Lesbók Morgunblaðsins - 03.09.1988, Page 6
Wolfgang vínbóndi við eikarámur,
sem vínið þroskast í.
Afhverjum vínviði
fást árlega 1-2 lítrar af víni.
Vínbóndinii verður
að treysta á
bragðlaukana
etta vín getur maður drukkið endalaust heilt
kvöld og langt fram á nótt.“ Vínbóndinn Wolf-
gang þagnar og heldur flöskunni upp að ljós-
inu svo að ég geti lesið á límmiðann.
Þetta er eitt af tíu eða tólf víntegundum
Hjá hvítvínsbónda í
Móseldal, sem verður að
annast hvem vínvið
fjórtán sinnum áður en
berin verða lesin og
treysta á handafl fremur
en vélar — og umfram
allt á eigin bragðskyn,
þegar til þess kemur að
ákvarða, hvenær vínið í
ámunum er á því stigi,
að hægt sé að setja það
á flöskur.
Eftir
HRÓBJART
DARRA KARLSSON
sem hann framleiddi árið 1986. Víninu í
þessari flösku er hann búinn að vera að
lýsa fyrir mér síðustu mínútumar. Orð eins
og persóna, þroski, líkami, mýkt og aldur
notar hann til að lýsa kynnum sínum af
því. Það er eins og hann sé að tala um
gamlan vin.
Nú er formálinn orðinn nógu langur,
hann snýr sér snöggt við og gengur fram
til að ná i glös og opna flöskuna. „Þegar
ég segi að hægt sé að drekka þetta vín
endalaust," kallar hann úr fremra herberg-
inu, „meina ég að hægt sé að drekka þijár
til Qórar flöskur á einu kvöldi án þess að
fínna tilfinnanlega á sér.“ Síminn hringir á
hæðinni fyrir ofan og hann hleypur upp
stigann. Ég sit einn eftir í kjaliaranum. Mér
er hugsað heim til íslands, þar sem alkóhól-
prósenta og verð áfengisins eru borin saman
til að finna út hvaða áfengi gerir mann
mest drukkinn fyrir sem fæstar krónur. Hér
er útreikningurinn annar. Því minna alkó-
hólmagn í víninu, því meira magn er hægt
að drekka í einu og því lengur og betur er
hægt að njóta vinsins.
Wolfgang kemur hlaupandi niður stigann
með tvö glös í hendinni, grípur flöskuna og
sest andspænis mér. Hellir góðum sopa i
annað glasið og bragðar á, skenkir svo
bæði glösin full og skálar. Hann hallar sér
aftur í stólinn og drekkur af glasinu með
tilheyrandi þefí og sötri. Pírir augun, grett-
ir sig eilítið og situr eitt andartak grafkyrr
með stífan háls eins og hann væri að hlusta
á einhvem kalla til sín úr mikill fjarlægð.
Svo kyngir hann og andar hratt frá sér,
„Svona, einmitt svona á vín að vera," segir
hann brosandi og lítur stoltur á flöskuna.
Wolfgang er lágur vexti, snöggur í hreyf-
ingum, brosmildur og glaðlyndur. Beinn í
baki, þéttvaxinn og gengur ávallt hratt og
ákveðið eins og hann sé á leiðinni eitthvert.
Þó vínverð sé lágt í Evrópu, sumarið ’87
slæmt til vínyrkju og í rauninni kreppa er
hann bjartsýnn og býst við betri tíð. „Það
hefur oft verið kreppa en alltaf birt upp um
síðir," segir hann þegar ástandið í greininni
ber á góma.
VÍNRÆKT
Vín var fyrst ræktað fyrir um 4000 árum,
fyrir botni Miðjarðarhafs. Þaðan breiddist
víngerðin út til annarra svæða og kom með
Rómveijum til Mið-Evrópu eða þangað sem
nú er Þýskaland. Víngerðarlistin hefur erfst
frá föður til sonar í gegnum aldirnar og
getur Wolfgang rakið ættir sínar til
vínbænda í yfir 500 ár.
Það liggur mikil vinna á bak við flösku
af góðu víni. Aður en hægt er að lesa vínber-
in að hausti þarf að koma 14 sinnum við
hvem vínvið eða sinna honum á annan hátt.
Það þarf að sníða af gamlar greinar, því
hver grein ber aðeins ávöxt einu sinni.
Nýju greinamar þarf að binda upp, því þær
bera ekki þungann af vínbeijunum þegar
kemur fram á haust. Vínakur krefst sömu
umhirðu og aðrir akrar. Hann verður að
plægja, úða gegn skordýrum og illgresi og
síðast en ekki síst verður að bera á hann
áburð. Það er um það bil ársverk manns
að hugsa um þá 12000 vínviði sem Wolf-
gang á. í mcðalári fær hann um tvo lítra
af víni af hveijum vínvið.
Kjallaravinnan
Þegar berin eru komin inn í kjallarann
eru þau sprengd og pressuð og safanum
safnað í tank. Þar er grugg látið setjast
til. Að endingu er vínbeijasafinn settur í
eikartunnur, þar sem geijunin fer fram.
Hún tekur um §óra til tíu daga, en vínið
liggur áfram í tunnunum fram á vetur til
að þroskast.
Það þarf að fylgjast náið með þroska
vínanna. Wolfgang á um tuttugu vínámur
og smakkar vínið í þeim að minnsta kosti
þrisvar sinnum í viku til að vita hvað þeim
líður. Það er gaman að fara á „stofugang"
í kjallaranum með Wolfgang. Það er svipað
og að ganga með yfirlækni sjúkrahúsdeildar
á milli rúma og hlýða á sögu hvers einstakl-
ings. Hvert vín á sína þroska- og breytinga-
sögu. Þau eru misgóð að upplagi, eiga ólíka
möguleika. Sum þroskast vel, önnur illa,
sum eru gleðiefni, önnur valda vonbrigðum
og áhyggjum.
Vínin liggja mislengi í tunnunum, allt
eftir því hve hratt og vel þau þroskast. Eitt
af vandasömustu verkum vinbóndans er að
ákveða, hvenær vínið hefur náð nægTim
þroska til að hægt sé að tappa því á flösk-
ur. Eins þarf hann að geta þekkt það á
bragðinu, hvort vínið þroskist eðlilega eða
hvort það sé að lenda inn á rangri þroska-
braut. Til þess að geta gripið nógu snemma
inní, ef eitthvað er að fara úrskeiðis, þarf
vínbóndinn að hafa mjög góða bragðlauka
og verður að fylgjast mjög náið með.
Þegar vínbóndanum finnst vínið hafa náð