Lesbók Morgunblaðsins - 19.05.1968, Blaðsíða 3
MINNING
ur sumarbliðunni
Gamli maðurinn sagðist láta það ó-
átalið þótt þeir byggðu í lautinni ofan
við húsið. Bætti því við að þeim væri
ekki ofgott jarðnæðið undir búskapinn.
Ungir menn þyrftu athafnasvæði.
Svo lokaði hann hurðinni.
Honum þótti gamli maðurinn hafa ver
ið undarlegur þetta vor. Hann hafði
sótt grásleppu mjög dræmt og ekki snert
línuna. Á lognsléttum dögum lá Sæ-
hrímnir bundinn í kverkinni.
Undanfarin vor hafði hann stundum
íarið með gamla manninum í róðra. Það
var ævinlega á kyrrum dögum og þá
aldrei lengra en út í hallann. Þeir fundu
baujuna og drógu síðan. Til hafs sáu
þeir stærri bátanna. í þessum ferðum
var gamli maðurinn í góðu skapi. Sagði
beiti á ýmsum hlutum, kenndi mið og
rifjaði upp liðnar vertíðar, aðallega frá
þeim tíma hann var ungur.
Stundum var byssa með í ferðinni.
Þá skutu þeir fugla. Skothvellir rufu
kyrruna, fugl barðist um í sjónum með
töluverðum bægslagangi og flaut siðan
hreyfingarlaus í logninu. Gamli mað-
urinn gekk í hús og gaf fugl sem hafði
verið skotinn í kyrrunni á firðinum.
Hann átti marga vini í þorpinu hann
Laugi gamli.
Og þótt Einar færi ekki oft í róður
með honum þá var samvera þeirra mikil
um þennan árstíma. Hann snérist fyrir
gamla manninn, beitti fyrir hann og
fylgdist með útgerðinni af lífi og sál.
í fyrra sagði Laugi að næsta vor mundi
Einar róa með stubb. Á þeirri stundu
breyttist samband þeirra. Sá yngri var
að vaxa úr grasi og öðlast hlutdeild
í útgerðinni.
Þetta vor hafði Laugi aldrei lagt línu.
Gamli maðurinn sinnti heldur ekki
búskapnum. Kindurnar báru en Laugi
hugsaði ekki um þær. Stóð ekki yfir
þeim, heldur hélt sig heima. Það voru
aðrir sem hugsuðu um þetta fyrir hann.
Það var ekki hugsað um hestana, þeir
voru látnir standa í túninu uppi á Mó-
unum.
Einari þótti þetta atferli Lauga ein-
kennilegt og velti því fyrir sér. En
hann ræddi ekki um það heima né við
strákanna. Þetta vor, eftir að skóla lauk
hélt hann sig í beitu skúrunum hjá
öðrum. Aðallega stærri bátanna. En
þetta ástand gamla mannsins hvarf ekki
úi huga hans. Það setti jafnvel stund-
um að honum áhyggjur.
En skýringin kom. Eitt kvöld var
honum sagt heima að Margrét væri að
deyja. Hún ætti varla langt eftir ólifað.
Jafnframt var honum sagt að vera ekki
að snúast kringum Laugá. Hann hefði
í nógu að snúast.
Þessi tilkynning hafði einkennileg á-
hrif á hann. Hann hugsaði um Margréti
og margar stundir heima hjá þeim
Lauga. Litla húsið í lautinni inn-
an við þorpið. Hugsaði hönd sem hafði
oft strokið honum um kinn, hrjúf og
kræklótt hönd, rödd sem spurði hvort
Stefán Hörður Grímsson:
FJÖLL
Laufsalir heitir fjall á Síðumannaafrétti og
maðurinn sem er þar á reiki leitar að
þessu fjalli en þar er og Laufsalavatn
og allt í. einu stendur hann á vatnsbakka
og sér spegilmynd fjalls í vatninu en eygir
hvergi fjallið sjálft. Undarlegt hugsar
hann og heldur áfram göngunni.
SMÁSAGA
eftir Jón Ormar
Ormsson
hann væri saddur, hvort hann væri
nú ekki blautur í fæturna, menn yrðu
að gá að sér. En úr þessu húsi fór
enginn svangur né votur í fæturna.
Þar var hugsað fyrir öllu svoleiðis.
Og hainn hugsaði að þegar Margrét
væri dáin yrði Laugi einn í þessu
húsi. Þá yrði einkennilegt að koma þang
að, ef hann kæmi þangað nokkru simni
aftur. Laugi myndi kannske selja húsið,
beituskúrinn sinn á mölinni ofanvið
planið og Sæhrímni. Hann mundi flytja
til sona sinna Bjarna eða jafnvel suður
til Dúsa. Ekki einu sinni byssuna ætti
bann áfram, hætti að skjóta fugl í kyrru
úti á firði.
II.
Þegair drengirnir höfðu fengið leyfi
fyrir framkvæmdum í lautinni snéru
þeir sér þegar að útvegun efnis í hús-
ið Þetta átti að verða stórt hús, þannig
að manngengt yrði, með risi fyrir
geymslu. Það þurfti mikið efni í svona
hús, það tæki töluverðan tíma að reisa
það og síðan flytja dótin utan úr þorp-
mu.
I nokkra daga gengu þeir milli manna
og föluðu sér trjávið til byggingarinn-
ar, nagla og fleira sem með þurfti. Þeir
fóru í verzlanir og urðu sér úti um
kassa. Á bryggjunni voru nokkrar efnis
miklar spýtur sem enginn virtist vita
hver ætti. Þeir eyddu í það nokkrum
tíma að ganga á milli manna sem vísuðu
hverjir á aðra. Að lokum tóku þeir
spýturnar. Þá töldu þeir sig þess um-
komna að hefja framkvæmdir.
Meðan þeir byggðu beindist hugur
þeirra fyrst og fremst að smíðinni. Þeir
ræddu ekki önnur mál. Ekki að minnsta
kosti fyrstu dagana. En þegar verkið
fór að nálgast lokamark kom fyrir að
þeir ræddu önnur mál. Þannig tóku
peir fyrir dauða Margrétar einn dag-
inn.
Þeir ræddu um það hvernig væri að
deyja. Fólk hætti að anda, það varð
aftur að mold. Það hélt samt áfram að
lifa einhversstaðar sem enginn vissi í
rauninni hvar var.
Þeir fylgdust með því úr fjai'lægð
þegar læknirinn kom á Fordinum sín-
um. Þá ræddu þeir um bílinn. Þetta
var nýr bíll, rauður og rennilegur. Þeir
sáu ennfremur fólk bera að garði og
síðan hverfa frá- En þrátt fyrir þessar
heimsóknir var húsið hljótt. Undarlega
hljótt og þeir fengu að vera óáreittir
þarna í lautinni.
III.
Dauði gömlu konunnar hafði engin
óhrif á framkvæmdir þeirra.
Þeim hafði að vísu verið fyrirlagt að
iáta fara lítið fyrir sér og valda ekki
röskun á ró þess húss sem bjó sig undir
að kveðja húsmóður sína.
En þennan sama morgun og dauða
Margrétar bar að höfðu þeir hafið flutn
ing á dóti sínu utan úr þorpinu. Þessu
fylgdi mikið annríki við að koma hlut-
um fyrir og þeir veittu því enga at-
hygli þegar Fordinn renndi í hlað. Það
hefur líklega ekki verið fyrr en nokkru
síðar að þeir tóku eftir flagginu í hálfa
stöng á blettinum framan við húsið. Þá
varð þeim ljóst hvað hafði skeð en það
hafði engin áhrif á þá.
Næstu daga héldu þeir áfram að flytja.
Og þegar flutningunum var lokið hófu
þeir framkvæmdir við girðinguna um-
hverfis húsið.
Þeir heyrðu hann ekki koma og vissu
ekki fyrr en hann stóð þarna hjá þeim
í brekkunni, berhöfðaður að vanda og
á skyrtunni. Kannske hafði hann stað-
ið þarna lengi því þeir veittu honum
Framih. á bls. 11
19. MAÍ 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 3