Lesbók Morgunblaðsins - 03.05.1964, Blaðsíða 9
ÉG hef tekið eftir því upp á síð-
kaistið að annarhvor maður sem mað-
ur sér á götu á mánudögum er allur
skakkur og bjagaður, eins og hann
hafi hvað eftir annað ætlað upp á
háaloft um helgina en jafnan orðið
fótaskortur í efsta stigaþrepinu og
alltaf og ævimlega komið niður á
höfuðið. Maður skyidi ætla að þetta
fólk væri þjáningarfullt á svipinn. En
það er nú eitthvað annað. Karlmenn
með ferlegar kúlur leika við hvern
sinn fingur og konur með hrottaieg
glóðaraugu reyta af sér brandara. Það
er sól í sálu þessa fólks þó að'ásjón-
an minni fremur á berjaskyr.
Svona er það að stingast á höfuðið
í fögrum leik. Hesturinn hefur haldið
mnreið sína í höfuðstað Íslendinga:
hott-hott er kjörorð dagsins. Stuttir
skeiða og langir skokka, digrir tölta
og mjóir broklka, og maðurinn sem
maður hefur ekki séð árum saman
utan dúðaðan í dúnsængur aftan í
kadillak, hann kemur á harðastökki
yfi>- grundina, syngjandi eins og barn.
Það ágætasta við þessa ágætu íþrótt
er það hve hún er auðveld og látlaus.
Svo segja mér áreiðanlegir hesta-
menn. Ef maður tekur vinstra megin
í tauminn, þá beygir hesturinn til
vinstri. Ef maður tekur hægra meg-
in í tauminn, þá beygir hann til
hægri. Og ef maður tekur báðumegin
í tauminn samtímis, þá netmur bless-
uð skepnan staðar á meðan maður
sýpur á vasapelanum.
Ég á góða kunningja kvenkyns og
hins sem eru með hestablóð í æðum
íangt fram í ættir. Sá fróðleikur sem
ég strái um mig í dag er byggður á
framburði þeirra. Ég sé ekki ástæðu
til að rengja þetta fólk, að minnsta
kosti ekki í miðri viku. Ég hef
skyggnst inn í andlit þess, og ég er
ekki sá mannþekkjari sem ég þykist
vera ef ég sé ekki trú, von og kær-
leika innan um skrámurnar.
Ef hestur gerir sig líklegan til að
efna til óspekta um það leyti sem
hestamaðurinn hyggst stíga á bak, þá
má spekja hann með ákveðnum sog-
hljóðum sem minna á svefnherbergis-
smeili. Maður setur stút á munninn
til þess að framleiða þessi hljóð, eins
og maður ætli annaðhvort að kyssa
konuna sína eða drekka morgunkaffið
gegnum skráargatið. Þegar hesturinn
sér þessa tilburði, þá líst honum ekki
á blikuna sem vonlegt er. En á
ssma augnaþliki sem klárinn er klár
á því (orðaleikur!) að hestamaðurinn
ætlar ékki að kyssa hann, þá verður
hann eins og larnb af eintómu þakk-
læti.
Þegar hestamaðurinn er kominn á
bak, þá prílar hann samstundis aftur
af baki, og þegar hann stígur á bak
öftur, þá gætir hann þess vandlega
áð snúa í sömu átt og hesturinn. Sið-
an klappar hann honum á makkann
og lætur vel að honum og segir í
vingjarnlegum tón: „Svona, gamli.
mlnn. Svona, heillakállinn. Er ekki
alit í lagi, ha?“ — en heldur sér
samt til vonar og vara í faxið. Síðan
leggur hann við hiustirnar og bíður;
og jafhskjótt og hann heyrir að hest-
urinn er búinn að ljúká sér af (sem
líka má ganga úr skugga um með
þeffærunum), þá réttir hann úr sér
í hnaikknum og hieypir ai stað og
hrópar um leið hvellri röddu: „Hæ-
hó, Silver! Frá þarna!“
Hestar eru ekki sérlega dýrir í inn-
kaupi. Það má eignast dágóðan hest
fyrii- svipaða upphæð og maður
mundi borga fyjúr tíu hjóibörur. Aft-
ur á móti hafa hestar þann kost um-
fram hjólbörur að þeir eru ekki
hafðir heima við hús, heldur settir í
fóstur. Það er fólk sem lifir á því að
hafa hesta í fóstri fyrir Reykvíkinga.
En ég hef sannarlega aldrei heyrt
ta'að um. fólk sem tæki hjólbörur í
fóstur.
Það er ein af skemmtunum hesta-
mannsins að heimsækja reiðskjóta
sinn í hagann og færa honum hnoss-
gæti eins og til dæimis myglað rúg-
brauð. Það er ákafiega gaman að
hafa kunningjana rneð í svona ferða-
lögum og sýna þeim hið nána sam-
band sem er á milli liestamannsins og
gæðings hans. Hestamaðurinn stígur
þá upp að girðingunni og kallar þýð-
um rómi: „Gráni minn! Gráni minn!
Komdu, Gráni minn!“ Gráni hirðir
náttúrlega ekkert um það og heldur
áfram að bíta í rólegheitum. Aftur á
móti t-ekur brúnn hestur sig út úr
hópnum og stefnir á girðinguna. Þá
kaliar hestamaðurinn strax: „Brúnn
ininn! Brúnn minn!“ og gefur Brún
myglaða brauðið. Ef þetta er gert
aí leikni, þá grunar kunningjana ekki
neitt, þó að hestamaðurinn hafi vitan-
lega aldrei á ævinni séð Brún áður
og kæri sig sennilega alls ekki um að
kynnast honum frekar.
Það sem hleypir kostnaðinum við
hestahald upp, er múnderingin sem
hestamaðurinn þarf að eiga. Derhúfa
var lengi partur af búningnum, tii
nokkurrar mæðu fyrir heildsalafrúr
til dæmis, sem fannst þær vera fálka-
legar með derhúfu. hvað þær vissu-
iega voru. Upp á síðkastið hefur það
aftur á móti færst í vöxt að konur
jafnt sem karlar á hestaþingum-
gengju með skellinöðruhjálma. Þegar
ei'gandinn kemur niður á höfuðið,
tekur hjálmurinn af honum höggið,
eða réttara sagt: hann dreifir því
!l
samviskusamlega um alla höfuðkúp-
una ofan eyrna. Marið vakti í fyrstu
undrun lækna, því engu var líkara en
sjúkiingurinn hefði verið laminn með
potthlemm beint öfan á höfuðið af
sérfræðingi. En nú er algengt að
sjá fóXk með samíeXlt mar frá auga-
hrúnuim aftur á hnakka.
Reiðstígvél eru vitaskuld óaðskilj-
anlegur partur af hestamanninum, og
stundum má satt best að segja engu
muna að svo sé í orðsins fyllstu merk .
ingu. Það þykir vel sloppið að
vera fimmtán mínútur að fara í stíg-
vélm og þrjátíu minútur að komast
úr þeim aftur. Reiðbuxurnar eru úr
níðsterkum tvisti og gjarnan með tvö
íöldum botni. Það er talsverður vandi
að taka sig út í reiðbuxum, til dæm-
is fyrir karlmenn með spóaleggi, og
hjólbeinóttir af báðum kynjum slfyldu
hugsa sig um vandlega fyrir framan
spegil áður en þeir tækju upp reið-
íþróttina. Það er spurning hvort tafl
hæfir ekki slíku fólki betur. Konur-
geta verið skrambi snaggaralegar í
reiðbuxum ef forsjónin hefur skipað
þeim í réttan þyngdarflokk; en per-
sónulega loka óg alltaf augunum
þegar ég veit af hestamönnum í grend
við mig, því það má ganga út frá því
sem vísu að í hópnum sé að minnsta-
kosti ‘ein reiðfrú i alveg óbærilegum
þyngdarflokki. Ég á þá aðeins eftir
að nefna það í sambandi við múnder-
ingu hestamannsins að utanyfir allt
það sem nú hefur verið talið upp fer
hann jafnaðarlega í tvær þrjár úlpur
og sjóklæði. Ég á satt að segja oft
erfitt með að átta mig á því hvort
viðkomandi er að fara í útreiðatúr eða
er meðlimur í Sjóstangaveiðifélagi ís-
lands; 'en það er sameiginlegt með
báðum að þeir klæða sig eins og þeir
búist ekki við að koma heim aftur
fyrr en í fyrsta lagi einhverntíma á
næstu öld.
Ég vona að þetta spjall mitt verði
ekki tekið eins bókstaflega og mér
skilst að til dæmis vissir þjóðskörung-
ar hafi tekið góðlátlegar ábendingar
rníhar um daginn. Það vakir ekki
fyrir mér að styggja hestamenn, sem
ugglaust eru prýðisfólk, og það vak-
ir ekki fyrir mér að styggja hesta,
sem ugglaust éru prýðisgæðingar.
Mér finnst líka ótrúlegt að hesta-
menn taki rullu sína svo hátíðlega
að ekki megi gantast við þá í bróð-
erni. Útivistarfólk er jafnan glaðlegt
og hressilegt; þett.a segi ég í einlægni
því að þetta er mín reynsla; og það
er einmitt eitt af því besta við hesta-
rnennskuna að hún verður ekki iðkuð
að neínu ráði innandyra,' heldur verða
menr, að leita út í guðsgræna náttúr-
una til þess að rota sig.
Ég á þá aðeins eftir að víkja að
því fáeinum orðum hvað hestamaður-
inn gerir ef hesturinn fælist. Hann
nptar sömu aðferðina og þegar hann
var nýkominn á bak og ríghélt sér
í faxið: hann talar hlýlega til hests-
ins.
„Svona, Gráni minn“, segir hann.
„Svona, heillakallinn. Er ekki allt í
lagi, ha?“
Slysavarðstofan í Heilsuverndar-
stöðinni er opin alla'n sólarhringinn.
itæXdfærin, sem fólkið hér norður á.
Ihjara veraldar hefur þrátt fyrir al'lt til
aö búa sér og sínum góð húsakynni og
þægilegt líf.
En rósin í hnappagati húsráðenda er
cnn ekki koniin á dagskrá. Stolt heim-
ilisins er nefnilega arinninn, vafálaust
einn sá fegursti hér um slóðir. Hann er
Stór og mittill, þakinn grjótfilögum úr
DrápuhlíðarfjaXU — og blæbrigðin í
grjótinu eru slík, að unun er að virða
fyrir sér. Arinninn ag það, sem honum
fylgir, þekur hálfan gafl í stofunni og
maður hefur það á tilfinningunni, að í
þelta hús þurfi í rauninni ekkert meira
skraut.
Þau fóru á gömlum Fiat, sem Sveinn
átti, vestur í Drápuhlíðarfjall og söfn-
uðu grjóti, auðvitað að fengnu Xeyfi. Óku
siðan með það til Stykkishólms og komu
því þar á áætlunarbílinn. Síðan fengu
þau hagileiksmann til að setja grjótið upp
og Ixefur það tekizt n;jög vel. Á nokkr-
um stöðum eru flöguhútar steyptir lá-
•réttir á veggi — og mynda þeir þannig
litlar hillur, sem frúin notar fyrir
blómapotta.
B lóm eru annars helzta áhugaefni
fvrir utan að sinna börnum og eigin-
manni. Sveinn segir, að sér hafi aldrei
varið gefið mikið um blóm, jafnan kall-
að þetta bölvaðan arfa. Nú hafi hann
hlns vegar vanizt blómskrúðinu ag finn-
ist það ómissandi.
Framhald á bls. 14
16. tölublað 1964
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 9