Lesbók Morgunblaðsins - 24.02.1974, Blaðsíða 12

Sagnhafi verður stundum að gera ráð fvrir, að
trompin skiptist á óhagstæðan hátt fyrir hann milli
andstæðinganna. Getur hann stundum séð petta íyrir,
t.d. eftir sögnum andstæðinganna.
Norður
S. K-G-8
H. G-5
T. K-8-5-2
L. K-10-6-4
Vestur Austur
S. 4 S. 6-5-3-2
H. A-K-10-9-7-4 H. D-8-6-3
T. 9-6-4 T. D-G-10
L. Á-7-5 L. 8-3
Suður
S. Á-D-l 0-9-7
H. 2
T. Á-7-3
L. D-G-9-2
Sagnir gengu þannig:
Norður
Pass
4 spaðar
Vestur
1 hjarta
3 hjörtu
Austur
2 hjörtu
AUir pass
Suður
2 spaðar
Vestur lét út ás og síðan kóng í hjarta, sagnhafi
trompaði, tók 3 slagi á tromp, en varð að skilja eitt
tromp eftir hjá austri, því að laufa ás er enn hjá
andstæðingunum. Næst lét sagnhafi út lauf, fékk
þann slag, lét enn Iauf, vestur drap með ási, lét aftur
Iauf og austur trompaði og þar með tapaðist spilið, því
að sagnhafi varð að gefa slag á tígul.
Sagnhafi vinnur alltaf spilið, ef hann gefur tígul í,
þegar hjarta er spilað í annað sinn. Hér losnar hann
við tapslag, en tryggir um leið, -að hann getur spilað
trompi fjórum sinnum, án þess að missa vald á spilinu.
Hann getur einnig dregið þá ályktun af sögnum and-
stæðinganna, að annar hvor þeirra hafi t.d. einn spaða
og þess vegna er uin að gera fyrir sagnhafa að vera
varkárog reikna með ójafnri skiptingu trompanna.
SOLZHEITSYN
Þau óttast ekki að deyja
orðum meðan bifa
skáld sem þurfa að skrifa
er skelfdir aðrir þegja
þau sverð úr höndum sveígja
— og sannleikanum lifa
Þau böðla andans beygja
sem bók á höggstokk fleygja!
Dóttir mín . ..
Framhald af bls. 5
undrun sinni yfir slfkri hegðun
stúlku af hennar uppruna.
Og það, sem ennþá undarlegra
væri, sagði hann, hún byggi í húsi
Babans, sem var hinn helgi maður
staðarins. Annabelle hafði minnzt
á þennan einkennilega mann í
bréfum sínum. Hann var eins
konar ókrýndur konungur Swat
og virtist hafa náð einhvers konar
valdi yfir henni.
Wali-inn hafði á skrifborði sinu
möppu með utanáskriftinni
KEHRUN NISSA (Genf). Hann
opnaði hana og sagði: — Kherun
Nissa hefur komið okkur í nokk-
urn vanda. Hún kom hingað fyrir
sex mánuðum ásamt eiginmanni
sínum, Abdullah, og óskaði ein-
dregið eftir að fá að vera. Margir
Evrópubúar hafa óskað eftir að fá
að búa i Swat, en við viljum ekki
lenda á sama báti og grannriki
okkar Nepal og látum þá fara.
Þessi ungmenni tvö kváðust vera
múhameðstrúar og vildu fá að
búa í húsi Babans og nema siði
múhameðstrúarmanna. Við létum
þau þvi gangast undir próf. Pilt-
inn létum við höggva á
daginn og lesa í Kóranin-
um á kvöldin, á arabisku.
Dóttur yðar var komið fyrir
í kvennahúsi, þar sem hún var
lokuð inni ásamt öðrum konum i
sex vikur, hulin blæjum frá
hvirfli til ilja.
— Hún fór aldrei úr húsinu
nema út í garðinn og gekk að
sömu störfum og hinar konurnar.
Henni var einnig gert að læra
málið, sem við tölum hér,
(Pushtu) og lesa Kóraninn á ara-
bísku.
— Það gleður mig að geta sagt,
að hún stóðst þetta próf með mikl-
um ágætum. Það verður þó ekki
sagt um piltinn. Baba-inn hefur
nú tekið þau bæði inn í hús sitt.
— Er hún við góða heilsu?
spurði ég. — Hún er það núna,
var svarið. — En þegar hún
kom hingað var hún mjög
illa á sig komin. Við urð-
um að leggja hana inn á
sjúkrahús á meðan hún var að
hjarna við. Læknar okkar tjáðu
okkur, að bæði hún og maður
hennar þjáðust af næringarskorti
og gerðu illt verra með því að
reykja of mikið kannabis.
Wali-inn útvegaði mér bifreið.
Hálfri klukkustund síðar var ég
kominn til Madyan og var mér
fylgt inn í stórt, tómlegt herbergi.
Eg gekk að glugganum, sem
vissi út að garði umgirtum liðlega
axlarháum vegg.
Og þarna var hún — vangasvip-
urinn var auðþekktur þrátt fyrir
blæjurnar, sem huldu hana frá
hvirfli til ilja. Ég fór út fyrir
dyrnar og breiddi út faðminn.
Hún nam staðar, þreif blæj-
una frá andlitinu og hrópaði
„Pabbi! Pabbi!“ og fleygði sér í
faðm minn. Við fórum inn aftur
og tókum okkur sæti við lítið
borð. — Ég kom til að sækja þig
heim fyrir jólin.
Hún hafði grennzt í andliti, en
augun voru skær og íhugul. —
Við skulum seinna tala um að
fara heim, sagði hún.
Hún vildi ekki fara frá Madyan.
Hún féllst á að koma með mér til
Saidu Sharif, höfuðborgar Swat,
ef hægt ex að kalla svo lítinn bæ
því nafni, með þvi skilyrði, að
eiginmaður hennar kæmi líka.
Ég hafði ekkert við það að at-
huga. Ég hlakkaði fremur til að
hitta hann aftur. Hann var ennþá
í huga mínum hin þögla skugga-
vera, sem ég hafði séð á sóðalegri
veitingakrá í Genf.
Þegar við Annabelle fórum út í
bílinn flykktist tautandi mann-
þyrping í kringum okkur eins og
til að gefa í skyn, að hún væri
þeirra eign:
Hún veifaði til fólksins, faðm-
aði suma að sér og steig ínn í
bílinn. Við ókum af stað við dynj-
andi kveðjuhróp viðstaddra. Ég
veitti því athygli, að Annabelle
virtist þegar hafa náð góðum tök-
um á tungumáli þeirra.
Við ókum hægt niður einu göt-
una í Madyan. Spölkorni neðar
við veginn stóð piltur með útrétt-
ar hendur eins og hann ætl-
aði að blessa okkur. Þetta
var núverandi eiginmaður
dóttur minnar (eða svo
hélt ég að minnsta kosti), sá, sem
farið hafði með henni fótgang-
andi heimshorna milli og mætt
með henni margs konar lífs-
reynslu á leiðinni.
Mér lék hugur á að kynnast
honum betur. Andlit hans var ná-
bleikt, augun skær, en einhvern
veginn sviplaus. Hann var klædd-
ur að sið borgarbúa, í síða mussu
og víðar buxur.
Um leið og hann kom inn í
bílinn greip hann aðra hönd mína
I báðar sínar og heilsaði mér á
móðurmáli sínu, frönsku. Ég tók
eftir því, að hann sinnti Anna-
belle lítið sem ekkert. Lítið varð
úr samræðum á leiðinni til Saidu
Sharif.
Við dvöldum um nóttina i gisti-
húsi I borginni og ræddum saman
fram undir morgun. Samræðurn-
ar voru aðallega fólgnar í svörum
við spurningum mínum varðandi
ferðalag þeirra til Austurlanda og
líf þeirra í Swat.
Yrðu spurningar mínar hið
minnsta nærgöngular, sneiddi
Annabelle vandlega hjá þeim.
Við fórum ekki í rúmið fyrr en
klukkan var orðin fimm um morg-
uninn. Annabelle hafði þá fallizt
á að koma með mér til Genfar
eftir að hafa tekið af mér loforð,
um að hún fengi að fara aftur.
Brezki sendiráðsmaðurinn, sem
komið hafði í kring heimsókn
minni, benti mér á, að ókurteis-
legt væri að fara án þess að
kveðja Wali-ann.
I þetta sinn hafði Wali-inn í för
með sér innanríkisráðherrann —
og Abdullah. Augljóst var, að
Wali-anum lá eitthvað á hjarta. A
meðan teið var borið fram, kom
hann beint að efninu. — Þér vitið
herra Drummond, að Kherun
Nissa getur ekki farið frá Swat án
leyfis eiginmanns síns. Ég vissi
það ekki, en sagðist vita það.
— Þetta eru lög múhameðstrú-
armanna, sagði hann, allt að því
ógnandi. Síðan talaði hann nokk-
ur orð við Annabelle og Abdullah
á Pushtu. Sendiráðsmaðurinn
skildi nógu mikið til að geta hvisl-
að að mér, að hann væri að spyrja
þau bæði, hvort þau væru því
samþykk, að Annabelle færi með
mér.
Þetta var andartak þrungið
spennu. Ég rýndi í andlit dóttur
minnar og sá, að hún átti i innri
baráttu. Pilturinn hafði ekkert
sagt fram að þessu. Nú sagði hann
fáein orð við Wali-ann. Rödd hans
heyrðist varla.
— Abdullah segir, að óski Kher-
un Nissa þess að fara með yður til
Sviss, sé hann því samþykkur,
sagði Wali-inn.
— Þér verðið að skilja, að þetta
unga fólk hefur tekið trú okkar
og við höfum viðurkennt þau sem
borgara í Swat. Þau falla því und-
ir okkar lög, en ekki yðar.
Ég kvað Annabelle ennþá vera
brezkan þegn og þar að auki hefði
hún ekki enn náð lögaldri. Hann
yppti öxlum eins og til að binda
enda á umræðurnar. Þá beindust
allra augu að Annabelle. Spennan
var óbærileg. — Ég ætla að koma
heim með þér pabbi, í dálítinn
tíma, sagði hún loksins.
Flugvél okkar var fjögurra
hreyfla rússnesk Tupolev, fyrsti
viðkomustaður Teheran. Nokkr-
um mínútum eftir flugtak bar
flugfreyjan okkur brauð, kaffi og
te.
Ég tók við bakka mínum, en
Annabelle bandaði honum frá
sér. Er ég reyndi að fá hana til að
snæða morgunverð, sagði hún, að
nú væri Ramadan-mánuður og þá
mættu múhameðstrúarmenn
hvorki bragða vott né þurrt frá
sólarupprás til sólarlags.
Ég benti á, að með öllum þeim
tímabreytingum, er yrðu á leið-
inni til Genfar, ætti hún ef til vill
langa föstu i vændum, en hún
svaraði því til, að hún myndi
borða, er hún sæi sólina setjast.
Ég reyndi einu sinni eða tvisvar
að fitja upp á samræðum, en gafst
brátt upp. Hún var enn með hug-
ann við Madyan.
Öðru hverju tók hún upp úr
pússi sinu litla, kringlótta dós,
sem í var dökkbrúnleitt efni, hún
neri það milli fingranna og stakk
því síðan upp undir efri góminn.
Af því var sterk fisklykt og þegar
ég spurði hana, hvað þetta væri,
sagði hún, að það væri naswar,
sem hefði sömu áhrif og tóbak. En
í stað þess að anda því ofan í
lungun fengi maður aðeins bragð
af því í munninn og ætti ekki á
hættu lungnakrabba.
Ég spurði gætilega, hvort
neyzla naswar bryti ekki í bága
við reglurnar um Ramadan. Hún
viðurkenndi, að svo væri, en
kvaðst enn ekki nógu sterk í
trúnni til að hætta við það.
Ég furðaði mig á sambandi
hennar við Abdullah og vildi
komast til botns í því máli áður en
við kæmum til Genfar. Ég spurði
heldur uppburðarlitill: — Er
Abdullah í raun og veru eigin-
maður þinn?
Hún hló. — Við erum ekki gift
lengur, pabbi. Ég held við höfum
aldrei verið það. Við létum gefa
okkur saman í Kabul til gamans
og tíl að geta sagt þeim, að við
værum hjón, þegar við kæmum til
Swat. Abdullah áleit, að það
myndi auðvelda mér lífið þar.
Hann er ágætur piltur, en veik-
geðja.
— Og hvernig standa þá málin
núna með Abdullah?
— „Hjónaband“ okkar rann
bara út í sandinn, sagði hún. —
Abdullah er draumóramaður.
Auk þess getur hann ekki komizt
af án eiturlyfja og það var Baba á
móti skapi. Hann býr ennþá hjá
okkur, en honum fer ekkert fram
í Kóraninum. Ég skal segja þér,
að það er ekki hægt að gabba
fólkið í Swat. Það veit, hvort mað-
ur er einlægur. Það verður að
vinna virðingu þess. Það hefur
Abdullah ekki gert.
Heimilisiðnaður
Framhald af bls. 9
Tove, „en ég get mér þess til, að
Norðmenn, sem hingað fluttust
fyrst, hafi vanizt því að gera sér
áhöld og ílát úr tré, og því hafi
leirkeragerð ekki verið tíðkuð
hér. Þó er til leir hér i jörðu, sem
vel hefði mátt nota, þótt hann sé
ekki af beztu tegund.
í Danmörku á leirkeragerð sér
hins vegar afar langa sögu, og þar
hefur fundizt eitt elzta ker I
Evrópu — frá steinöld — og það
meira að segja fagurlega skreytt.
Fyrr á öldum var leirkeragerð
aðallega ætluð konum þar i landi
og starfsheiti þeirra var „potte-
koner“. Það þótti i þann tíð mikill
fengur fyrir karlmenn að ná sér'f
slíkar eiginkonur, sem gerðu
potta fyrir fólk, því að þetta gat
orðið gott busilag. En hér á landi
er ekki farið að stunda leirmuna-
gerð fyrr en á þessari öld.“
„Ef til vill er þar að finna skyr-
inguna á því,“ segir Robin, „að
enn gætir nokkurs misskilnings
meðal listamanna gagnvart þess-
ari grein. Hér er oft litið á hana
sem „kerlingadútl“ (sbr. „bara“
húsmóðir). Almennt viðurkenna
menn ekki leirmunagerð sem
tjáningarform á listasviðinu, en
hún er vissulega ekki aðeins
bundin við öskubakka og skálar.
Framhald á bls. 14.