Lesbók Morgunblaðsins - 26.06.1999, Blaðsíða 19
LISTAMAÐUR OG FYRIRTÆKI
Morgunblaðið/Kristlnn
HALLDÓR Ásgeirsson við rýmisverk sitt. Verkið vinnur með umhverfi sínu og eflast litir þess í sólskini en dempast í skýjuðu veðri.
RÝMISVERK eftir Halldór Ásgeirsson
myndlistarmann var í gær afhjúpað hjá
íslenskri erfðagreiningu en verkið var
unnið að fnimkvæði listamannsins í
samstarfí við fyrirtækið.
Að sögn Halldórs eru um tvö ár síðan hann
lagði þessa hugmynd fyrir Unni Jökulsdóttur,
yfirmann upglýsingasviðs Islenskrar erfða-
greiningar. „Eg hafði fengið þessa hugmynd
að mig langaði til að vinna listaverk í sam-
vinnu við fyrirtæki eða stofnun," segir Hall-
dór. „Hugmyndin var að í staðinn fyrir að
þessir aðilar kæmu á sýningu eða vinnustofu
mína og keyptu verkið, þá myndi ég vinna
verkið innanfrá og um leið skapa sjálfum mér
dálítið ögrandi og nýtt svið.“
Unnur Jökulsdóttir segir hugmynd Hall-
dórs hafa fallið vel að fyrirætlunum íslenskr-
ar erfðagreiningar. En fyrirtækið hafði hug á
að finna nýjar leiðir til að tengja vísindi og
listir. „Það er yfirlýst markmið að við viljum
gjarnan styrkja þá vinnu sem unnin er á
mörkum vísinda og lista,“ segir Unnur.
Vinna við verkið hófst þó ekki fyrr en í vet-
ur og í millitíðinni kenndi Halldór námskeið í
Myndlista- og handíðaskólanum. „Þar prufu-
keyrði ég þessa hugmynd mína á nemendum.
Eg lét þá velja sér fyrirtæki eða stofnun og á
endanum voru gerð verk á einum 14 stöðum.
Þetta var mjög skemmtilegt og ég sá að þessi
hugmynd átti brýnt erindi,“ segir Halldór.
I febrúar hófst vinna við verkið og segir
Halldór hana hafa gengið erfiðlega í upphafi.
Hlutirnir hafi ekki farið að ganga fyrr en sú
hugmynd kviknaði að nota lausnarorðin
hraun og blóð. „Þá fór þetta allt af stað og þá
lét ég ekki erfðavísindin vera að þvælast fyrir
mér, heldur lét mína myndlist taka yfirhönd-
ina.“ Að sögn Halldórs veitti fyrirtækið hon-
um frjálsar hendur við vinnu verksins. „Þau
hafa veitt mér fullkomið traust til að gera það
sem ég hef viljað," bætir hann við.
Bygging fyrirtækisins var vandlega skoðuð
með tilliti til þess að verkið yrði greypt inn í
einn veggjanna og yrði þar með hluti af bygg-
ingunni. Halldór segir þetta ekki hafa reynst
vandkvæðalaust.“En ég fann þarna mjög fín-
an stað í gangi á milli hæða, sem er eiginlega
langbesti staðurinn í húsinu og þar sést hluti
af verkinu utanfrá," segir Halldór. „Þetta . er
mjög lífrænt verk sem spilar með umhverfið,"
bætir hann við og útskýrir að litir verksins
eflist þegar sólin skín, en dempist þegar skýj-
að sé.
Að sögn Unnar ætlar íslensk erfðagreining
að halda áfram svipaðri samvinnu við lista-
menn. „Við stefnum að því að fá fleiri lista-
menn til samstarfs og ætlum að standa að því
á sama hátt,“ segir Unnur. A næstunni verður
skipuð þriggja manna nefnd á vegum fyrir-
tækisins sem falið verður að velja listamenn
og verkefni.
LÍFIÐ, ORKAN OG ÁRIN
Ljósmyndasamkeppni í tílefni árs aldraðra 1999
Framkvæmdastjórn árs aldr-
aðra, Lesbók Morgunblaðsins
og Hans Petersen hafa ákveðið
að efna til ljósmyndasam-
keppni í tilefni árs aldraðra 1999.
Markmiðið með keppninni er að fá
sem flestar og bestar myndir sem
sýna aldraða í nýju ljósi og brjóta
upp hefðbundnar og ef til vill úreltar
hugmyndir almennings um aldraða
og stöðu þeirra í samfélaginu.
Hvaða mynd sér fólk fyrir sér
þegar það heyrir orðið aldraður?
Svörin við þessu kunna að vera
margvísleg en líklega eiga þau þó
ákveðinn samhljóm. Upp í hugann
kemur e.t.v. mynd af góðlegri, grá-
hærðri konu sem situr með prjónana
sína úti í homi, eða gamall maður,
vinnulúinn, sitjandi upp við dogg að
hlusta á dánarfregnir og veðurspá.
Fólk á elliheimili, aðgerðalaust með
hendur í skauti að bíða þess sem
verða vill.
Það er líklega ekki að ástæðu-
lausu sem orðinu aldraður hefur að
nokkru leyti verið ýtt til hliðar og
hugtakið eldri borgari tekið upp í
staðinn. Alla jafna er miðað við að
fólk hætti þátttöku á vinnumarkaði
á aldrinum sextíu og sjö til sjötíu
ára. Þeirrar tilhneigingar heíúr
gætt í samfélaginu að skilgreina þá
sem hættir eru að vinna sem hóp
sem hefur skilað hlutverki sínu, fólk
sem er þess albúið að setjast í helgan stein.
Staðreyndin er hins vegar önnur, því með
batnandi heilsufari og hækkandi meðalaldri
er fólk um sjötugt í raun á góðum aldri og
hefðbundnar hugmyndir um hvað það felur í
sér að vera aldraður eiga engan veginn við. Á
þessum aldri er fólk manna vísast til að
stunda fjallgöngur og líkamsrækt, og að sjálf-
sögðu margvíslegt félagslíf og menningar-
starf, því nú hefur það loksins tíma til að
Lífið, orkan og árin.
Morgunblaöið/Rax
sinna hugðarefnum sínum. Vitanlega getur
heilsubrestur sett fólki skorður. Það gildir um
fólk á öllum aldri og er alls ekki bundið því að
vera sjötugur eða eldri.
Meðal kjörorða Sameinuðu þjóðanna á ári
aldraðra er „að bæta lífi við árin sem bæst
hafa við lífíð“ og „að skapa þjóðfélag fyrir fólk
á öllum aldri". Aðstandendur þessarar ljós-
myndasamkeppni sem hér er hrint af stað
óska eftir aðstoð ljósmyndara við að gefa
þessum orðum skýra merkingu og brjóta upp
hefðbundnar hugmyndir um aldraða og stöðu
þeirra í samfélaginu. Þá er einnig mikilvægt
að undirstrika að ungir og aldnir geta átt
samleið og að samstaða kynslóðanna er for-
senda þess að hægt sé að skapa þjóðfélag fyr-
ir fólk á öllum aldri.
Lífið, orkan og árin er sú yfírskrift sem
ljósmyndasamkeppninni hefur verið valin.
Verkefni þeirra sem taka þátt í keppninni er
að taka myndir sem hæfa þessum
orðum og fanga þær hugmyndir sem
hér hafa verið kynntar.
Fyrirkomwlag
keppninnar
Myndimar mega vera hvort sem
er svart-hvítar eða í lit. Urval þeirra
mynda sem berast verður kynnt í
Lesbók Morgunblaðsins. Dómnefnd,
skipuð fulltrúum Morgunblaðsins,
Hans Petersen, Ljósmyndarafélags-
ins og framkvæmdanefnd árs aldr-
aðra, velur bestu myndir keppninn-
ar. Fyrir þrjár bestu myndimar
verða veitt verðlaun í boði Hans Pet-
ersen:
1. verðlaun: Canon EF linsa 28-135
MM f 3,5-5,6 IS USM að verðmæti
68.900 krónur.
2. verðlaun: 20 stk. E100VS 135-36
mynda filmur ásamt framköllun.
Verðmæti 42.200 krónur
3. verðlaun: 20 stk E100VS 135-36
mynda filmur ásamt framköllun.
Verðmæti 42.200 krónur
Frestur til að skila myndum í
keppnina rennur út 15. september.
Þátttakendur sendi myndir sínar til
Lesbókar Morgunblaðsins merktar
dulnefni, ásamt lokuðu umslagi þar
sem fram kemur rétt nafn höfundar.
Utanáskriftin er:
Lesbók Morgunblaðsins
Ár aldraðra - ljósmyndasamkeppni
Kringlunni 1
103 Reykjavík
Stefnt er að því að halda sýningu á mynd-
um keppninnar á degi aldraðra, 1. október, en
þá verður efnt til hátíðahalda í tilefni dagsins.
Sýningarstaður verður ákveðinn síðar.
Þar sem miðað er við að myndir úr keppn-
inni verði sýndar opinberlega er mikilvægt að
þátttakendur fái leyfi fyrir myndatöku hjá
þeim sem þeir festa á filmu af þessu tilefni.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/USTIR 26. JÚNÍ 1999 19