Lesbók Morgunblaðsins - 08.11.1970, Side 14
I5v'A'Rxfl.
þoKfi
Úf'
fFLV\
Þv *
ftVj-
1(2.
HHi-'
f\ /° A
£NO-
fAfA
LÆ(?-
£>l
ruAL
Hó’r®-
IH41
CfíÆfJ
MCTIO
H f-í'IF-
lil.
ÍÁSIR
MfW
N»FM
KflK-
flN
íol®'
nJN
£(?t«
OOILT
uafia
TV fH N
VftrJ-
i rJ A/
pr\'Ko
iíCoLI
Ki/e/n-
N1FM
tiFHU-
KoM ff>
Frí>K5.
RoT-
^í>U«.
HftFIS>
DfíoPfí
-V-
Ri-PflM
JTÍoRíI-
1?UM'
flR
*pi ©
it/ze i
Tf-'flTÍ
/
/
PO(?í.
þ/CTr.
/M«M
Lir.u.5
n yrr
Auf>
L'£T
fif
HeMÞI
gflR
S ©K-
i-H r-\
FznnÞ-
ituniEi
Rp flí
:<c
'ÍÖK'l/-
/TR
l PiT4r/j
v r/utJ
HLUT'
flpetc.‘
FtfJ 01
Zó'iK/tH
-V-
<r<
ÍHIVWI.
{ rJE-
MfAfl
<i/ör
£/MT
DVK-
lí>
T'
Rft
Mrw
kTK
lU. h>
1F\Z-
U£>
&TÁLM
WfíU (,fí
lerJÍD
flllcn>
TfUf)
I Vi/N'
DQ
Hfvií)
i.ÆP£>l
eiHH
ÍVR.
Ki^p-
gjftiRl
r-> n.
MfíHÐ
KéÍRíUI
ÍK£TL
FÆ-PI
Td'fJbi
PUELtSR
feLTlO
-V-
Reif/ft
HM
Fv«/P
aeFM
IMA
Srfifl-
0 R£>
L'nc■
Hu\s-
Hluti
FhLL
V
S OTfJ-
FRLL/Ð
-V-
Þp-
flUT-
MM
Lausn á síðusfu krossgáfú
5-1s5, I’iii il ir. c r- Í2 33 -i P Tl H -L t- % •'í 1 iS
PO H cncn •Z.70 X * i ö r O •n |> - B I >. x 3) •n r X »n.|V
— -t 33 <Jð 03. % 73 1 c ■z - r rn sfP 71 > X rl tTI
í' 37 r> n 70 C 3) 2 X X - X C- 0 <r 1
x X> 1 1 3> 5 2 >. 2 1 T-'. jÉ -t X. 1 i 33 r> n
- 70 rn o* p* •5E. X X 3) r | Ifl-'.' X 7* —* % o - v» cNj •zJ X' 737 fl
* r - | ú z. f • X X c- H <~ I 1*1 x To T. X -I ■b 70
c r. X C SSs 37 X 33. 73 vp jtl - * <s° ÍT^ 73 33 r« X, 30 1 I 0.
2: •2L c 70 O. X -? »*> X 33 2 X O r-32-, > O- 3
—• 31 31 3>d M X 33 O r 3) X 71 33 w c \*>l ill H VA X
c -n !H X o' 1 1 fl s: n /> 1 70 33 |X SÞ 33 :X
x Zz & Æ> ö Irn JF* X (A iiJ I tö C 2 1 X P' <3' i 1 70 c
z. > 70 - •z. o‘ 3 11 aí *) ¥ - X X X i lö
— - Y — VN ES| 3) 2 33 /0 — J3 £1 43 r 33
7>^7>
JF
7°
(a
m
-g£
Tlt »
Ȓn\
r
~ M
EKKI alls fyrir löngu var frá því
greint í fréttum, að fámennur hóp-
ur öfgasinnaðra ungmenna reyndi
með ofbeldi að meina kvikmynda-
hússgestum að sjá ameríska mynd,
sem fjallar um stríðið í Vietnam.
Slík ósvinna hefur ekki borið við
hér áður. Ljóst er, að atferli þessa
hóps er bergmál af samskonar að-
ferðum, sem ofstopamenn um allan
heim iðka, svo sem frœgt er orðið.
Ekki hef ég séð þessa umræddu
kvikmynd um The Green Berets
og má vel vera, að í henni felist
einhliða áróður og að hún sé þar
að auki nauða ómerkileg. Ekki
kœmi mér það á óvart. En það
skiptir engu máli í þessu sambandi.
Ennþá búum við í frjálsu landi og
partur af þessu frelsi er til dœmis,
að við látum ekki segja okkur fyr-
ir verkum á þennan hátt; við lát-
um engin pólitísk ritskoðunarsjón-
armið ráða því, hvaða kvikmyndir
við sjáum né hvaða bœkur og blöð
við lesum.
Fyrir fáeinum öldum voru háð-
ar grimmilegar trúarbragðastyrj-
aldir, oftast til að verja eða þvinga
fram kreddur, sem frá okkar sjón-
armiði skipta nœsta litlu máli. Þá
helgaði tilgangurinn meðölin og svo
er enn í þeim pólitísku trúar-
bragðastyrjöldum, sem í misstórum
mœli geysa víða um heim. 1 stað
guðstrúar hefur komið trú á kenn-
ingar og efnahagskerfi, trú á bylt-
ingarforingja, en umfram allt nei-
kvœð trú á niðurrif alls, sem gaml-
ar menningarþjóðir hafa verið að
byggja upp, öld fram af öld. Um
langan aldur hefur það verið eitt
helzta mein mannkynsins, að menn
fá ekki að vera í friði með skoðanir
sínar, hvort heldur þœr snúast um
Guð og eilífðina, uppeldi barnanna,
uppbyggingu atvinnulífsins eða
skiptingu þjóðarauðsins. Því er
ekki treyst, að þú sért sjálfur mað-
ur til að draga skynsamlegar álykt-
anir og breyta samkvœmt því. 1
hverju frjálsu landi vekjast upp
hópar hálf heilaþveginna öfgasinna
og allir œtla þeir að frelsa heiminn.
Þeir hafa sér til halds og trausts
gatslitnar heimspekikenningar,
en trúa ekki einu sinni sjálf-
ir á áhrifamátt venjulegra rök-
semda. í lýðrœðisþjóðfélögum Vest-
urlanda hefur umburðarlyndi við
skoðanir manna sífellt farið vax-
andi. Enginn íslendingur mundi nú
siga grimmum hundum á Eirík frá
Brúnum, ef hann vœri á ferðinni
•til að boða Mormónatrú. Og trú-
lega hefur enginn neitt við það að
athuga, þótt fámennur hópur hér-
lendra manna hafi stjórnmálaskoð-
anir, sem öllum þorra fólks eru
mjög ógeðfelldar. Sá liópur á að
geta haft sínar skoðanir í friði þar
fyrir.
En umburðarlyndi Vesturlanda-
þjóða hefur haft það í för með sér,
að ofbeldishneigðir öfgasinnar fœra
sig hvarvetna uppá skaftið. i bili
er því trúað, að ofbeldi sé vœnleg-
asta aðferðin til að fá kröfu fram-
gengt, jafnvel þótt sú krafa sé
komin frá örsmáum minnihluta.
Boðorð dagsins er skœruhernaður,
eyðilegging mannvirkja og verð-
mæta, limlestingar á saklausu
fólki, flugvélarán, mannrán og
manndráp. Til aðgerðanna sjálfra
eru gjarnan notaðir meira og minna
geðtruflaðir einstaklingar, en „hug-
sjónin“, sem á bak við stendur, er
mjög á flökti. Stundum er verið að
mótmœla heimsvaldastefnu eða
kapítalisma eða stóriðju. Stundum
er á óljósan hátt talað um nýjan
heim, sem venjulega á að reisa á
marxískum kennisetningum. Stund
um er það aðeins eyðilegging og
óeirðir óeirðanna vegna og hetju-
legar dáðir í anda Maos, Castros
eða Che Guevara. Ýmsar borgir úti
um heimsbyggðina hafa orðið sem
orrustuvöllur og er skemmst að
minnast morðhyskisins í Kanada,
sem setti landið á annan endann
og framdi ódœði til að vekja at-
hygli á kröfum um aðskilnað. Með-
al þess, er aðdáendur ofbeldispost-
ula eins og Marcuse hins banda-
ríska lesa sér til hugarhœgðar, er
sérstök handbók í skæruhernaði í
borgum, eftir brasilískan múlatta,
Marighella að nafni. Þar er til-
greint, hverja er áhrifamest að
drepa fyrst og hvað beri að nota til
þess. Sérstaka áherzlu leggur
Marighella á að „framkvæma af-
tökur með algerlega köldu blóði,
rólega og ákveðið“. Að sjálfsögðu
er Marighella dauður; hann var
drepinn með sömu aðferðum og
hann kenndi sjálfur.
Þannig eru pólitískir postular
nútímans, sumir hverjir, og náms-
menn, sem velferðarþjóðfélögin
hafa kostað til náms, árum saman,
þeir drekka þennan fróðleik í sig
með námsbókunum. Nú er farið að
tala um, að kannski hafi umburðar-
lyndið gengið of langt. Það vekur
óhugnanlega athygli, hvað tiltölu-
lega fámennur hópur getur leitt af
sér mikinn voða í stórri borg; hvað
borgin og allar lífœðar hennar eru
í rauninni viðkvœmar. Ekki sízt
þegar tœpast er við menn að eiga
eins og þá boðbera grimmdarinnar,
sem sœkja vit sitt einkum og sér
í lagi í bókmenntir á borð við
handbók Carlos Marighella.
Gísli Sigurðsson.
Útgefandi; H/f. Árvakur, Reykjavik.
Framkv.stj.: Haraldur Sveinsson.
Bitstjórar; Matthfas Johannessen.
Eyjólfur KonráQ Jónsson.
Ritstj.fltr.: Gísli Sigurðssón.
Auglýsingar: Árni Garðar Krijtinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6. Simi 1G1Q0.
14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
8. nóvemfoer 1970