Lesbók Morgunblaðsins - 22.05.1966, Page 4

það heilsusamlegt og líklegt til fróð
leiks. Víðförli hafði kcxmið til lands-
ins nokkrum vikum áður með Con-
corde-þotu frá Flugfélagi íslands,
er lenti á Keflavíkurflugvelli, en
þær fljúga með meira en tvöföld-
um hraða hljóðsins. Að vísu þótti
það ekki mikill hraði, eftir að ferð-
ir til tunglsins fóru að verða svo
algengar, en hafði óneitanlega fært
fcsland nær umheiminum. Frá flug-
vellinum var ekið um Suðumesja-
veg og framhald hans, sem lá fyrir-
ofan Hafnarfjörð, fyrir framan Víf-
ilsstaði og sem leið liggur að Breið-
holtshverfi, en ofarlega í þeim borg
arhluta hafði Víðförli fengið hús-
næði.
ann lagði af stað í göngu-
ferðina kl. hálf-níu um
morguninn. Fljótlega var hann
kominn á gangstíg og fór fyrst
norður og síðan vestur með Elliða-
ánum. Nokkru fyrir austan árnar
gat að líta umráðasvæði hesta-
manna. Þar voru hesthús mikil,
víður skeiðvöllur og öldurhús
knapa. Árbæjarhverfi blasti nú við
í fögrum ramma Esjunnar og Elliða
áa, og hafði hvorugu farið aftur
síðan 1966 og ánum raunar fram
með lagfæringu á umhverfinu.
Gamla stíflan myndaði eins og fyrr
fallega uppistöðu og hafði gert í
rúm 60 ár.
Víðförli leit inn í Árbæjarsafn og
tók sína fyrstu mynd (1) í ferðinni,
en myndir hans verða hér af sér-
stökum ástæðum birtar í formi
teikninga. Á myndinni sjáum við
gamla Árbæ og kirkjuna ásamt
Dillonshúsi, Smiðshúsi og Sjóbúð.
Og svo hefur margt bætzt við.
„Víkurgata“ er orðin að veruleika,
með Bernhöftsbakaríi og kaup-
mannshúsinu. Enn fremur er skóla-
varðan risin á ný, og vindmylla
hefur verið reist. Byggður hefur
verið skáli í fornum höfðingjastíl.
Skortir þar aðeins langelda og
hnútukast. — í baksýn er svo Ár-
bæjarhverfið.
Afram heldur gangan eftir
náttúrulegum garði, og
rétt við Elliðaárvoginn rekst Víð-
förli á um 15 ára gamla brú yfir
árnar og dalinn (mynd 2), en hún
grenninu fyrir gangandi fólk.
Græna svæðið mjókkaði, er Iðn-
garðar urðu á vinstri hönd, en
brátt var komið í Laugardalinn.
Þar var nú einn fegursti garður
borgarinnar. Margvíslegur gróður á
hafði leyst af hólmi hina hvimleiðu
Ártúnsbrekku og var í beinu fram-
haldi af Miklubrautinni. Þarna
liggur vegurinn upp í Mosfellssveit
og til Þingvalla og einnig vestur og
norður í land. (Suðurlandsvegur
liggur aftur vestan og sunnan
Öskjuhlíðar, um Fossvogsdal og síð-
an upp með Elliðaánum, sem leið
liggur að Lækjarbotnum). Fram-
undan veginum tók svo við
garðurinn í Elliðaárvogi, en hann
hafði verið myndaður með uppfyll-
ingu á eyrunum. Árnar runnu svo
með gömlu bökkunum, sín kvíslin
hvoru megin.
æst var haldið í norðvest-
ur meðfram Suðurlands-
brautinni gömlu, er mima mátti
fífil sinn fegri, þar eð hún náði nú
aðeins inn að Langholtsvegi og tald
ist einungis til „tengi- og safn-
brauta“. Nýr aðall borgarinnar,
hraðbrautimar, hafði gjörsamlega
skákað henni. En fyrir vikið var
líka indælt að vera þarna í ná-
alla vegu og ber enn mest á frum-
kvæði Eiríks Hjartarsonar, því að
þar voru trén hæst. íþróttamann-
virki og leiksvæði vom um allan
dalinn, og jafnvel hafði verið koin-
Lð upp útileikhúsi, er minnti á
Grikkland fornaldar. Frá íþrótta-
og sýningarhöllinni (mynd 3) sjást
stóri leikvangurinn með hatti yfir
stúkunni og í baksýn sundstaður-
inn, þar sem mikill fjöldi fólks get-
ur hafzt við samtímis. Til hliðar
er svo malarvöllur, aðalæfingar-
völlur knattspyrmunanna borgar-
innar.
ú tók Víðförli á sig krók
upp á Laugarásinn, en
þangað náði garður upp úr dalnum.
Var þaðan skammt yfir í Sundahöfn,
en fyrsti hluti hennar var fullbúinn.
Vöruskemmur og korngeymslur
voru á hafnarbakkanum, og Viðey
skartaði í baksýn (mynd 4). Skip,
allt að 20-25 þús. tonna lágu í höfn-
inni, og nýtízku löndunartæki
gátu losað beint úr þeim í geymsl-
urnar. Innar með voginum hafði
verið komið fyrir dráttarbrautinn
og þurrkví, en utar voru ráðgerðar
enn meiri hafnarframkvæmdir, og
yzt var áætluð bryggja, þar sem
stærstu farþegaskip heims gætu
lagzt. Hið síðastnefnda sá Víðförli
í huga sér, er hann gekk um lít-
inn garð vestast á Laugarnesi og
leit yfir væntanlegt hafnarstæði til
norðurs.
Leiðin lá nú í vestur með
ströndinni, og var sjórinn
á aðra hönd, en hraðbraut á hina.
Gamla Skúlagatan var að hálfu orð-
in að bílastæði, en aðalumferðaræð-
in var norðan hennar. Við mót Kalk
ofnsvegar voru komin fullkomin
gatnamót og þar lyftist hábraut, er
lá í vestur yfir Geirsgötu með
gömlu höfninni. Nú tók við Amar-
hóll og grænt belti meðfram Lækj-
argötu. Hverfisgata var ekin í báð-
ar áttir, eftir að hún hafði verið
breikkuð til norðurs og Tryggva-
gata tengd beint við hana. En
Laugavegur náði ekki lengur nið-
ur á Lækjargötu nema sem gang-
stígur. Laugavegur var ekki held-
ur tengdur við Snorrabraut, og var
Framhald á bls. 6
4 LESBÓK. MORGUNBLAÐSINS
22. maí 1966