Lesbók Morgunblaðsins - 15.05.1976, Qupperneq 8

DAGSLJOSIÐ
VAR LÁ TIÐ VINNA
FRAMKÖLL UNINA
og árangurinn varð undragóður, jafnvel á
nútíma mælikvarða. Eitt og annað um
íslenzka ljósmyndara og ljósmyndir frá
fyrri tíð í tilefni þess, að nú eru liðin 50 ár frá stofnun
Ljósmyndarafélagsins.
I.önííunin til aö gera nákvæma
mynd af raunveruleikanum hefur
lenjíi búið með mönnum. Elzta
gerð ljósmynda er sennilega hin
svokallað „eamera obscura", sem
Forngrikkir þekktu og var eins
frumstæð og hugsast getur, nefni-
lega bara lítið gat í húsvegg, sem
sólarljósið féll á. Birtist þá öfug
mynd á gagnstæðum vegg af þeint
hlutum, sem urðu á vegi sólar-
geislans innan við gatið. Þetta er
vafalaust það fyrsta, sem hægt er
að kenna við Ijósmyndir, en sagan
er löng eins og sést af þessu.
Daguerre hinn franski er talinn
höfundur Ijósmyndarinnar eins
og hún er unnin í dag. Arið 1839
kom „Daguerretypa" hans fram á
sjónarsviðið og síðan hefur þróun
í Ijósmyndun verið ör, ekki sízt á
síðari árum, síðan litmyndir
komu til.
Ljósmyndun er ef til vill fyrst
og fremst iðngrein, en í höndum
hæfileikamanna er hún engu síð-
ur list og fer vegur hennar sem
listgreinar stöðugt vaxandi.
Með ljósmyndinni hefst líka
nýtt timabil i varðveizlumálum.
Ljósmyndir af gengnu fólki og
liðnum atburðum gera okkur
kleift að tileinka okkur brot af
gamalli tíð og víkka þar með sjón-
deildarhringinn. Enn getum við
litið skyggnst fram á við, en ýmis
gamall óvefengjanlegur sannleik-
ur birtist okkur á ljósmyndum.
Nú er svo komið að við gætum
tæpast hugsað okkur heim án ljós-
mynda. Svo sjálfsagðar eru þær
orðnar í lífi manna.
Ljósmyndarafélag Island var
stofnað 7. janúar 1926 og á því 50
ára afmæli á þessu ári. Aður en
félagið var stofnað höfðu að vísu
verið starfandi Ijósmyndarar hér
á landi um áratuga skeið, en eftir
að iðnlöggjöfin kom til sögunnar,
þótti sjálfsagt að stofna félagið til
að vernda hagsmuni íslenzkra ljós
myndara. Stofnfélagar voru 18 að
tölu en fyrstu stjórn skipuðu þeir
Magnús Ólafsson, sem var aðal-
hvatamaður að stofnuninni og var
hann formaður, sonur bans Olaf-
ur Magnússon var ritari og Carl
Ólafsson gjaldkeri. Af stofnend-
um eru fjögur enn á lífi: Sigurður
Guðmundsson, sem var formaður
félagsins í 30 ár, Jón Kaldal, Osk-
ar Gíslason og Steinunn Thor-
steinsson.
Guðmundur Hannesson ljós-
myndari varð félagsmaður 1935
1 ÍMIfI, \ ■£ 1 í .. v.rlj

Um myndina að ofan er
næsta fátt vitaS. annaS en
þa8 að Sigfús Eymundsson
hefur tekið hana I Reykja-
vikurhöfn um borð í danska
skipinu Romny, sem um
tíma var í förum milli ís-
lands og Danmerkur.
Til vinstri: Magnús Ólafs-
son tók þessa mynd
i Austurstræti, mikinn
snjóavetur á árunum rétt
fyrir fyrra stri’8. Til
hægri: Miðbæjarkvosin og
Eymundssons-horniS, þar
sem Sigfús hafSi bæSi
bókaverzlun og Ijósmynda-
stofu; skiltiS er á svölunum.
Sigfús keypti húsiS, sem þá
var ein hæð, af séra Ólafi
Pálssyni dómkirkjupresti og
byggSi ofan á þaS. HúsiS
sem ber viS himin er Landa-
kot.
Þannig var umhorfs viS horn
HornhúsiS, þar sem Kjötverz
tónskálds og Eggerts Gilfers. I