Lesbók Morgunblaðsins - 24.05.1980, Page 15
Þættir úr ævi
Geirs Zoéga
430—450 föömum, ef þaö átti aö
fiskast á hana alla. Það var aldrei lagt
þversum á straum. Þaö var kóralbotn
þarna, afleitur botn.
Lúðan var heilfryst en þorskurinn
flakaður og pækilfrystur. Sá var ókost-
ur viö pækilfrystingu þorskflaka, að
þau drukku hratt í sig saltiö í pækliri-
um. Þaö hentaði ekki fyrir brezka
markaðinn, aö það væri saltbragö af
flökunum. Bretar vilja salta sjálfir á
diskinn sinn. Pækilfryst flök vilja og
verpast í frystingunni og verða heldur
óhrjáleg útlits, ef ekki er á þeim góö
pressa. Þaö var vandaminna aö heil-
frysta fisk í saltpækli. Þá varnaði roöiö
því, að fiskurinn drykki strax í sig
saltið. Lúöufrystingin tókst vel. Gúst-
avson í sænska var byrjaður um þetta
leyti aö heilfrysta fisk í saltpækli, en
það er trúa mín, að ég hafi orðið
fyrstur til aö flaka fisk til frystingar
hérlendis. Þaö var eftir aö ég kom úr
sögöum Grænlandsleiðangri, aö viö
Gustavson hittumst í kaffi á Hótel
ísland og ræddi ég þá viö hann um
flökun. Þar kom tali okkar, aö ég fór
fyrir Gústavson og keypti hentugan
flökunarhníf og flakaöi nokkra fiska og
sýndi handbrögðin við þaö verk.
Við vorum mest á Bananabankan-
um. Þegar viö veiddum þorsk vorum
viö náttúrlega miklu grynnra. Það
þýddi ekkert aö leggja fyrir lúðu þar
sem þorskurinn var mestur. Hann tók
strax. Ég hafði 90 menn í flatningu og
söltun. Þaö fór mikill tími í umstöflun
og flutning á saltfiskinum um borð.
Aöstæöur voru svo óhagstæðar. Við
umstöfluöum á 60 klukkustundafresti.
Þegar fiskurinn var oröinn sæmilega
staðinn, fluttum viö hann meö járn-
braut, sem var neöan í lestarloftinu og
framí gamla kolalest, sem tók þúsund
tonn af saltfiski. Þaö var mikill kola-
mokstur um borö í Arctic Queen. 10
menn unnu ekkert annaö en flytja til
kol. Þaö voru þrír katlar í skipinu og
einn þeirra alltaf meö miklum eldi,
hann dreif frystivélarnar og spilin og
þaö var einnig lifandi undir öörum
katli, sem var til taks, ef færa þurfti
skipiö eöa hagræöa því eitthvaö. Og
svo þurftu spilin, doríuspilinn mikinn
damp.
Viö misstum enga doríu, en einn
mann misstum viö. Hann fyrirfór sér,
unglingspiltur. Hann var kominn á
skipsspítalann, því aö hann haföi áöur
reynt aö fyrirfara sér. Salerniö var
handan við ganginn og pilturinn fór
þangaö og annar piltur meö honum,
sem átti aö gæta hans, þegar sá sjúki
kom útaf salerninu, tók hann undir sig
stökk og aftur ganginn og afturdekkiö
og stökk afturaf skipinu. Skipið var á
ferö og þaö var náttúrlega ekki hægt
aö stööva nær 11 þúsund tonna skip á
punktinum. Þaö tók tíma að koma
niöur doríum og hann var sokkinn áöur
en komizt varö til hans. Viö sáum hann
þar til hann sökk og heyrðum í honum
ópin.
Þann 26. maí fékk ég heillaskeyti á
Grænlandsmið. Philip leiöangursstjóri
spuröi, hvort ég heföi veriö aö eignast
son. Ég sagöi þaö ekki vera heldur
væri fjölskylda mín og ættmenni heima
aö halda uppá 100 ára fæöingardag
föður míns. Philip gaf þá vindla og
koniakssnafs eftir kvöldmatinn. Svo
var þaö, aö þann 20. ágúst fékk ég
aftur heillaskeyti. — Hvaö var nú,
spuröi Philip.
— Nú var sonur minn aö veröa eins
árs, sagöi ég og þá voru enn gefnir
vindlar og koniak eftir matinn. Þetta
var þaö eina, sem viö yfirmennirnir og
K EN AíOREl ER HUGSA-D >
UM, AÐ ÉG &£n ÞJÁ-BSTAF
B/ETIEFNASKORTI, ÞO É& HAFt
VER/Ð SVO ÓHBPPINNAÐ DETTA
„ í POTT Á BAPNSAIDR/.. -4
ÞAD ER SflGT,AÐ
ÞESSl SK06-UR S£
MORAND/ AF PÆNINCJ
UM. V/SSARA AÐ V/TA
MÍNVÆÐA SIC MEÐ
E/NUM DR.OPA ' -7
ÁSTRÍKUR,
m .
FÉKKSTU NOKKURm
FEROAMANNA- A
JSJALOEYFU ?
7 JA, EG FEKK HUNDfC-
AÐ GUUPEN/N&A FyR-
/R S/C0/NM/ 60 N0KKRA
KOPARPEN/NGA HANDA
v OKKUR...
ASTRIKUR OG GULLSIGÐIN
Eftir Goscinny og Uderzo. Birt í samráði við Fjölvaútgáfuna
JA.LECCJUM
í ÞÁ/
HEVRDUÐ þ/d,
hvað HANN '
SAGÐ/ ?
KOMIÐ ME0
6ULLJÐ! .
ÆTU ÞETTA '
SÉU RÆN/NCJAR
SENNtLEGA
'7HANN HLVTURy
AD VERA RÍKUR
HANN GLAMRÍKtn
. FRÆNDI þ/NN'j
, hANn'
ER MUR
AOUR!
HVAB SKVLD/HA/Tt
GERA V/Ð ALLA
GULLPEN/NCANA,
SEM HANN FÆR FYR/R
GULLS/GD/RNAR 7
rHANN GER/R UR
ÞEIM GULLS/CD/R.
skipshöfnin brögöuöum vín um borö í
Arctic Prince meöan viö vorum á
miöunum og var þó nóg vín til.
Fiskimennirnir, doríukarlarnir, fengu
rommflösku þegar dorían þeirra hafði
fengiö tiltekinn lúöuafla, og þá fóru
þeir meö hana inná sín herbergi og
drukku hana þar. Viö vissum ekkert af
því, né skiptum okkur af því, stjórn-
endurnir. Þaö var svo á Hvítasunnudag
aö fiskiskipstjórinn norski, Jacobsen,
ágætur maöur, stakk uppá því aö
ÉG VONA.AÐ VIÐ REK■
~UMST EKKI ’A OF MARGA -
RÆN/NGJA 'A LE/Ð/NN/. ÞAD
ER. SVQ LE/p/NLEGT AÐ
UTB/A NATTURU/VA.. .
mennirnir fengju frí og þaö samþykkt-
um viö, fannst það sjálfsagt, en þá
hljóp Philip á sig, hann gaf í einu lagi
hverri doríuskipshöfn rommflösku.
Það varö mikill darraöardans, sumir
urðu náttúrlega útúr fullir, og þá
upphófust deilur, allskonar uppgjör á
ýmsu er laut aö veiöunum. Einn hafði
lagt línuna ofan í annars Itnu og einn
haföi tekiö pláss frá öörum og allt eftir
því. Við vorum allan daginn, yfirmenn-
irnir, að ganga á milli og stilla til friöar.
Þeim dugöi nefnilega ekki romm-
skammturinn. Á mótorlampana var
notaöur spíri, hreinn spíri, ekki neinn
óþverri eins og nú er. Það reyndist
margur mótorlampinn hafa misst spír-
ann sinn, þegar róiö var morguninn
eftir, annaö eins og þetta kom aldrei
fyrir aftur.
Um haustiö þegar viö héldum heim
og skiluöum af okkur Norömönnunum
í Bergen, var aftur tekinn tappi úr
flösku. Framhald í næsta blaöi.