Lesbók Morgunblaðsins - 06.02.1977, Blaðsíða 5

Lesbók Morgunblaðsins - 06.02.1977, Blaðsíða 5
heimfært uppá einstöku menn, að blásaklausir nemendur frá tslandi væru beinlfnis heila- þvegnir með pðlitfskum áróðri og hefðu uppfrá þvf lftinn áhuga á öðru en pólitfskri list? — Helgi: — Ég tel það fjarri lagi. Vinnubrögðin f þessum skóla þóttu mér góð, enda tryggir svona lftið úrtak, að áhugasamir nemendur komast inn; það er fólk sem ætlar sér eitthvað annað en að slæpast. t sambandi við stúdentaóeirðirn- ar og það sem sfðar gerðist, finnst mér ekki, að neitt hafi farið úr böndunum f Valand- skðlanum. Engar grundvalfar- breytingar á kennslu áttu sér stað. Megininntak skólans var og er náttúrustúdfa, sem fram fer með þvf að vinna eftir lif- andi módeli innanhúss, eða gaumgæfa náttúruna utanhúss. Einu sinni f viku er fyrirlestra- dagur; nemendur eru þá með f ráðum að velja fyrirlesara og fleira gerist markvert um leið: Fyrir hádegi sýna nemendur verk sfn og þá verður hver að standa fyrir þvf sem hann sýnir og þarna kemur fram hörð gagnrýni og verða oft miklar umræður. Stundum var sænskum listamönnum boðið sérstaklega að koma með verk sfn til umfjöllunar og var þvf vel tekið og jafnvel talið eftir- sótt, enda mjög jákvætt fyrir þá ekki sfður en okkur. Á þennan hátt tengjast menn skólanum, enda finna flestir þunglega til þeirrar einangrun- ar, sem oftast vill verða þegar skólanámi lýkur og hver fer að vinna f sfnu horni. En það er bara áróður og bull að einhverjir hafi verið heila- þvegnir með pólitfskum áróðri. Ég sá ekki betur en allskonar skoðanir ættu að sér málsvara, bæði til hægri og vinstri og mér fannst einmitt vera rfkjandi umburðarlyndi. Umfram aílt var borin virðing fyrir þvf gamla f list- inni, fyrir sjálfri kjölfestunni. Ég held að sú fanatfk hafi ekki átt sér málsvara þar, sem lfta á allt gamalt sem ónýtt og úrelt. — En væntanlega hefur verið ofarlega á baugi, að listin gegni ákveðnu hlutverki f þjóðfélag- inu og til hvers hún eigi að vera? — Já, það voru miklar um- ræður um það, til hvers listin eigi að vera. Um það er hægt að bollaleggja endalaust. — Og hvað finnst þér? A hún að vera til skrauts á stofu- veggjum borgaranna, eitthvað sem glcður augað, eða á hún að vera til að vekja fólk til um- hugsunar um kjör sfn og ef til vill þá kúgun og það ranglæti sem það á við að búa? — Hún getur verið þetta allt. Pólitfsk list með boðskap, eða hlutlaus list, sem rfs á að at- huga umhverfið og náttúruna. Það skiptir ekki máli. Aftur á móti verður ekki undan þvf vikizt, að hvert svo sem inntak- ið er, verður ekki komizt fram- hjá því fagurfræðilega. Til- gangurinn helgar ekkert meðal hér. Það verður að gera sömu listrænar kröfur til þeirrar listar, sem gerir boðskapinn að aðalatriði. Þetta var niður- staðan hvað mig sjálfan áhrærði. — Þær skoðanir hafa þo stundum heyrzt, að svokölluð stofulist ætti Iftinn rétt á sér í nútfma þjóðfélagi. — Við afneituðum ekki stofulist. En við vildum gera greinarmun á skólaðri list og til dæmis þeirri amatöralist sem f Svfþjóð er kallað „Mögtorgsmáleri.“ Þá er átt við myndir af þvf tagi,sem vfða sjást f borgum erlendis og eru gjarnan seldar úti undir berum himni. Sú afstaða var Ifka tekin, að leikmannalist ætti að vera til og hlyti raunar að þrffast samhliða hinni, þar sem þörfin að tjá sig f mynd er almennt, mannlegt fyrirbæri. — Svo þið hafið reynt að temja ykkur vfðsýni, sem kannski kemur á óvart og er að minnsta kosti ekki f samræmi við harðlfnuna, sem uppi var fyrir svo sem tveimur áratug- um, þegar ungir menn komust að þeirri merkilegu niðurstöðu að ýmisiegt, sem lengi hafði fylgt myndlistinni væri úrelt og bæri að farga þvf; þar á meðal var landslagsmálverkið minnir mig. — Það var ekkert slfkt á ferðinni. Landslagsmálverkið var talið gott og gilt, þvf skólinn lagði svo mikla áherzlu á umhverfið og næmi málarans gagnvart þvf. Þetta er eitt af þvf sem blfvur; stúdfan á náttúrunni gengur eins og rauður þráður gegnum mynd- listarsöguna. — En hitti ekki popplistin beint f mark hjá ykkur? — Við unnum mikið f popp- list f frjálsu deildinni á fimmta vetri f skólanum hér. Og það voru þær myndir, sem sendar voru utan og á þeim komst ég inn f Valand-skólann. Vfst þótti mér gaman að þessu þá, — en flutningurinn f annað um- hverfi átti sinn þátt f að breyta gildismatinu. Maður fékk nýjan sjóndeildarhring. Ég tel samt ávinning að hafa kynnst og fengizt við popplast. Abstrakt myndlist hefur aftur á móti ekki höfðað til mfn á þann hátt að mig langi til að leggja hana fyrir mig og þess- vegna hef ég ekki fengizt við hana. — En getum við þá sagt, að þú komir heim með einhverja sérstaka stefnu f farangrinum? — Maður kemur heim með viðhorf, sem er alveg mótað og byggt á þeim niðurstöðum sem fengizt hafa gegnum árin. En ég biðst undan þvf að gerast innflytjandi einhvers isma, hvort sem það væri nftugasta og nfunda útþynning af skandi- navfskum Bacon, eða eitthvað annað. Hér er sá jarðvegur sem Sjá næstu sfðu.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.