Lesbók Morgunblaðsins - 03.10.1998, Blaðsíða 6
Morgunblaöið/Kristinn
EFNIVIÐUR Ólafar Einarsdóttur er hör, hrosshár og snæri og myndefnið sækir
hún í hræringar náttúrunnar.
ÞRÁÐLIST ÓLAFAR EINARSDÓTTUR f GERÐARSAFNI
HRÆRINGAR í NÁTTÚRUNNI
OG TILFINNINGUM FÓLKS
ý G heillaðist af spjaldvefnaði þegar ég
kynntist honum i Myndlista- og hand-
íðaskólanum,“ segir Olöf Einarsdóttir
veflistakona en í dag, laugardag, kl. 15
hefst í Listasafhi Kópavogs, Gerðar-
safni, sýning á sjö þráðlistaverkum
hennar. Sýningin er opin alla daga
nema mánudaga kl. 12-18 og stendur
fram til 25. október nk.
Á sýningunni, sem er í vestursal safnsins, eru
spjaldofín veggverk og þrívíð verk og efniviður-
inn er hör, hrosshár og snæri. Spjaldvefnaður
er að sögn Ólafar afar seinleg iðja og ævafomt
handverk, sem vitað er til að hafí verið stundað
í Egyptalandi a.m.k. frá því um 2000 fyrir
Krist. Hér á landi er spjaldvefnaður jafngamall
landnámi, en með hjálp spjalda hafa löngum
verið ofnir ýmiskonar borðar, belti, taumar og
jafnvel styttubönd. Spjaldvefnaður hefur
þannig aðallega verið notaður í nytjalist og mun
minna í myndverkum eins og Ólöf gerir. „Þess
vegna er þetta svo spennandi," segir hún.
„Það eru nákvæmlega 10 ár síðan ég hélt
fyrst sýningu á verkum af þessari gerð og eig-
inlega hélt ég að ég myndi leggja það frá mér
en það hefur aldeilis ekki orðið raunin. Spenn-
ingurinn hefur rekið mig áfram,“ segir Ólöf,
sem hefur að mestu einbeitt sér að þessari
tækni frá því hún lauk námi í textíldeild Mynd-
lista- og handíðaskóla Islands 1985. Hún hefur
einnig kennt á námskeiðum í spjaldvefnaði í
Heimilisiðnaðarskólanum á síðustu árum. Sýn-
ingin í Gerðarsafni er önnur einkasýning henn-
ar en auk þess hefur hún tekið þátt í fjölda
samsýninga hér á landi og erlendis.
Glaeringar og gjóska
Andstætt hefðbundnum myndvefnaði sést
uppistaðan í spjaldvefnaði en ívafið ekki. Ólöf
notar hör í uppistöðuna og hrosshár og snæri í
ívaf, sem hún þó með ákveðinni tækni nær að
láta sjást. Aðspurð um þróun í verkum hennar
segir hún að þau hafi smátt og smátt verið að
flosna frá veggjunum. Hún hafí byrjað með
veggverk en sé nú hægt og bítandi að þróast út
í þrívídd. Hún segist sækja myndefnið í ís-
lenska náttúru. „Þema sýningarinnar er hrær-
ingar í náttúrunni eða það sem ólgar undir
niðri. Verkin bera nöfn eins og rofabörð, glær-
ingar og gjóska. Mér finnst gaman að velta fyr-
ir mér tengslum náttúrunnar við manninn, því
mér hefur fundist eins og margt sé hliðstætt í
tilfinningalífí fólks og í jarðkúlunni okkar, allar
þessar hræringar, sveiflur og umrót. Mér hef-
ur líka þótt gaman að samræma þetta
myndefni með þessum seinlegu aðferðum,
vegna þess að jarðhræringar eru hlutir sem
gerast á mjög löngum tíma og eiga þar af leið-
andi mikið skylt við minn vef, því ég er heil-
lengi að vefa,“ segir hún.
Morgunblaðið/Kristinn
MAGDALENA Margrét Kjartansdóttir og tvær af „drottningunum" hennar sem verða til sýnis í
Gerðarsafni næstu þrjár vikurnar.
MAGDALENA MARGRÉT SÝNIR DROTTNINGAR
í GERÐARSAFNI
„DROTTNING
UM STUND"
G öfunda skáldin sem geta sett allt
í orð. Ég get bara tjáð mig í mynd-
um,“ segir Magdalena Margrét
Kjartansdóttir, sem líkir þó list-
sköpun sinni við ljóðagerð eða frá-
sögn. I dag, laugardag, kl. 15 hefst
í Listasafni Kópavogs, Gerðarsafni,
sýning hennar á .mannhæðarháum
myndverkum, sem hún hefur þrykkt á ör-
þunnan handgerðan japanskan pappír. Sýn-
ingin er opin kl. 12-18 alla daga vikunnar
nema mánudaga og stendur fram til 25. októ-
ber nk.
Verkin, sem eru unnin á undanförnum
tveimur árum, og gefur nú að h'ta í austursal
safnsins, sýna allflest stúlkubörn í ýmsum
stellingum og klæðum, sakleysislegar en
samt ögrandi „drottningar um stund“ eins og
yfirskrift sýningarinnar ber með sér. Að
sögn Magdalenu Margrétar er myndunum
ætlað að vekja tilfinningar áhorfandans um
þá veröld og það áreiti sem við lifum við.
„Mér finnst ég vera að taka konuna fyrir,“
segir hún. Magdalenu Margréti eru ljóð hug-
leikin og þannig eru skrifuð ljóð á tvö verk-
anna á sýningunni, annað eftir Matthías Jo-
hannessen og hitt eftir ísak Harðarson.
Pappírinn sem hún þrykkir á er örþunnur,
handgerður og unninn úr mórberjatrjám.
„Ég fékk þennan pappír fyrir íjórum árum
og það tók mig langan tíma að komast í takt
við hann,“ segir hún en kveðst nú loksins
vera orðin sátt við hann. „Ég fékk gefins
gamlar klisjur, eða dúkkulísur, og fór að
leika mér að því að vinna út frá þeim. Og
þetta er afraksturinn. Ég skar út stórar
dúkkulísur og reyndi að ná að túlka tilfinn-
ingar hjá þeim, þar sem þær era jú tilfinn-
ingalaus pappírsleikföng í upphafi en öðlast
heilmikið líf og gildi þegar þær eru með í
leiknum," segir listakonan.
Allmargar
einkasýningar
Magdalena Margrét lauk námi frá grafík-
deild Myndlista- og handíðaskóla Islands ár-
ið 1984. Síðan hefur hún haldið allmargar
einkasýningar og tekið þátt í fjölda samsýn-
inga hér á landi jafnt sem erlendis, á þessu
ári t.d. í Hamborg, Kaupmannahöfn og ísa-
firði. Hún var ásamt Ragnheiði Jónsdóttur
valin af finnska grafíksambandinu sem full-
trái Islands á sýningunni Save í Strandka-
sernen í Helsinki.
ERLA AXELS SYNIR OLIUMALVERK I NORRÆNA HUSINU
BIRTA, ANGAN OG LITIR
Morgunblaðiö/Golli
MÁLVERKASÝNING Erlu Axels hefst í dag kl. 14 í Norræna húsinu.
HÚN málar birtu og dimmu og ang-
an frá náttúrunni og svo fær hún
stundum óvæntar heimsóknir þeg-
ar hún er úti á heiði að skissa, eins
og til dæmis glitský og fallhlífa-
menn, sem slæðast inn á myndirn-
ar. Myndlistarkonan sem lýsir verkum sínum
þannig heitir Erla B. Axelsdóttir og dvelur
löngum stundum í sumarbústað fjölskyldunnar
við Selvatn á Mosfellsheiði og þar í grennd.
Sýning á verkum hennar hefst í Norræna hús-
inu í dag, laugardag, kl. 14, og stendur fram til
18. október nk., alla daga kl. 14-18.
Á sýningunni, sem ber yfírskriftina Nánd, eru
um fjörutíu olíumálverk unnin á síðastliðnum
fjórum árum. Mörg verkanna era upprannin á
heiðinni og á Hengilssvæðinu en einnig era þar
verk máluð í Skaftafellssýslu, Skagatá og víðar.
Fór óvenjwlega leið
Sýningin er ellefta einkasýning Erlu en auk
þess hefur hún tekið þátt í fjölda samsýninga
hér á landi og erlendis. Hún er einn stofnenda
vinnustofanna og gallerísins Art-Hún. Erla
segist hafa farið heldur óvenjulega leið í mynd-
listarnámi sínu. Árið 1975 hóf hún nám í Mynd-
listarskólanum í Reykjavík, þar sem Hringur
heitinn Jóhannesson listmálari var kennari
hennar, og síðar fékk hún hann til þess að vera
sérlegan gagnrýnanda sinn og leiðbeinanda.
Seinna lá leið Erlu til Bandaríkjanna til
frekara náms.
Erla notar núna fyrst og fremst olíuliti en
kveðst þó alltaf hafa unnið í pastel líka. Að-
spurð um þróun í verkum hennar segir Erla að
á fyrstu sýningu sinni í Ásmundarsal árið 1983
hafi myndefnin verið margvísleg og svolítið
skondin, hún hafi alltaf verið dálítið fyrir það
að spauga. Á sýningu í Norræna húsinu árið
eftir var stíllinn laus og litimir bjartari. „Það
var fínt út af fyrir sig en eftir þá sýningu ákvað
ég að fara út í skóla til að festast ekki í þessu,
heldur þróa mig áfram,“ segir hún. Skólinn
sem varð fyrir valinu var listadeild Skidmore í
Saratoga Springs í New York „Þar fóru form-
in að verða heilli og ekki eins laus í _sér,“ segir
hún. Á sýningu sem hún hélt í FÍM-salnum
1989 voru dökkir litir áberandi og þá spurðu
margir gestanna hvort það væru erfíðleikar í
fjölskyldunni. „Ég var að vinna úr dökku litun-
um og kynna mér þá,“ segir Erla. Seinna setti
hún sér það markmið að brjóta þessi heilu og
dökku form aðeins upp og fara yfir í sterk form
en léttari í málverkinu. Nú segist hún vera
mjög upptekin af birtu, angan og litum og
smæð fólksins í landslaginu.
Erla hefur tekið Netið í þjónustu sína, en á
heimasíðu hennar og netgalleríi má sjá sýnis-
horn verka hennar, á slóðinni http://www.-
mmedia.i.s/~xogz/erla. Þegar sýningin hefur
verið opnuð í Norræna húsinu í dag má sjá
átján verkanna í netgalleríinu.
6 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 3. OKTÓBER 1998