Lesbók Morgunblaðsins - 03.10.1998, Blaðsíða 17

Flestum þótti hæfilegt að rísa úr rekkju í tíma
tíl að rölta í bæinn og mæta til umræðna um
sýningar gærdagsins, svona upp úr hádegi.
Fjórir valinkunnir leikhúsmenn höfðu það
hlutverk að segja álit sitt á sýningum hátíðar-
innar. I forsæti var John Ytteborg, Norðmaður
að uppruna en Dani að vegabréfi, ráðgjafi
Danska áhugaleiklistarsambandsins í alþjóða-
málum, og manna fróðastur um áhugaleikhús
heimsins. Auk hans voru það Jacob Oschlag,
danskur leikstjóri og kennari, dr. Chua Soo
Pong, forstöðumaður Kínaóperustofnunarinn-
ar í Singapore og Svanhild Hansen, fram-
kvæmdastjóri áhugaleiklistarsambands Há-
logalands.
Hugleikur var fyrstur til umræðu. Öll luku
þau miklu lofsorði á sýninguna og lék mikil for-
vitni á að fræðast um félagið og íslenskt áhuga-
leikhús almennt. Hins vegar vandaðist málið
þegar þau vildu vita um hugmyndafræðilegar
forsendur sýningarinnar, hvað við værum eig-
inlega að meina með þessu öllu saman! Vafðist
þá hugleikstungan lipra okkur um tönn, því
einhvem veginn höfum við alltaf litið á það sem
verkefni áhorfenda að henda reiður á „mein-
ingu“ verkanna, alla vega gerum við það yfir-
leitt ekki sjálf, fyrr en kannski eftir á.
Þessa léttúð áttu Skandinavarnir bágt með
að skilja, en þrátt fyrir þann menningarmun
hafði sýningin greinilega talað til þeirra og
hljóðin þótt fögur, hvað svo sem átt var við
með þeim. Sem þýddi að okkar tilgangi var
náð. Sérstaka hrifningu vakti hversu heilsteypt
sýningin var þrátt fyrir að við fyrstu sýn virtist
öllu ægja saman og öllum brögðum beitt til að
koma áhorfandanum í opna skjöldu. Fyrstu
kynni útlendinga af hinum „Hugleikska stíl“,
sem enginn veit þó almennilega hvað er, mælt-
ust greinilega vel fyrir.
Þetta kom jafnvel enn betur í ljós þegar okk-
ur barst í hendur bæjarblaðið Harstad tidende.
Þar var hópnum hrósað í hástert fyrir fag-
mennsku og ótrúlegt vald á ólíkum stíltegund-
um, jafnt í tónlist sem í leikstíl og gagnrýnandi
blaðsins klykkti út með að fullyrða ef rétt væri,
sem hann þó dró í efa, að Hugleikur væri
áhugahópur, þá væri afrek hópsins og leik-
stjórans ekki minna en kraftaverk.
Þó má segja að stærsta hrósið hafi komið frá
sænskum hátíðargesti sem heilsaði upp á for-
mann félagsins, Huldu B. Hákonai’dóttur, og
benti henni á ljóta skrámu á enni sér. Maður-
inn hafði sem sagt tekið þvílík bakfóll af hlátri
á sýningunni að hann réði ekki við sig en skall
með ennið á stólbríkina fyrir framan sig, með
fyrrgreindum afleiðingum! Hláturinn lengir
kannski lífið, en allt er samt best í hófi, eða
hvað?
Eftirleikurinn
Fyrirfram hefði mátt búast við því að eftir
spennuna í kringum sýninguna yrði slíkt
spennufall að fyrir hópnum væri hátíðin nánast
búin. Svo fór þó ekki, enda nóg við að vera.
Reyndar var okkar fólk hvað ötulast við að
nýta það sem hátíðin hafði upp á að bjóða,
hvort sem það voru málþing, umræðufundir,
námskeið eða sýningar. Harstad var svo sann-
arlega eins og aðrir heimshlutar þessa daga,
allsstaðar rakst maður á Islendinga!
A kvöldin ræktuðum við svo sambandið við
gistifélaga okkar í Þrándamesi, hópana frá
Rússlandi, Lettlandi og Litháen. Við gleymum
seint stundunum á grasflötinni við gistiheimil-
ið, miðnætursólin við hafflötinn, gítarar, harm-
ónikkur, balalækur og þessar ótrúlegu slav-
nesku raddir: Það var maíkvöld í Moskvuborg.
Sýning Lettanna var afburðagóð, án efa sú
eftirminnilegasta á hátíðinni. Leikhópur frá
bænum Jelgava, skammt sunnan við Riga,
sýndi Kennslustundina eftir Ionescu. Með út-
hugsaðri heildarsýn sem birtist jafnt í leik-
mynd, ljósum, staðsetningum og leikstíl náðist
að magna upp stemmningu sem fékk mann til
að óska þess að hafa ekki þekkt leikritið og
geta gefið sig óskiptur á vald óhugnaðinum og
spennunni sem þessi dauðadans galdraði fram.
í umræðunum daginn eftir var Jacob
Oschlag svo hrifinn að hann fann sig knúinn til
að halda hálftíma fyrirlestur um leiklistar- og
hugmyndasögu fyrri hluta aldarinnar áður en
hann klikkti út með að flokka sýninguna sem
eina af tíu mögnuðustu leikhúsupplifunum sín-
um. Gott ef fleiri gætu ekki tekið undh- það.
Það er leikur að læra
Af námskeiðum bar hæst kynning Soo Pong
á aðferðum kínversku óperunnar. Það var al-
deilis heillandi að vera kominn langt norður
fyrir heimskautsbaug á æskuslóðir Ásbjörns
Selsbana og Þóris Hunds og öðlast þar innsýn í
leikhúshefð hinum megin að af hnettinum sem
rekið getur rætur sínar með ritheimildum frá
löngu fyrir Krist.
Soo Pong reyndist vera stórskemmtilegur
kennari og reyndi að setja okkur þessa klunna-
legu Norðurlandabúa inn í fíngert og fágað
hreyfingamynstur Kínaóperunnar með mis-
jöfnum árangri, sumir voru reyndar glettilega
góðir. Nokkrum af forsprökkum Hugleiks þótti
sem þarna væri kominn rétti stíllinn til að end-
urvinna gömlu íslensku klassíkina. Galdra-
í FERÐINNI voru vinasambönd styrkt mjög við hópana frá Rúss-
landi, Lettlandi og Litháen. Hér eru Alla Tarhova frá Rússlandi, Ylfa
Mist Helgadóttir og Hulda Hákonardóttir að skiptast á vinargjöfum.
SÝNING rússneska leikhópsins var einn af hápunktum hátíðarinn-
ar, ótrúlega kraftmikil, litrík, fagmannlega leikin og hvergi
dauður punktur.
í FORSÆTI dómnefndar var John Ytteborg, ráðgjafi danska áhugaleiklistarsambandsins í alþjóðamálum, og með honum voru Jacob
Oschlag, danskur leikstjóri og kennari, Chua Soo Pong, forstöðumaður Kínaóperustofnunarinnar í Singapore og Svanhild
Hansen, framkvæmdastjóri áhugaleiklistarsambands Hálogalands.
ÍSLENDINGURINN Haukur Gunnarsson, leik-
hússtjóri við Hálogalandsleikhúsið í Tromso
og fyrrum Þjóðleikhússtjóri Sama, var með
fyrirlestur á leiklistarhátíðinni.
HUGLEIKUR var með skemmtidagskrá í hátíðarklúbbnum og var hún í senn, þjóðleg
og alþjóðleg.
■ » ZPJrr' ' - ■ J
J
& m

K}

1
HUGLEIKUR á heimleið. Það var komið að ferðalokum, leikmenn þreyttir en þessi þreyta var ívafin ánægjunni yfir vel heppnaðri ferð.
Loftur í Peking-óperunni? Ja, hann var ágætur
í íslensku óperunni svo ...
Fimmtudagsmorguninn leiddu þeir saman
hesta sína Soo Pong, norskur þjóðfræðingur,
Johan Einar Bjerken að nafni, og Haukur
„okkar“ Gunnarsson, leikhússtjóri við Háloga-
landsleikhúsið í Tromso og fyrrum Þjóðleik-
hússtjóri Sama. Þar bættist enn við þekkingu
okkar á austurlensku leikhúsi, því Haukur er
menntaður í Japan og sagði frá Kabuki-leik-
húsinu og tilraunum sínum við að nýta þessa
fornu leikhúshefð í vestrænum leikhúsum.
Bjerken sagði frá kenningum sínum um munn-
lega varðveislu þjóðsagna. Hann þurfti dæmi
um draugasögu til að vinna með, og spurði sal-
inn hvort einhver hefði séð draug. I ljós kom að
allar hendur á lofti voru íslenskar!
í tengslum við hátíðina var að sjálfsögðu
starfræktur hátíðarklúbbur, og þangað lá leið
okkar gjarnan á kvöldin. Flest kvöldin voru
uppákomur. Gjarnan voru það leikhóparnir
sem stóðu fyrir þeim og ekki vildum við vera
eftirbátar nokkun-a að þessu leyti. Á fimmtu-
dagskvöldið var komið að okkur.
Dagskráin var úr ýmsum áttum, þjóðleg og
alþjóðleg í senn, kveðnar rímur, sungin þjóðlög
og amerískir söngleikjaslagarar, og leikinn
Shakespeare! Þar fór Sævar Sigurgeirsson á
kostum í eintali úr „Herramenn tveir í Veróns-
borg“, sem hann hafði upphaflega æft á ís-
lensku en ákvað daginn áður að hafa á frum-
málinu! Voru þá góð ráð dýr því ekki fundust
verk skáldjöfursins frá Avonbökkum á bóka-
safni staðarins. En á tímum veraldarvefsins er
ekkert ómögulegt og eftir stutta leit fannst
leikritið í gagnagrunni einhversstaðar úti í
heimi og hljómaði óaðfinnanlega hjá Norður-
Þingeyingnum þetta sumarkvöld norður undir
Smugunni.
Boð lil Litháen
Áður en við héldum heim barst formlegt boð
frá fulltrúa áhugaleikhússambandsins í Lit-
háen um að sýna á leiklistarhátíð þar í landi á
næsta ári. Þetta boð verður að sjálfsögðu skoð-
að og því tekið sé þess nokkur kostur.
Hugleikur kemur ríkur úr þessari ferð.
Þessi fjórtán ára snáði hefur nú farið utan,
flutt kvæði sín og sögur í landi forfeðranna við
góðan orðstír. Og þótt hann hafi ekki verið -
leystur út með dýrum gjöfum þá er sjóður
reynslunnar og minninganna digur og mun efla
metnað og dugnað félagsmanna um ókomna
tíð.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 3. OKTÓBER 1998 17,