, orðnir trúlausir. En það er að-
eins að því er virðist, því að hin
trúarlega skynjun hjá manninum
er undirstöðuatriði hugarfars okk-
ar, og mun ávallt vera áhrifamikil.
Hinn trúarlegi skilningur er á ný
vaknaður, og í skýrari mynd, en
nokkru sinni fyrr, segir Dr. Goos.
Einn af mestu stjörnueðlisfræðing-
um hefir lýst yfir því opinberlega,
að því dýpra sem hann skyggnist
í Alheiminn, því skýrari verður
hann honum sem hugsun, en ekki
efni. En h.ugsun gerir ráð fyrir
„einhverju“ sem hugsar — Guði.
Táknræn eru líka ummæli hins
heimsfræga einda-eðlisfræðings
prófessors Jordans í fyrra, í fyrir-
lestri sem hann flutti í Hamborg,
þar sem hann tjáði það sem sína
skoðun, að í sambandi við fram-
tíðarvísindi og hugsun, myndi og
hlyti að verða lögð áherzla á hið
trúarlega.
Tage Eskestad.
(Þorvaldur Árnason þýddi)
Molar
Það var á herskipi. Ungur sjóliðs-
foringi átti að reikna út hvar skipið
væri statt. Hann gerði það og tilkynnti:
„Á 46. stigi austurlengdar".
„Ágætt“, sagði skipherrann. „Taktu
ofan!“
Unga manninum brá en hann
hlýddi. Eftir tvær eða þrjár mínútur
mælti skipherrann: „Nú geturðu sett
upp húfuna aftur“.
„Má eg spyrja hvað skipunin átti
að þýða?“ spurði ungi maðurinn.
„Velkomið“, sagði skipherra. „Sam-
kvæmt útreikningi þínum vorum við
þá staddir inn í miðri Notre Dame dóm-
kirkjunni".
---o----
Pabbi kom heim og spurði hvar son-
urinn væri.
Eg rak hann í rúmið vegna þess
að hann blótaði, sagði mamma.
— Eg skal, svei mér, kenna honum
að blóta, sagði pabbi og rauk upp stig-
ann. En í óðagotinu rak hann tærnar
í og krossbölvaði.
— Þú þarft ekki að fara lengra,
kallaði mamma þá. Þetta er alveg nóg
kennsla í bráðina.
/ ---o----
Það átti að leika „King Lear“ og leik-
stjórinn krafðist þess að fjórir leik-
Geislavirk efni
vofa yfir oss
VEGNA hinna mörgu kjarnasprengju-
tilrauna Rússa að undanförnu, hefir
geislamagn í loftinu aukizt stórkost-
lega. Halda menn jafnvel að Rússar
hafi tilkynnt að þeir væri hættir við
kjarnasprengjutilraunir, vegna þess að
þeir væri orðnir hræddir við afleið-
ingarnar. Það er aðallega hið hættu-
lega „strontium 90“ sem aukizt hefir
mjög í andrúmsloftinu og það er
aðeins lítill hluti af þessu efni, sem
vart verður við skömmu eftir spreng-
ingar. Meginhluti þess berst upp í
„stratos“-beltið, þjappast þar saman og
rignir svo smám saman yfir jörðina.
Þarna uppi í háloftunum, eða í 40
þús. feta hæð, berst það fram og aft-
ur, en leitar þó norður á bóginn, eða
heldur sig mest yfir norðurhluta temnr-
aða beltisins. Þetta segir Lester
Machta, sérfræðingur bandarísku veð-
urstofnunarinnar í þessum efnum. —
Hann segir að „strontium 90“ vofi yfir
þeim sem búa á norðurhveli jarðar, og
svo mikið sé af því þar, að það verði
mörg ár að falla til jarðar. Hann segir
að minna beri á þessu hitabeltinu.
Fyrir oss norðurbyggja eru þetta
engin gleðitíðindi, því að samkvæmt
þessu má búast við að geislamagn and-
rúmsloftsins aukist jafnt og þétt á
næstu árum, enda þótt ekki verði gerð-
ar fleiri kjarnorkutilraunir.
endur væri í fatagörmum. En slíkur
fatnaður var ekki til í leikhúsinu. —
Saumakonan tók þá að sér að brevta
fötum í garma. Hún klippti og bæt.ti
og stagaði og litaði seinast. Þetta tókst
ágætlega. Garmarnir voru svo lagðir
á gólfið til þerris. Morguninn eftir voru
þeir horfnir. Þvottakonan hafði haldið
að þetta væri ónýtar tuskur, og fleygt
þeim í ofninn.
----o----
Kona kom til framfærslufulltrúans
og vildi fá styrk fyrir sig og 13 börn
sín.
—Það er ekki hægt, sagði hann, þér
segið að maðurinn hafi hlaupizt frá
yður fyrir tíu árum, en átta af þess-
um börnum eru yngri en tíu ára.
— Það er satt, sagði konan, en það
er vegna þess að Kalli kemur við og við
heim til að biðja fyrirgefningar.