Lesbók Morgunblaðsins - 08.09.1968, Blaðsíða 14

Á
erlendum
bókamarkaði
The Qust of Three Abbots. Pioneers of
Irelands Golden Age. Brendan Lehane.
John Murray 1968. 42,-
ísland og írland eru tengd í þokumistri
fyrnskunnar og þjóðsögunnar. Lehane segir
hér sögu, sem byggir á fortíðar fabúlum,
furðureisum og kraftaverkáhistóríum
helgra manna.
Höfundur dregur upp mynd írlands í
mistri þjóðsögunnar, sögu landsins frá
fyrstu viðkynningu landsmanna við Róm-
verja og til loka 7. aldar, þegar rómversk
kristni sigrast á keltneskri. Sú kristni sem
blómstraði í landinu frá því á 5. öld varð
menningarlegur aflvaki, sem hafði síðar
geysileg áhrif bæði á Englandi og á megin-
landi Evrópu og í þessu riti segir höfundur
sögu hinna sælu ábóta, frá ferðum þeirra
og þjónustu við guð sinn. Bóikin er
skemmtileg, höfundur er einkar hugkvæm-
ur og lýsir með penna sínum þessar myrku
aldir hlýrri og s'kærri birtu.
Libanios: Autobiographische Schriften.
Eingeleitet, ubersetzt und erlautert von
Peter Wolf Artemis Verlag — Zurich 1967.
Sv. F. 25.80
Libanios fæddist í Sýrlandi 314 e.Kr.
Hann var af háum ættum, nam í Aþenu og
varð mælskukennari í Konstantínópel og
síðar í Níkeu. Honum var skipað að flytja
þaðan aftur til höfuðborgarinnar og að lok
um settist hann að í Sýrlandi. Hann er
þekktur fyrir bréf sín og ræður. Bréfin eru
fjölmörg og veita góða hugmynd um líf
höfundar sins og samtíðar hans, og eru
bréfin ein bezta heimild um þessa tíma.
Bókin er gefin mjög smekklega út
og fylgja athugagreinar og registur.
Kafka: Charles Osborne — Patrick White:
Barru Argyle — Kipling: T. R. Henn. Writ-
ers and Critics 54-56. Oliver and Boyd
1967. 7.6 each.
„Writers and Critics" telja nú undir sex-
tíu titla, það er mjög vandað til þessara
kvera og hér má finna nauðsynlegustu
upplýsingar um höfunda og verk þeirra.
Kafka hefur orðið tilefni margra ritverka,
en Patrick White er minna þe’kktur, hann
er í rauninni fyrsti Ástralíu búinn, sem
gerist hlutgengur rithöfundur í enska bók-
menntaheiminum, Kipling hefur ekki átt
upp á pallborðið undanfarið, en virðist nú
vera í endurmati.
Froissart: Chronicles. Selected, translat-
ed and edited by Geoffrey Brereton. Pen-
guin Books 1968. 10.6
Froissart er stundum nefndur fyrsti meiri
háttar blaðamaðurinn, þó er ekki víst að
hann yrði neitt hrifinn af þeirri nafngift
ef hann væri ofar moldu. Hann var uppi á
árunum 1337 1410 og er helzti heimildar-
maður atburðanna í Hundrað ára stríðinu.
Ágætur inngangur fylgir þessari útgáfu,
sem er nokkuð stytt.
William The Silent. C. V. Wedgwood.
Jonathan Cape 1967. 13.6
Hér er sögð sagan af baráttu Hollendinga
og nýjum viðmiðunum, sem leystu Holl-
endinga undan oki úreltra skoðana og
opnuðu þeim vettvang fyrir athafnasemi
sína á víðara sviði heldur en áður. Þessi
saga er sögð í formi ævisögu þess manns,
sem mest kvað að í þessari baráttu.
Gewitterbaume. Frank Geerk. Walter-
Druck 14. Walter Verlag Olten und Frei-
burg 1968. Sv. F. 19.
Frank Geerk fæddist í Kiel 1946, ólst
upp ínágrenni Basel og stundaði nám þar
við háskóalnn, hann hefur einnig dvalið á
Frakklandi og Englandi.
Þetta er fyrsta bók höfundar. Ljóða-
bálkur, sem virðist við fyrstu sýn vera
mjög persónulegur en við nánari athugun
verður hann sampersónulegur. Esetr og
Torsten segja hvort öðru það, sem þeim
finnst máli skipta og leita þess sama.
Höfundi tekst það, sem mætti álíta lítt
gjörlegt, að halda athygli lesandans út
þetta 140 síðna ljóð. Hann spennir aldrei
bogann of hátt, temprar frásögnina þegar
spennan er sem mest og gætir fyllsta hófs
í orðnotkun. Hófsemi er ein-kenni verksins
og ljóðinu lýkur í spurn.
Jorge Luis Borges: A Personal Antho-
logy. Edited with a Foreword by Anthony
Kerrigan Jonathan Cape 1968. 30,-
Höfundurinn fæddist í Buenos Aires 1899.
Hann hlaut menntun sína í Evrópu, hvarf
síðan til Argentínu þar sem hann varð
helzti hvatamaður „ultrista" hreyfingar-
innar, sem samsvaraði að nokkru þýzka
„expressionismanum". Hann stofnaði
ásamt öðrum bókmenntatímaritið „Proa“
og hóf mikla sókn gegn hinum hefðbundnu
bókmenntaformum. Hann setti saman
greinar, smásögur, ljóö_ og skissur, en í
þeim náði hann hæst. í þetta úrval heufr
höfundurinn valið það, sem hann álítur líf-
vænlegast úr verkum sínum. Hann raðar
þessum verkum ekki eftir tímaröð heldur
eftir til'finningu fyrir réttum hlutföllum
verkanna.
English Historian on the French Revolu-
tion. Hedva Ben-Israel. Cambridge 1968.
63,-
Höfundur er fyrirlesari í nútíma sagn-
fræði við Hebreska háskólann í Jerúsalem,
en sú stafnun hefur eflzt mjög fyrir til-
stuðlan ríkisvaldsins og áhuga þjóðarinnar
og er rú merkasta fræðistofnun í vísindum
og fræðum Hebrea.
Franska byltingin hafði geysileg áhrif á
sögu-og stjómmálaslkoðanir Englendinga.
Höfundurinn rannsakar verk ýmissa
ensk.ra sagnfræðinga, þar sem franska bylt-
ingin l.ernur við sögu og þó einkum þeirra,
sem rr.estan áhuga hafa á byltingunni.
Vei'K þessara höfunda sýna að enskir
sagnfræðingar voru bundnir skoðunum á
stjórnmálum og sögu sem varð til þess að
mat þr-irra á byltingunni spratt af svipuð-
um h.'ötum og aðferðir þeirra til að skýra
atburðarásina voru af sama toga.
Bó1' þessi á erindi til þeirra, sem áhuga
hnfi á frönsku stjórnarbyltingunni.
Von denen Vampiren oder Menschens-
augern. Dichutungen und Dokumenite. Her-
ausgegeben von Dieter Sturm und Klauis
Vólker Ausgestattet von Uwe Bremer.
Carl Hanser Verlag 1968. DM 24.80
Vampírur eða blóðsugur eru hryllileg
fyrirbrigði. Margt bendir til þess að þessi
ófögnucur sé ættaður af Balkanskaga,
þaðan hafa borizt ýmsar sagnir um þessi
óféti emnig era fréttir af þeim úr Póllandi
og Slcsiu. Vampiran var samkvæmt þjóð-
trúnni afturganga, sem fer um og sýgur
blóð úr lifandi fólki, hún tekur oft á sig
ýmiskcnar myndbreytingar. Á Þýzkalandi
er fyrst getið um vampírar í lærðum læknis
fraiði r.tum og heimspekiritum 1732. Þar er
takið i.m vampírar á Balkanskaga. „Mer-
cu>-e Galant" getur um blóðsugur í Rúss-
landi og Póllandi 1694. Bkki kemur
mönnum saman um uppruna orðsins „vam-
píra“, sumir höfundar telja það slafneskt
aðrir tyrkmeskt. Með rómantísltou stefmmni
vex áhugi manna á vampírum og vamplru-
bókmrnntir tatoa að blómgast á 19. öld,
eins O' þessi bók vitnar um, því að megin-
ið af bókmenntalegum hluta hennar er friá
þeim tima. Bókinni er skipt í tvo höfuð
kafla, bókmennta og heimilda kafla, síðan
rita utgefendur bókmenntalegt og sagn-
ftæðiiegt yfirlit um vampírismann og lo-ks
er bókaskrá, kvikmyndaslkrá og athuga-
greinar. Þessi bók er hin mesta hrollvekja,
samtals 607 blaðsíður.
14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
8. september 1968