Lesbók Morgunblaðsins - 21.06.1970, Blaðsíða 10

Gömul timburhús í brekkunni, þar sem ungu mennirnir vilja varðveita svipmót Iiffins tima, en
hinir eldri tala um danskar fúaspýtur.
t vor myndaði askan svartan geira norð-vestur
yfir landið frá Heklu og eitrið tekur sér bólfestu
í grængresi vorsins með skaðvænlegum afleið-
ingum.
í barnaskólunum birtist vorið, þegar myndlistar-
viffleitni vetrarins er hengd upp til sýnis. A þess-
um myndutn lifir það upprunalega, sem býr í
hvers manns brjósti í æsiku. En einhvern veginn
tekst aff láta megnlð af því fara forgörffum.
Ein af nýju styttunum, sem borginni hafa bætzt
að undanfömu: Ólafur Thors eftir Sigurjón Ólafs-
son. myndhöggvara.
gamall maður niður á fjölfar-
inni gangstétt og dó. Það vfer
mikið frost eins og jafnan verð-
ur í Moskvu á vetrum og líkið
lá þarna í nokkra daga og. veg-
faremdiur stiigu yfir 'það á veg-
fterð sinini. Svo koim íhláka oig
sögumaðurinn tók eftir því
einn dag, að eimhver framtaks-
samur vegfarandi hafði tekið í
skánkana á líkinu og dregið
það út af gangstéttinni. Og
þannig lá hann lengi, þessi
gamli maður, sem enginn virtist
sakna og engan varðaði nokk-
urn skapaðan hlut um.
Við
sólstöður
islegt nýtt fyrir augun. Búðar-
gluggarnir til dæmis. Ég sá það
líka í þeim, að vorið var komið,
með léttum og björtum litum og
bezt sást það í tízkufatnaði
kvenfólksins. Venjulega hef ég
öðru að sinna en huga að búð-
argluggum. í rauninni einangr-
ar bíllinn manninn frá um-
hverfi sínu. Hann kemur þér
fljótt á áfangastað. En þú
spjallar ekki við gamlan
kunningja á gangstéttarhorni,
nema þú farir á tveimur jafn-
fljótum. En vegna þess að ég
var gangandi og hafði tímann
fyrir mér, þá fór ég að virða
fyrir mér húsin og sá þau hvert
fyrir sig, með ákveðinn per-
sónuleika og ellimörk og breyt-
ingar á n eðstu hæðinni, þar
sem gluggarnir höfðu verið
stækkaðir í þágu kaupmanns-
ins. Og hugsa sér; þarna við
Laugaveginn var búið, þegar
betur var að gáð. Uppi í litlum
gluggum stóðu blómsturpottar
og eitt og eitt andlit bak við
gluggatjald, en gatan fyrir neð
an eins og árstraumur.
Kannski var einhver þarna
uppi, sem fagnaði komu vorsins
í lítilli vistarveru, án annarrar
tilbreytingar en þeirrar, er
verður af mislöngum nóttum
árstíðanna.
Hvaða máli skiptir það okk-
ur á gangstéttinni hver stend-
ur bak við gluggatjöld með
eitt óhrjálegt stofublóm í
gluggakistunni fyrir framan
sig. Reykjavík er nægilega stór
borg til þess, að mönnum tekst
að láta náungann skipta furðu
litíu máli. Eitt sinn í vetur sá
ég konu með ungbarn í fang-
inu á gangi niður með Suður-
landsbrautinni. Það eitt er út
af fyrir sig ekki frásagnarvert.
En í þietta siirnn var sikafreinin-
ingur með frosti og versta veð-
ur. Samt ók fjöldi af bílum
fraimlhjiá Kiomuininii, áin þa;B að
hafa fyrir því að stanza og
bjóða henni og barninu far. Ef
ráðist er á mann á götu í New
York, þá flýta vegfarendur sér
framhjá. Þeir loka augunum;
hafa hreinlega ekki séð það,
sieim fraim fór. Það hiefuir miininst
óþægindi í för með sér. Að
þessu leyti virðist ekki munur
á stórborgum, hvar sem þær
eru. Einlhver. ég man eíkki leng-
ur hver, var vitni að því og
sagði frá því á dögunum, að
austur í Moskvu datt gamall
6
„Bærinn er skrítinn, hann er
fullur af húsum,“ segir Tómas
í alkunnu ljóði. Nú á síðustu
tímum væri ef til vill nær sanni
að segja: bærinn er skrít-
inn, hann er fullur af bönkum.
En það er sorglegt misræmi á
milli allra þessara banka og
baníkaútibúa annare vegar og
hins vegar þeirrar óveru, sem
venjulegum, dauðlegum mönn-
um tekst að kreista út úr þess-
um stofnunum, þegar á þarf að
halda. Og annað er hreint og
beint furðulegt. Öll þessi
bankaútibú virðast ekki hafa í
för með sér bætta þjónustu.
Komi maður að lokuðum dyr-
um í aðalbönkunum, þá má ein-
dregið gera ráð fyrir að útibú-
in séu lokuð líka. Mér kemur í
hug, það sem Björn heitinn
Sigurbjarnarson, bankagjald-
keri á Selfossi, sagði af árdög-
um útibúsins þar. >á stóð
bankabyggingin á Selfossi ein
sér, austanvert við Tryggva-
skála, en önnur hús voru þá
naumast á staðnum. í orði
kveðnu var ákveðinn af-
greiðslutími í bankanum. En
um þessar mundir var Guð-
brandur Magnússon, síðar for-
stjóri Áfengisverzlunarinnar,
kaupfélagsstjóri í Hallgeirsey.
Hann þurfti á bankaafgreiðslu
að halda á hvaða tíma sólar-
hringsins, sem hann var á ferð-
inni og þá blístraði Guðbrand-
ur eða söng utan dyra. Banka-
starfsmennirnir, sem bjuggu
þar í húsinu, ruku þá á fæt-
ur. Auðvitað var sjálfsagt að
afgreið'a Guðhrand. Mér kem-
ur þetta í hug vegna þess, að
mér finnst léleg þjónusta vera
einna helzt það, sem sameigin-
legt er með hinum allt of
mörgu bönkum í Reykjavíkur-
borg.
Þetta var raunar útúrdúr og
ég ætla ekki að orðlengja
meira um bankana. Nær væri
að minnast örlítið á kríuna,
sem kom á krossmessunni eins
og hún er vön. Þá heitir svo
að vorið sé komið til fulls, þeg-
ar krían birtist. Hún er merki-
legur fugl, krían, og enginn
fugl kemur hingað um eins
lanigan veg. Þeissvegna er
stundvísi hennar í senn aðdá-
unarverð og óskiljanleg. Ami
Waag, fuglafræðingur segir, að
krían komi allar götur sunnan
úr hafinu í námunda við Suður-
skautslandið. Þar hefur hún að
setur á sjónum að mestu og nyt
ur bjartra nátta, líkt og á Is-
landi og hitastigið á þessum
breiddargráðum er víst eitt-
hvað ámóta og hér á okkar
norðlægu slóðum. En þegar dag
ar taka að styttast á hafinu í
10 LESBOK MORGUNBLAÐSINS
21. júní 1970