Lesbók Morgunblaðsins - 28.02.1960, Qupperneq 4

104
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
um flýði eg á náðir Jóns í Sölvhól
og bað hann að ráðleggja mér
heilt hvað eg ætti til bragðs að
taka. Hann kvaðst ekki vilja skipta
sér neitt af þessu. Vel mætti vera
að Hjörleifi gengi illa að ráða mig,
þar sem eg væri öllum sjóverkum
óvanur. En þótt Magnús væri
frændi sinn, kvaðst hann ekkert
vita um hagi hans né hvernig væri
að vera hjá honum. Eg yrði því
sjálfur að ráða fram úr þessum
vanda.
Eg fann að þetta var rétt, og
niðurstaðan varð sú, að eg tók
boði Magnúsar og fór með honum
þá um nóttina um borð í þilfars-
bát, sem hann var talinn eigandi
að. Þessi bátur hét „Hafrenningur“.
Þarna var fyrir háseti Magnúsar,
sem Jón hét. Hann mun hafa verið
um fimmtugt og tæplega meðal-
maður á vöxt. En hann var svip-
mikill, því að hann var með afar
mikið alskegg, gljásvart og vel
hirt. Magnús fór með mig niður í
káetu og lét mig hátta þar þegar,
en skipaði Jóni að færa sér heitt
vatn, svo að hann gæti veitt gesti
sínum toddý. Þessi gestur hans var
Guðmundur Jakobsson trésmiður.
Jón hafði bækistöð sína í lúk-
arnum og þar var einnig eldavél-
in. Lftir nokkra stund kom hann
labbandi eftir þilfarinu með ketil
í hendi, fullan af sjóðandi vatni.
En þá tókst svo slysalega til, er
Jón var kominn að káetudyrum,
að honum varð fótaskortur. Fell
hann á þilfarið og fór þá hver dropi
úr katlinum.
Þegar Jón komst á fætur aftur,
rauk hann fram í lúkar til þess
að hita vatn að nýu. Leið nú löng
stund. En að lokum kemur Jón í
káetudyrnar og réttir niður rjúk-
andi ketil. En þá var Jón óþekkj-
anlegur með öllu. Eftir óhappið á
þilfarinu hafði hann ætlað sér að
vera fljótur að hita vatn að nýu.
En þá var eldurinn í vélinni eitt-
hvað svo skratti daufur. Hug-
kvæmdist Jóni þá ráð til þess að
lífga hann við, saup gúlsopa sinn
af brennivíni og spýtti inn í glæð-
urnar. Gaus þá upp ógnar blossi
og kom svo snögglega út um dyrn-
ar á eldavélinni, að Jóni gafst ekki
tími til að forða sér. Eldinum laust
í hans fagra skegg, svo það blo'ss-
aði upp líka — og var ekki sjón
að sjá Jón eftir þessi ósköp. —
Eg sofnaði brátt og vaknaði ekki
fyr en við vorum komnir langt
út í Faxaflóa. Þá voru þeir Mangús
og Jón báðir á þiljum uppi.
Komið í nýu vistina
Við sigldum til Keflavíkur og
þar skaut Magnús húsbóndi minn
mér á land. Fekk hann mér „bevis“,
er hann kallaði svo, og átti eg að
fara með það í vershin A. Ólafsens,
taka þar á móti umbeðnum vör-
um og bera þær heim. Jafnframt
skrifaði Magnús beiðni til verslun-
arinnar um að mér yrði fenginn
einhver maður, er vísaði mér á
rétta leið til Sandgerðis. Sjálfur
ætlaði Magnús að sigla bátnum
suður þangað.
Það mun hafa verið um kl. 4
síðdegis, að mér var skotið á land.
Eg fekk skjóta afgreiðslu í búðinni.
Maður sem Pétur Helgason hét,
vísaði mér á veginn til Sandgerðis.
Það voru aðeins troðningar og eg
lagði alls ótrauður á þá. Veðrið
var gott, byrðin létt og eg vanur
göngumaður. Ferðin gekk líka vel
og komst eg að Balakoti áður en
dimmt var orðið. Bærinn var lítill,
ekki nema bæardyr og baðstofa.
Var þil fyrir bæardyrum og hálf-
þil á baðstofustafni.
Eg barði að dyrum og út kom
kona, er mér virtist vera á fertugs-
aldri. Hún var fátæklega til fara,
hvorki falleg né ljót, heldur eitt-
hvað þar á milli. Þetta var Gróa,
bústýra Magnúsar. Eg sagði hennl
að Magnús hefði vísað mér þangað
til gistingar, og bauð hún mér þá
inn í baðstofu.
Inn af bæardyrum var eldhús og
úr því göng til baðstofu. Baðstof-
an var þiljuð sundur í miðju. Þar
sem inn var komið var moldargólf
og veggir úr torfi og grjóti, en
skarsúð yfir. Þar var stór lyng-
hlaði við vegg. Innra húsið var
einnig með moldargólfi en veggir
þiljaðir og skarsúð yfir og allstór
gluggi á stafninum, sem vissi að
sjónum. í rúmfleti í óæðri enda
baðstofunnar lá gamall maður ör-
vasa. Ekki heyrði eg að hann tæki
undir kveðju mína. Þarna var
einnig dóttir Gróu, sem kölluð var
Vala. Hún hefir líklega verið 10
ára og var fábjáni. Þetta var
heimilisfólkið.
Gróa sagði mér að hún væri al-
veg varbúin að taka á móti dvalar-
manni, þar væri ekkert rúm Ul
og lítið um rúmfatnað. Eg svaraði
þá að þessa nótt gæti eg vel legið
á lynghlaðanum. Og það varð úr
að þar hvíldi eg fyrstu nóttina.
Mér varð ekki svefnsamt fram-
an af nóttu, og þóttist ósvinnur
orðinn. Hér var allt svo gjörólikt
vökudraumum mínum áður en eg
lagði á stað að heiman. Húsakynni
voru óyndisleg og fyrirkvíðaniegt
að eiga að vera samvistum við
þetta heimilisfólk heilan vetur.
Var hann þá svona höfðingskapur
og stórmennska útgerðarbænd-
anna, er eg hafði heyrt útversmenn
lofa svo mjög? í einu vetfangi var
ævintýraljóminn horfinn og hug-
myndahallirnar hrundar í grunn.
Það var hryggur og kvíðinn
drengur, sem bylti sér á lyngbeð-
inum í dimmri baðstofu Balakots
þessa nótt.
Árni Óla skráði.
f