Lesbók Morgunblaðsins - 26.09.1971, Page 1
( 33. tbi. 26. september 1S~1 46. árg. |
<■ _____________________________________________________________-
Blikkbeljur eða þarfasti þjómiimi, mengimarvaldur
og' mamidrápstæki eða ómissandi farartæki
í mitímaþjóðfélagi. Öll þessi og mörg fleiri eftirmæli hefur
bíllinn fengið síðan þeir Daimler og Benz byrjuðu að
smíða frumstæð farartæki á fjórum hjólum um 1885.
Ekki var uppfinningunni heldur tekið tveim höndum:
„Hver hefur áhuga á svo gagnslausri, hlægilegri og
ósæmilegri uppfinningu meðan hestar eru enn
til sölu?“ var spurt í dagblaði frá þeirn tíma. Samt heldur
bílum sífellt áfrarn að fjölga og 67 órum eftir að sá
fyrsti kom til íslands, er nú eimi bíll á hverja f jóra
íbúa landsins.
Robert Adkinson
UPPHAF
BÍLA-
ALDAR
Fyrsti bíllinn \ar búinn til i
Kína. Séra Ferdinarui Verbiest
Jesúítaprestnr, sem sendur var
til keisarahirðar sautjándu ald-
arinnar í þeim tiigangi að sm'ia
keisaranum til kristinnar trú-
ar, reyndi að ná markmiði fagn-
aðarboðskaparins með því að
heilia gestgrjafa sinn með hug
vitsamleguni vélknúnum tækj-
um. Eitt þeirra var gufuknú-
inn módelbill á fjórum hjólum.
En framtíð bílsins, sam-
kvæmt þeim skilningi, sem við
leggjum í orðið, var hvorki
tengd gufuafli né kínversku
hirðinni. Hún fólst í fjórgengis
vélunum, sern Benz og Ilaimler
útbjuggu hiua fyrstu ófull-
koiimu bíia sína með, óháðir
hvor öðrum. Frá fyrsta þrí-
hjóli Benz árið 1885 og tré-
grindartvíhjóli Damlers sama
ár, liggtir óslitinn þráður til
rennilegasta og mýksta Lamb-
orghinibíls dagsins í dag.
Áður en hinir tveir þýzku
vélfraeðingar komu til skjal-
anna, höfðu vissulega verið
gerið gerðar tilraunir til að
hanna og byggja ökufær sjálf-
knúin ökutæki, sem skyldu
knúin vél er gengi fyrir
sprengiafii. En engin þessara
tilrauna náði langt, og út mítj-
ándu öidina sýndist flestuin
sem framtíð flutninga á lantli
byggðist á gufu. Jafnvel um ár
ið 1890 höfðu gufubilar enn f
fuliu tré við hina óábyggilegu
bensinknúnu keppinauta sína,
og hönnum gufuvéla hafði þeg
•ar náð því stigi nákvæmni og
áreiðanleika, sem bensínvétom
ar þurftu tíu ár í viðbót til að
komast á. Ökutækið, sem fyrst
kom í mark í París- Rouen
keppnhmi 22. júli 1894, var
Marquis de Dion gufutraktor,
sein hélt forystunni alla leið á
Framhald á bls. 6.