Lesbók Morgunblaðsins - 08.12.1963, Síða 9
Bréf frá Jóhanni Guðmundssyni i Sau di-Arahiu
Jóhann Guðmundsson, flugum-
ferðarstjóri, sem starfar á vegum
Sameinuðu þjóðanna í Saudi-
Arabíu, liefur orðið við óskum
okkar — og sent okkur línu. Bréf-
ið' er skrifað í október.
I þá 18 mánu'ði, sem ég hef dval-
izt hér í Dhahran, lief ég aldrei hitt
islenzkan ferðalang. Oft beini ég þó
sjónaukanum að farþegum þotanna,
sem um fara, í þeirri von að koma
auga á íslending, en ekki hefur það
tekizt til þessa, þó þykist ég þess full-
viss að einhver landa minna hefur
farið um hlaðvarpann á þessum tíma.
Ég er ekki viss um að félagar mínir
úr flugturninum heima, trúi þeirri
sögu minni að ég hafi aðeins íslend-
inga í huga, þegar ég horfi á farþeg-
ana, en þeir um það.
Það kom því heldur betur flatt upp
á mig þegar ég las grein Erlendar
Guðmundssonar í Morgunblaðinu fyr-
ir skemmstu, þar sem hann segir
frá ferðum sinum hér í Saudi-Arabíu
og það undarlegasta við það er, að við
íslendingarnir töluðum saman án
þess að hafa hugmynd um að við vær-
um landar.
Einn morgun fyrir nokkrum vikum,
rétt um hádegi, kallar flugvél Sam-
einuðu þjóðanna á talbylgju turnsins.
Það er óvanalegt að vélar kalli án
þess að við vitum um ferðir þeirra,
svo ég spurði á hvaða leið hún væri.
Sagðist flugmaðurinn hafa lagt upp
frá Riyad, sem er höfuðborg Saudi-
Arabíu um 400 mílum fyrir vestan
Dhahran, væru þeir í könnunarflugi
vegna engisprettna og væru að snúa
við. Ég spurði um vélartegund og
flugu þeir Piper Apache, svo að vart
fer á milli mála að þar var Erlendur
á ferð.
H vort mér hefði tekizt að lokka
hann til þess að lenda með því að
bjóða honum upp á pönnukökur með
rjóma og kleinur veit ég ekki, en það
hefði áreiðanlega verið reynt,
Lesi hann þetta og eigi leið hér um
aftur, þá skal ég sjá um að konan baki
pönnukökur meðan ég steiki kleinur.
Það var eitt mitt stærsta áhyggju-
efni þegar við fluttum hingað hvernig
færi með kennslu barnanna, en úr því
hefur rætzt vonum framar. Skóli, sem
starfsmenn amerísku ræðismanns-
skrifstofunnar komu á stofn hefur
gefið okkur, sem störfum hjá Samein-
uðu þjóðunum, kost á að senda börn
okkar í skólann og er það mikill
léttir að hafa komið þeim í skóla. En
dýr er kennslan. Fyrir hvort barn
kostar skólagangan 900 dollara á ári
eða 1800 dollara fyrir mín börn. Þetta
er mjög nálægt því að vera árstekjur
mínar heima á Islandi og ef SÞ borg-
uðu ekki 75% af skólagjaldinu hefði
það aldrei komið til mála að senda
þau í skólann. Þá hefði ég haldið á-
fram að kenna þeim sjálfur, eins og
ég gerði meðan þau voru að komast
af stað í enskunni.
Það er svo sem fleira dýrt en skóla-
gjaldið. Morgunblaðið kostar um 30
krónur hingað komið í flugpósti, en
það tekur um 4 daga þegar bezt læt-
ur. Sunnudagsblað hef ég fengið á
miðvikudegi og má það kallast góð
ferð, skipspóstur er um 3—4 mánu'ði
á leiðinni og ættu þeir, sem ætla að
senda mér jólakveðju því ekki að
setja hana í skipapóst....
Aallt matarkyns er mjög dýrt,
sérstaklega fyrir okkur, sem erum vön
góðum nýlenduvörum og matvörum
að heiman. Hér er hægt að fá hveiti
á kr. kílóið, en það iðar allt af pödd-
um, svo að við kaupum hveiti í blikk-
dósum, kostar 20 kr. kílóið. Sykur í
plastpokum pakkaður í Englandi,
kostar einnig 20 kr. kílóið. Það er
hægt að fá miklu ódýrari sykur, en
hann er hafður í óbyrgðum kössum í
búðunum og má vart í hann sjá fyrir
flugum.
Allt það kjötmeti, sem við kaupum,
er innflutt fryst frá Danmörku og
Ástralíu. Innlenda kjöttnetið fáum við
ekki af okkur að reyna vegna með-
ferðar þess. Slátrað er eftir þörfum
og eru kindur og geitur bundnar við
staura og gera þar allar sínar þarfir,
en fiugnagerið gerir sér gott af öllu.
Það er við góðan slurk af megrunar-
lyfi að koma á markaðinn, matarlyst-
in er nokkra daga að jafna sig.
Allt grænmeti og eins ávexti verð-
ur konan að láta liggja í klórvatni í
30 mínútur og skola það síðan áður
en við neytum þess, þetta var hið
fyrsta sem læknirinn okkar ráðlagði,
en alls konar sýklar og ormar geta
borizt í meltingarfærin með græn-
metinu.
Engin nýmjólk er til sölu og er þá
eina ráðið að nota þurrmjólkurduft
eða dósamjólk, en ekki er hún lystug
til þess að svala þorstanum og ein-
göngu notuð í kaffi og bakstur.
Drykkjarvatn er flutt heim til okk-
ar í stórum flöskum, er það eimað og
gott tii drykkjar, vatnið úr krananum
er salt og bragðvont og mest notað til
þvotta.
A. nnars liggur við að munnvatn-
ið nægi okkur til drykkjar þessa dag-
ana, þegar við tölum um sláturtíðina
heima og allt nýmetið, sem henni
fylgir, það er okkur óþrjótandi um-
ræðuefni.
Nú er hitinn að verða skaplegur,
þetta um 35 stig kl. 12 á hádegi, og er
það mikill léttir éítir að hitinn hefur
verið nær 50 stig dag eftir dag í allt
sumar, eða júní, júlí, ágúst og sept.
Kvöldin eru að verða svöl og bærileg
og þá skreppur maður með Transistor-
tækið út í garð og reynir að ná í síð-
ustu heimsfréttirnar. Reyndar rekur
Aramco-olíufélagið útvarpsstöð, en
fréttirnar eru aðeins einu sinni á dag
og greinilega „yfirfarnar“. Þó slapp
sú frétt í gegn um daginn að á
íslandi hefði verið handtekinn maður
fyrir utan Alþingishúsið í Reykjavík
með vélbyssu í tösku, en það er eina
fréttin að heiman, sem hefur borizt
mér til eyrna á öldum ljósvakans.
Varð biðin eftir Morgunblaðinu ærið
spennandi í það skiptið. Lýk ég svo
þessu spjalli að sinni og sendum við
öllum beztu kveðjur.
Jóhann Guðmundsson (þriðji frá vinslri) kona iians og tvö börn í matar-
boði lijá arabískum vinum.
!
Christabel"
Helgi Valtýsson:
,,We want
I.
tundum hlæja pienn í svefni.
En er þeir vakna, muna
þelr venjulega hvoirki hláturinn né
upptök haps og tilefni.
Áþekkt þessu, en þó að vissu leyti
á annan hátt, er um endurminning-
arnar. Stundum verður manni hlátur
1 hug, algerlega óvænt og ósjálfrátt,
áður en endurminning sú, sem hlátr-
inum veldur, flotnar upp á yfirborð
hugans úr regindjúpum sálarinnar.
Ég varð fyrir þessu nú fjrrir skömmu.
Ég sat við ritvélina mína um mið-
nætur-leytið að vanda. Þá er kyrrt
og hljótt og létt að vinna. Mér var
alLs ekki hlátur í hug. Viðhorf heims-
ins, heima og erlendis, voru ekki á
þann veg um þessar mundir.
Allt í einu verð ég þess var, að
innra með mér, mjög djúpt, er að
sprettia upp kitlandi hlátur, sem ég
ræð ekki við! Og áður en varir er
hann kominn upp á yfirborðið, og ég
hlæ hástöfum, unz ég hætti forviða.
Er ég raunverulega að hlæja að
sjálfum mér!
En þá hljómar skyndilega fyrir
innri eyrum mínum, jafn hvellt og
æsandi og forðum:
„We want
Christabel!“
Ég hlæ á ný, og hlæ svo góða stund
að hlátrinum í sjálfum mér. Síðan
loka ég augunum og endurlifi allan
viðburðinn:
Þetta gerðist vorið 1912. Ég hafði
verið hálfs mánaðar tíma í Cam-
bridge á Bretlandi hjá þeim hjón-
unum dr. Eiríki Magnússyni og frú
Sigríði.
Um þessar mundir gengu bylgjur
kvenréttindahreyfingarinnar brezku
mjög hátt, bæði í orði og verki. Og
undir stjórn og öflugri forystu
mæðgnanna, frú Emmeline Pankhurst
og Christabel dóttur hennar, voru
brezkar suffragettur (kvrk) mjög
herskáar, svo að telja mátti að beitt
væri bæði „kjafti og klóm.“
Báðar höfðu þær Pankhurst-mægð-
ur hlotið fangelsisdóma öðru hverju
fyrir opinberan áróður og æsingar.
Voru báðar hraðmælskar og há-
menntaðar gáfukonur. Frú Pankhurst
hélt sig heimafyrir í Lundúnum og
átti m.a. í næ-r daglegum átökum við
þingmenn, er þeir gengu til og frá
fundum. Sat hún fyrir þeim við þing-
hússdyr og þrumaði yfir þeim, unz
lögreglan hafði fjarlægt hana. En
það varð oft alltafsamt, eftir að
frú Fankhurst tók það ráð að fjötra
sig með stálhlekkjum við staura og
stólpa sem allra næst þinghúss-dyr-
um. Notaði hún þá rækilega gullið
tækifærið til að þylja yfir hauskúpu-
þykkum háttvirtum þingmönnu.m.
Chrisbabel Pankhurst var víðför-
ulli. Hún fór viða um land og hélt
bráðsnjallar ræður og eldheitar. —
Brezkir háskólastúdentar, kollegar
hennar, þyrptust oft á fundi hennar,
hlógu og stríddu henni á ýmsa vegu.
en dáðust þó að mælsku hennar og
hugrekki! —•
Jæja: — Nú var ég í Cam-
bridge 1912. Einn daginn kom þang-
að kunn kvenréttindakona, Mrs.
Fawset, prófessors-ekkja, og boðaði
fyrirlestur í Kings College. Hinn
mikli salur var þéttsetinn af stúdent-
um, háskólakennurum og gestum.
Framhald á bLs. 15.
»3. tölublað 1963.
LESBOK MORGUNBLAÐSINS 9