Lesbók Morgunblaðsins - 28.03.1971, Blaðsíða 9
1. og 2. verðlaun í samkeppni
meðal arkitekta um máthelluhús
1. verðlaun: Ulrik Stahr, arkitekt
WStíW £í!<auu/
HUIT C-C (VESTUm
SKÝRINGAR
Hugmyndin er að gera hús, þar
sem hægt væri aö greina innra
skipulag af útliti hússins. I»að er
reynt að skipta daglegum athafna
svæðum í 3 meginhluta: svefn-
deild, dagstofu og athafnasvæði
húsmóður.
Með þeim vinklum og innskot-
um, sem myndast á utlínum húss-
ins, fæst hentugt skjól á þeim
stöðum, sem sérlega er nauðsyn
á afdrepi fyrir veðri og vindi,
svo sem inngangur, garður og
bakgarður.
Iiinar brotnu útlínur eiga að
sýna einkenni lilaðins húss.
Barnaherbergin tvö eru þann-
ig staðsett, að þau eiga að vera
sólrík mestan hluta dagsins.’
Hjónaherbergi fær sól úr austur-
og vesturátt. Stutt er úr öllum
svefnherbergjum að baðinu.
Hjónaherbergi ásamt baði er lyft
um 60 cm og myndast þá auka-
geymsla og sorpgeymsla, sem er
lítið áberandi og í góðum tengsl-
um við eldhúsið. Þessi lyfting er
þó ekki nauðsynleg. Fyrir ofan
þrepin að svefnherbergi hjóna
myndast pallur, sem hentugur
væri sem leiksvæði barna eða
fyrir hannyrðir húsfreyju.
Stofa og skáli eru staðsett á
móti suðri í vinkil kringum sól-
pall (,,terrasse“) og myndast
þannig skjól á pallinum fyrir
aðalvindáttum.
Það sem kalla má atliafnasvæði
húsmóður er staðsett á móti norð-
austri með útgang í fyrirhugaðan
bakgarð.
Eins og afstöðumyndin sýnir,
er hægt að staösetja húsið við
mismunandi aðstæður. Það getur
bæði verið á þéttbyggðu svæði
sem hús eitt sér og ennfremur
raðhús, þar sem hægt væri að
mynda aukið skjól.
Einnig er hugsanlegt að húsið
gæti farið vel sem sjálfstætt
,„form“ utan þéttbýlis.
2. verðlaun: Guðmundur Kr. Guðmundsson, Manfreð Vil-
hjálmsson, Þorvaldur S. Þorvaldsson arkitektar FÍA.
vest'GX'
h:\sb
SbiJf*
, ÍJor“Í8r
ftiUSí-
! I-ÍWJS 1 ; : ■; I | i
■ a"x'
HUGMYND
Höfundur hefur leitazt við að
nýta eiginleika hleðslusteinsins
við alla formun hússins og taka
tillit tii sérkenna hans. Þetta lief-
ur leitt til hornformaðra veggja
er standa sem stífaðar sjálfstæð-
ar einingar. Samtímis því að vera
stífing, býður hornlögunin upp á
sérlega góða skjólmöguleika utan-
húss. En skjól má telja eina höf-
uðröksemd fyrir því að byggja
einbýlishús (garðhús) hér á landi,
þar eð sú ósk aö búa í eigin húsi,
í eigin garði, að stórum lilut,
hyggist á löngun til að geta not-
ið gróðurs og sólar, sem hér á
landi er gersamlega háö skjóli.
Með hliðsjón af ísl. veöráttu
er einnig þakformið valið, stór
þakskegg, sem skýla gluggum og
veggjum gegn ágangi veðrunar.
Húslð er djúpt og nálgast fern-
ingslögun. Eru útvcggir l>ar með
mjög stuttir.
Grunnflöturinn skiptist af
„kjarna“ í tvo meginhluta, dag-
og næturverustaði.
„Kjarninn“, sem gengur mitt í
gegnum húsiö, inniheldur inn- og
útganga, öll „vot“ herbergi,
geymslur og stiga. Þetta fyrir-
komulag gerir allar vatns- og
skolplagnir mjög einfaldar og
stuttar, auk þess, sem „kjarninn“
myndar góðan „hljóðmúr“ milli
dag- og næturdeildar.
í þeim tilfellum þegar mænir
þaksins er yfir „kjarnanum“ má
telja mjög eðlilegt að nýta rýmið
í mæninum, því lækka má loftið
yfir baðherbergi og geymslu.
Fæst þannig mjög ódýrt geymslu-
rými (háaloft).
Sýnd er tillaga í kv. 1:100 með
lágan kjallara undir „kjarnan-
um“, þar sem grunnur byði upp
á slíkt. Má þannig minnka grunn-
flötinn um það, sem nemur
geymslum og hitaklefa, auk þess
að „óhreinn“ inngangur fæst um
kjallarann fyrir börn.
Einnig gerir slíkur kjallari
undir „kjarnanuin“ allar lagnir
auðveldari og öruggari, þar eð
leggja má þær aðgengilegar und-
ir lofti í kjallaranum, í stað þess
að leggja lagnir í grunn og
steypta plötu.
öll svefnlierbergi eru rífleg að
stærð til að geta þjónað hinum
tvöfalda tilgangi sínum, sem
svefnstaður og vinnu- og leikstað-
ur barna og unglinga. Þau snúa
öll i sólarátt.
Húsið getur aðlagazt breyti-
legri f jölskyldustærð á auöveld-
an hátt og má nota herbergið
inn af stofu, sem gestaherbergi,
vinnuherbergi húsbónda eða hús-
móður, barnaherbergi, eða sem
stækkun á stofu, allt eftir óskum
og þörfum húsráðenda.
Gerð hússins gerir mögulegt
að nota það við flestar liugsan-
legar aðstæður lóðar og götu.
Á þaki, þakköntum og göflum
er bárujárn (báruál, báruasbest)
á pappa og krossviðarplötur, sem
negldar eru á einfaldar planka-
sperrur.
Sperrurnar má negla saman á
byggingarstað eða smíða á verk-
stícði í tveim helmingum. Loft
klæðist lárétt undir sperrur, í
„kjarna“ yfir baði og geymslum
er loftið lækkað eins og áður
segir til að gefa nýtilega lofthæð
i mæni þaksins (háaloft).
2 stik. 2x8” ásar eru boltaðir
á gluggaeiningarnar og bera þeir,
ásamt „kjarnanum“, þakið.
Einnig má liugsa sér ris þaks-
ins þvert á „kjarnann“ og þá
burður í útveggjum en spennt á
milli þeirra með 6 kraftsperrum.
Ofan á þær kæmi síðan 5” ásar,
klæðning og þak.
Útveggir allir eru úr 2x9.5 sm
steini með loftrúmi og einangrun
á milli. Heildarþykkt 30 sm. Þar
sem útveggir ganga út úr húsi og
verða að skjólveggjum eru þeir
hlaðnir úr 20 srn mátsteini.
Burðarveggir í „kjarna“ eru úr
20 sm steini en aðrir innveggir
allir úr 9.5 sm steini.
í hlöðnu liúsi, sem ekki er ætl-
unin að múrhúða þarf að liugsa
mjög vel fyrir leiðslum öllum og
lögnum, þar eð ekki er hægt að
grópa þær í veggi.
Vatnslögnum hefur áður verið
lýst, en raflagnir eru hugsaðar
lárétt í stokkum meðfram ásum
og vegglægjum, en lóðrétt í
stokkum rnilli steinveggja og
lóðréttra burðarkarma og komi
þar einnig slökkvarar og tenglar.
Tenglar við gólf komi í steypta
gólfbrík.
Upphitun hugsast með ofnum
undir glugguin.
Meginhugmyndin er að leysa
einfalt hús, þar sem tilskilið efni
og notagildi í sameiningu ráða
formi, uppbyggingu og útliti.
Reynt hefur verið aö taka sér-
lega tillit til allra aðstæðna og
veðurskilyrða hérlendis við upp-
byggingu og form liússins með
skjólinyndunum. (Góð skjól við
ölluni áttum og inngangar vel
skýldir).
Efnisval er einfalt og byggt á
efnunt, sem hér eru yfirleitt fá-
anleg og liafa fengið liér góða
reynslu.
28. marz 1971
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 9