Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1976, Blaðsíða 18

Tvö sögukorn
eftir Matthias Johannessen
VINIR
Sveitin var óvenju fögur þenn-
an dag. Fjöliin komu undan
regninu, dökk með djúpum
skuggum. Þau virtust hærri en
venjulega, nálægari. En þau
drógu undir sig. Hann stóð á
hlaðinu. Horfði til himins. Aug-
un spegluðu fjöll og himin.
Samt voru þau eins og trosnað
net; eins og hann gæti ekki
almennilega veitt í þau blóm,
lyng og steina. Hann var ein-
yrki. Auðvitað einmana. Þetta
var bölvað kot. En hann átti það
sjálfur.
Hann skyggði hönd fyrir
augu. Fjöllin komu nær, há og
hrikaleg. Hann sá landið betur,
hólana, hæðirnar. Og þarna
voru engin, sem hann hafði
slegið áður fyrr. Alls staðar
voru kindur á beit. Innan tfðar
þurfti hann að ná þeim saman.
Hann hiakkaði til að geta strok-
ið ullina og rúið þær. Þetta
voru hans kindur. Hann þekkti
hverja einustu með nafni.
Helzt hefði hann viljað, að
hann gæti gengið til þeirra og
sagt: Nú er bezt að koma heim,
geyin mín. Það fer að kólna í
veðri. En nóg er af heyinu í
hlöðunni. Svo mundi hann snúa
aftur heim og þær á eftir, fót-
liprar og jarmandi.
En hann vissi að þetta var
ekki svona einfalt. Hann hafði
reynslu fyrir því að sumar
kindanna voru styggar; að þær
vildu eiga lömbin sín einar,
annast þau, vfsa þeim á góða
beit. Ösköp verður gaman að ná
þeim saman, hugsaði hann og
leit á hundinn, sem lá á hlaðinu
og horfði upp á húsbónda sinn.
En þú ert eitthvað svo afmánar-
legur. Ósköp er að sjá þig. Eg
held bara að þú sért veikur.
Þeir segja að þú sért búinn að
fá pestina.
Hundurinn horfði á hann, án
þess að gefa frá sér hljóð.
Sperrti svo eyrun og horfði til
kindanna. Hann ætlaði að rfsa á
fætur, en lagðist aftur á hlaðið.
Hann tuldraði f barm sér: þú
skalt verða frfskur, þú skalt.
Það skal kosta þá ef þeir reyna
að ná til þín. Svo gekk hann að
hundinum, laut niður að hon-
um og klappaði honum. Reisti
hann sfðan upp á afturfæturna
og lét hann sleikja á sef andlit-
ið. Sjáðu, sagði hann, þarna
eru þær f högunum allt um
kring. Það verður gaman, þegar
við hóum þeim saman. En þú
verður að ná þér, geyið mitt. Þú
getur ekki verið svona ræksnis-
legur, þegar haustið kemur og
við þurfum á hvor öðrum að
halda. Nú kviknaði einhver Iff-
tóna f augum skepnunnar. Hún
ýlfraði Iftils háttar og setti ann-
an fótinn á kné húsbónda sfns.
Þeir horfðust f augu og hann
hugsaði um þær löngu ferðir
sem þeir höfðu farið saman inn
til heiða.
Sveitin lá f sólbaði þennan
dag. Það var eins og ekkert
amaði að neins staðar. Hann
tók það sárt að sjá skepnuna
liggja hálfósjálfbjarga á hlað-
inu. En hvft reifin bærðust f
högunum eins og dálitlir öldu-
toppar. Hraunaldan lá stirðnuð
við rætur fjallsins. Þrestir og
lóur sungu sig að eyrum hans,
vell f spóum. En hann var dap-
ur.
Hann hafði heyrt ávæning af
tali þeirra um fárið f hundun-
um. Nú dygði ekki að hreinsa.
Þetta væri ekki ormur. Nei,
ekki helvftis ormurinn. Eitt-
hvað höfðu þeir haft orð á þvf,
að þetta væri snfkill, sem bær-
ist milli hundanna. Auðvitað
trúði hann þvf ekki. Hvernig
getur það borizt milli hunda,
sem ekki sést með berum aug-
um, hafði hann spurt. Þá varð
þeim orðfall. Og þá hafði hann
bent á að sannanir dýralæknis-
ins voru ósýnilegar. Og þar af
leiðandi haldlausar.
Skepnan hlaut að hafa étið
eitthvað ofan f sig. Hún næði
sér. Við þá hugsun gældi hann.
Hann klappaði hundinum,
gekk svo inn f hjallinn. Hann
reyndi að hrista af sér kvfðann.
Hann tók til amboð f hugsunar-
leysi. Þeir skyldu þá heldur...
nei. Hann gekk aftur út. Sama
yndislega veðrið. Hann hlust-
aði eftir jarmi, heyrði ekkert
nema þennan venjulega klið af
fuglum f nánd.
Hann var að hugsa um haust-
ið. Senn færi það f hönd. Og þá
skyldu þeir ganga hnarreistir
og smala fjöll og dali, kemba
landið og búa það undir hvfta
jörð.
Hann hryllti sig f herðunum.
Ef — jæja. Hann tæki sæmi-
lega á móti þeím. Hann hafði
að vísu orð fyrir að vera nokkuð
túróttur inn á sér. En hann var
staðráðinn f að hrista þá af sér.
Hann horfði á skepnuna á
hlaðinu. Hún lá fram á lappir
sér f sólskininu, með lokuð
augu. Það var farið að kemba af
vesturfjöllunum, annars heið-
skfrt.
Hundurinn opnaði augun.
Þeir blfndu hvor á annan. Hann
klóraði sér f hvirflinum, svo að
derhúfan hrökk fram á sveitt
ennið. Þá stóð hundurinn upp
af veikum mætti, dinglaði róf-
unni og drattaðist til hans.
Ilann laut niður að honum og
klappaði honum. Svo hvfslaði
hann f eyra hans: það verður
gaman í haust. En þú verður að
ná þér, geyið mitt.
Þá heyrði hann allt f einu að
bfll rann f hlað. Skepnan hrökk
við, ýlfraði og gelti svo af veik-
um mætti. Hann ýtti húfunni
neðar á ennið, reisti sig upp og
setti f brýrnar. Grænn jeppi
kom akandi fyrir hornið. Þeir
óku gætilega, stönzuðu bifreið-
ina og gengu út. Hann færði sig
ósjálfrátt nær hundinum, sem
nú stóð við fætur hans og horfði
á aðkomumenn. Þeir litu fyrst
á hundinn, sfðan á hann. Þeir
hristu höfuðin. Einkennilegt
hvað þeir voru þögulir. Erindið
blasti við f heimóttarlegum
andlitum þeirra, og augu hans
smugu eins og hnffur inn f sam-
vizku þeirra. Svona geyið,
svona geyið, sagði hann við
hundinn, sem urraði við fætur
hans. Við skulum skreppa inn.
Hann fór með hundinn inn f
forstofu og lokaði á eftir sér.
Þegar hann kom út aftur, heils-
aði hann þeim fyrst. Sælir,
sagði hann. Var það út af pest-
inni? Hann hafði svo sem grun-
að það. Nú voru þeir þá komnir.
Stóðu þarna á hlaðinu fyrir
framan hann eins og tveir risar
með járnstafi f hendi.
Hann hörvaði tvö eða þrjú
skref aftur á bak. Snerist sfðan
á hæli, gekk að dyrunum og
stanzaði, virti þá fyrir sér, en
ekki lengi. Þið eruð komnir frá
dýralækninum, sagði hann. En
það verður ekki. Það verður
ekki hreyft hár á höfði hans.
Hann hálfhrópaði þessa sfðustu
setningu.
Fyrst skjótið þið mig.
Svo bauð hann þeim upp á
kaffi og skonrok f eldhúsinu.