Lesbók Morgunblaðsins - 25.05.1958, Blaðsíða 6
270
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Smásagan:
Ásfin er sferkari en dauðinn
Þessi frásögn er eftir unga stúlku, sem hét Ruth E. Braun. í for-
rnála segir hún: „Saga þessi, er sýnir að ástin er sterkari en dauð-
inn, gerðist í Norður-ltalíu. Segið ekki að þetta sé öfgar, því sagan
er dagsönn" —
Þegar maðurinn breytir háttum
sínum og fer að lifa í þorpum og
borgum, þá fara farsóttir og drep-
sóttir að geisa. Elztu skráðar frá-
sagnir eru ekki nema 6000 ára gaml
-ar, en þó vitum vér sára lítið um
hvað skeð hefir fyrir 5000 árum
eða þegar hin svokallaða menning
var að hefjast. En vér vitum, að þá
voru uppi menningarþjóðir í Meso-
potamíu og Egyptalandi. Aðrar
menningarþjóðir risu seinna upp,
Kaldear og Fönikíu-menn og Krít-
ar-búar.
Elzta frásögn um sjúkdóm er
skráð á leirtöflu í Lithi-Asíu fyrir
svo sem 3200 árum. Þá andaðist
Arnuwandes III. konungur Hittíta
úr drepsótt, og hafði þá ekki ríkt
nema eitt ár. Þá tók við ríkjuni
Mursilias II. og hann lét skrá á leir
töflu heita „Bæn í drepsótt“ þar
sem hann biður veðurguð þeirra
Hittíta að stöðva pestina, sem nú
geisi um allt landið og heitir stór-
gjöfum til friðþægingar.
Auðvitað höfum vér enga hug-
mund um hvaða drepsótt geisaði í
landinu um þetta leyti. Annars
hafa Hittíar látið eftir sig ýmislegt
um Jækningar, eins og Sumerar og
Egyptar. Af því iná sjá, að þá hafa
margar drepsóttir þjáð mannkynið.
o—O—o
RANNSÓKNIR á þúsundum gam-
alla smyrlinga í Egyptalandi, sýna
einnig að margs konar sjúkdómar
hafa þá verið, og margir af þeim
smitandi.
Frá upphafi vega hefir mann-
kynið átt við sjúkdóma að berjast
og stundum hefir legið við að það
yrði aldauða. En nú á einni öld,
sem er ekki nema örlitið brot af
þeim tíma, sem maðurinn hefir ver
ið uppi, hefir tekist að vinna bug
“ flestum þeim meinsemdum sem
manninn hafa þjáð. Þetta er stór-
kostlegt afrek.
(Úr „The Technology Review")
ÞETTA var á styrjaldarárunum seinni,
og það var nóg að gera. Eg hafði ekki
fengið einn einasta hvíldardag í þrjú
ár. En svo bauðst mér allt í einu hálfs-
mánaðar frí. Og þá var það mín heit-
asta ósk að komast sem lengst í burt
frá mönnum og vera ein. Eg leigði mér
því fjallakofa.
Mikill snjór var á fjöllunum og ferða-
lagið upp í kofann var erfitt. En sól
skein á heiðum himni og skíðafærið var
ágætt. Mér var létt í skapi Hér í fegurð
og kyrrð fjallanna var eg laus við
stríðið með öllum sínum blóðsúthell-
ingum og sorgum.
Kalt var um nætur og fram á
morgna, en á daginn var blessunarlega
hlýtt. Eg gerði ýmist að fara á skíðum
eða fá mér sólbað undir kofaveggn-
um. Og eg naut þess að fá að vera hér
ein í faðmi fjallanna.
Svo var það eina nótt að hann fór
að snjóa og snjóaði mikið. Það var
dimmt og drungalegt yfir um morgun-
inn, svo að eg afréð að halda kyrru
fyrir þennan daginn. Um kvöldið tók
svo að hvessa og þyrlaði upp skaf-
renningi og svo skall myrkrið á. Þá
rak á æðisgengið veður. Það brakaði
í kofanum og hvein í reykháfnum.
Einu sinni heyrðist mér einhver vera
að kalla úti fyrir. Eg rauk á fætur og
opnaði, en vindurinn feykti mér inn
í kofann aftur. Þá var kominn svo
mikill snjór, að hann náði upp undir
glugga. Eg gekk að arninum til þess
að verma mig, og eg taldi mér trú um,
að þetta hefði verið misheyrn. Þad
voru engar líkur til þess að nokkur
hefði verið að kalla, því að engum var
lift úti í þessu veðri.
Þrjá sólarhringa var eg hríðteppt
í kofanum. Fjórða morguninn var kom-
ið gott veður og glampandi sólskin.
Vindáttin hafði breytt sér eitthvað og
skafið burt alian snjóinn hjá kofan-
um, og eg naut fegurðarinnar, einver-
unnar og fjallaloftsins.
Svo náði eg í skíðin mín. En færið
var ekki gott. Snjórinn var svo linur,
að skíðin sukku djúpt. Eg gekk bó
nokkuð langt, eða þar til eg var farin
að þreytast. Þá var liðið á dag. Sólin
stráði rauðum geislum á fannbvita
fjallatindana og það var eins og gul
slikja breiddist yfir snjóinn hvar sem
farið var. Eg sneri þá heim á leið.
Þá hitti eg konuna. Eg hafði ekki
tekið eftir henni fyrr en hún var kom-
in alveg að mér. Eg hrökk við og
leit á hana. Þetta var unp kona og
mjög fögur. Á höfðinu var hún með
svart sjal, eins og sveitarkonur héi á
Norður-Ítalíu eru vanar að nota Yzt
klæða var hún í óhreinni hermanna-
kápu. Hún var á reimuðum skóm og
hafði engin skíði. Mig furðaði pegar
á því hvernig hún hefði komizt alla
þessa leið í annarri eins ófærð og nú
var. En hún virtist ekki þreytt.
Svo ávarpaði hún mig:
„Eg þarf að biðja yður bónar. Þegar
þér komið heim í kofann skuluð þér
kveikja á ljóskeri og koma hingað
aftur. Maðurinn minn, hann Alfredo,
er hér lengra niður í hlíðinni og hann
er að reyna að komast upp á háfjöliin,
þar sem honum er óhæti. Hann mun
rata, ef hann sér ljósið og ljósið mun
einnig veita honum kjark og von ‘.
Eg starði á hana:
„Hvernig komust þér hingað skíða-
laus? Og hvernig stendur á þvi að
þér fóruð frá manninum yðar?“
Nú var orðið kalt og skuggsýní.
„Eg varð að sækja hjálp“, sagði hún.
„Eg er kunnug hérna í fjöllunum og
eg er ekki hrædd“.
Það var eitthvað við fas og rödd
þessarar konu, er mér gazt vel að.
„Stigið þér hérna á skíðin fyrir aft-
an mig og haldið fast í mig“, sagði eg.
„Það er skammt heim í kofann og pai
getið þér fengið eitthvað að hressa yð-
ur á meðan eg leita að manninum yð-
ar‘.
Sólin var nú sezt og komið myrkur,
og það var svo nístings kalt, að eg