Lesbók Morgunblaðsins - 10.07.1999, Blaðsíða 7

LUNDAR eru
meðal þeirra
fugla sem
Einar sýnir í
Vesturfara-
setrinu.
búa. Einar myndar oft fuglana, auk þess
sem hann fylgist með hegðun þeirra til að ná
að skera út rétta augnablikið þannig að
hreyfingin haldist í verkinu.
Við strendur Kan'ada er einnig mikið af
sjófugli og hefur Einar notfært sér það við
útskurð íslensku fuglanna. Hann segir mikið
um svipaðar fuglategundir í Kanada og á Is-
landi. „Það er mikið af öndum þar eins og á
Islandi. Húsöndin er líka hjá okkur.“
Þau hjónin voru þó á ferð um Island í
fyrra og þá tók Einar með sér bæði
myndavél og myndbandsupptöku-
vél til að ná góðum myndum af
fuglalífinu. Að hans mati voru
tvær vikur þó full skammur
tími til að gera því góð skil.
Fuglarnir flognir heims-
hornanna á milli
í Vesturfarasetrinu á Hofs-
ósi verður opnuð í dag
sýning á verkum Einars
Viqfússonar. Einar. sem
er Vestur-íslendingur
búsettur í Kanada, sýnir
þar ýmsar íslenskar
fuglategundir sem hann
hefur skorið út.
Morgunblaðið/Þorkell Þorkelsson
EINAR Vigfússon segist vongóður um að
fleiri fuglar líti dagsins Ijós i Islandsheim-
sókninni.
gera þetta.“ Þetta var árið 1984 og eftir að
Einar hafði verið í læri hjá Russell, héldu
þeir saman til Toronto og námu frekari út-
skurð hjá Paul Burdette. Einar segir Bur-
dette hafa verið einn besta fuglaútskurðai’-
meistarann á þeim tíma. Síðar hélt Einar til
Bandaríkjanna og lærði en frekari fuglaút-
skurð.
„Mér finnst svo gaman að gera svona
lagað," segir hann og kveðst sífellt reyna að
bæta sig og því hafi fuglar hans tekið
nokkrum breytingum í gegnum tíðina. Út-
skurðurinn er tímafrek vinna og mikil und-
irbúningur liggur þar að baki. „Eg teikna
þessa fugla alla sjálfur," segir hann og
bætir við að hann notist þó einnig
við aðrar heimildir, s.s. Ijós-
myndir, myndbandsupptökur,
teikningar og bækur. Hann nefn-
ir í því sambandi sérstaklega bæk-
ur Vilmundar Páls Ólafssonar og
Hjálmars Böðvarsonar.
Einar segist eiga þó nokkuð af
fuglabókum, auk þess sem
hann taki mikið af myndum
sjálfur, en fuglalíf er í miklum
blóma í Manitoba þar sem þau
Einar sýnir 16 verk á Hofsósi og segir
hann að tildrög þeirrar sýningar megi rekja
til Aðalsteins Ingólfssonai- listfræðings, en
hann fór með sýningu Kjarvalsmynda um
Kanada, m.a. til Arborgar þar sem Einar og
Rósalind búa. Hann segir þau hjónin hafa
skoðað sýninguna og þeim hafi litist vel á
myndirnar. Það var svo vinur þeirra sem
taldi Aðalstein hafa gaman af að skoða fugla
Einars og tók hann með sér til þeirra í kaffi.
„Hann kom og hafði kaffi með okkur,“ segir
Einar „og allt í einu sagði hann við mig: Eg
skal sjá til að þetta verði á íslandi af því að
við höfum ekki séð mikið af svona löguðu."
Hann segist ekki hafa tekið hugmyndina al-
varlega á þeim tíma.
Einar mun ekki eingöngu sýna fullbúna
fugla, heldur kom hann einnig með fugla
sem eru í vinnslu. „Eg ætla að sýna hvernig
ég byrja,“ segir hann og kveðst sýna vinnu-
ferlið skref fyrir skref. Einar segist einnig
hafa áhuga á að bjóða upp á námskeið, í eina
eða tvær kvöldstundir, hafi íslenskt útskurð-
arfólk áhuga á að kynnast fuglaútskurði bet-
ur.
Fuglarnir eru skornir út í planka og segir
Einar að hann vinni yfirleitt með fjóra til
fimm fugla í einu. Það hreinsi hugann að
geta tekið sér hvfld frá einu verki á meðan
fengist er við annað. „Þá finnst manni að það
komi betur út,“ útskýrir hann. Eftir að Ein-
ar sneri sér að útskurðin-
um byggðu þau Rósalind nokkurs konar
sýningarrými við hús sitt. Þau segja fólk
koma víðs vegar að úr heiminum til að
skoða, auk þess sem sumir festi kaup á grip-
unum.
Fuglai-nir hafa sannarlega gert víðreist,
en kaupendumir hafa verið frá löndum eins
og Japan, Nýja Sjálandi, Danmörku, Þýska-
landi og Ástralíu. Hann segist vonast til að
fá tækifæri til að skoða íslenska fugla enn
betur í þessari heimsókn sinni og tók í því
skyni bæði myndavélina og myndbandsupp-
tökutækið með. Einar segir að hann sé von-
góður um að fleiri fuglar líti dagsins Ijós í
þessari ferð. „Mér finnst fuglar í norðri
mjög fallegir,“ segir hann og kveðst vona að
hann taki framförum. „Maður lærir þetta
bara, en finnst aldrei að þetta sé eins gott og
það gæti verið,“ segh- Einar og virðist ekki
ósáttur við þá tilfinningu. „Því þá vill maður
gera betur næst.“.
Sýningunni í Vesturfarasetrinu á Hofsósi
lýkur 2. ágúst. Fuglarnii- verða því næst til
sýnis á ráðstefnu um endurfund Kanada í
Háskóla Islands sem haldin er 5. til 8. ágúst.
Þeir verða loks sýndir í Norræna húsinu
dagana 17. ágúst tH 21. september.
Einar og Rósalind kona hans komu til
íslands í tilefni sýningarinnar. Þau
tala bæði góða íslensku, þó vestur-ís-
lenski hreimurinn sé nokkuð sterkur,
en að sögn þeirra hjóna var íslenska töluð á
heimilum þeirra þegar þau voru krakkar.
Auk þess var auðvelt að nálgast íslensku
blöðin Lögberg og Heimskringlu. „Við get-
um bæði lesið og skrifað á íslensku og það er
gaman að geta það,“ segir Einar.
Útskurðurinn tímafrek vinna sem
krefst mikils undirbúnings
Einar var bóndi í Arborg þegar hann sá
fyrst útskorna fugla á sýn-
ingu hjá James Russell í
Winnipeg. „Eg var orðinn
býsna gamall, yfir fimmtíu
ára,“ segir hann. „Mér fannst
þetta svo fallegt sem maður-
inn var með og hann sagð-
ist mundu kenna mér að
Músarindill tyllir
sér á trjástubb.
ISLENSKIR FUGLAR
FRÁ VESTURHEIMI
HÖGGMYNDASÝNING í LÓNKOTI
HVER LISTVIÐBURÐURINN REKUR ANNAN
Sauðárkrdki. Morgunblaðið.
HJÁ ÓLAFI Jónssyni staðarhaldara og veit-
ingamanni í Lónkoti í Sléttuhlíð í Skagafirði
stendur nú yfir höggmyndasýning Páls Guð-
mundssonar frá Húsafelli í Borgarfirði.
Páll sýnir að þessu sinni 20 verk í „Tjaldi
galdramannsins", utan eitt verkanna sem
stendur á hlaðinu í Lónkoti; og er minnisvarði
um þjóðsagnarpersónuna Ólöfu í Lónkoti, en
hún var fjölkunnug kerling, sem löngum átti í
brösum við Galdraklerkinn Hálfdán í Felli.
Til er skemmtileg þjóðsaga sem segir frá
því er Hálfdán var á sjó með húskarla sína í
hrakviðri og náði með göldrum, heitu slátri úr
soðningu kerlingar til hlýja bátsverjum, en
gætti ekki að því, að hún kunni líka nokkuð
fyrir sér og misstu þeir í staðinn stórlúðu sem
dregin hafði verið, og þóttu skiptin ekki góð.
Sýningartjaldið, sem er 580 fermetrar að
stærð, heitir einmitt eftir þessum margfræga
klerki, „Hálfdánarhringur - tjald galdra-
mannsins."
Rithöfundar lesa úr verkum sinum
Stendur sýning Páls allt fram til höfuðdags,
29. ágúst, en auk þess fer fram í tjaldinu ýmis
önnur starfsemi, menningar og listviðburðir,
svo sem listahátíð sem haldin verður 17. júlí,
en þá er áformað að fram komi djasstríó Ólafs
Stephensen, auk þriggja rithöfunda sem lesa
úr verkum sínum, en þeir eru Einar Kárason,
Einar Már Guðmundsson og Thor Vilhjálms-
son auk fleiri atriða, en í lokin verður dans-
leikur.
Ólafur sagðist vera þokkalega ánægður
Hagyrðingurinn
Kristján Árnason
frá Skála sem
launaði myndina
með vísum.
með starfsemina það
sem af er sumri,
sömu gestimir
kæmu sumar eftir
sumar og það
sýndist vera einna
besta auglýsingin
sem staðurinn
gæti fengið.
Nú væri einnig
bætt við þjónust-
una við þá sem
Kerlingin Lónkots-
Ólöf með lúðuna
góðu sem hún náði
frá Hálfdani í Felli.
kæmu og vildu eiga rólega helgi í Lónkoti, því
auk golfvallarins, sem sífellt nyti vinsælda,
væri nú hafin samvinna við Ómar Unason,
sem færi með þá sem þess óskuðu í siglingu
til eyjanna á firðinum, Drangeyjar og
Málmeyjar, eða upp undir Þórðarhöfðann og
á skak í góðviðrinu á kvöldin. Þetta sagði
Ólafur að gætu verið ferðir til hvers staðarins
fyrir sig, eða þá að þetta rúmaðist allt saman í
einum pakka, sem gestir gætu fengið við
vægu verði. Einnig væri það samkomulag að
ferðir væru famar þó aðeins væri einn far-
þegi.
Þá sagðist Ólafur að það væri sitt áhugamál
að bjóða gestum sínum að njóta sem fjöl-
breyttastar listar meðan á dvölinni stæði, og
því væru áformaðir ýmiskonar tónlistai’við-
burðir í tjaldinu, en einnig mundu vera átta,
tveggja vikna málverkasýningar, og
mundi sú sýningarröð standa út septem-
ber.
Nú 1. júlí hófst sýning á verkum Jóns
Óskars og Huldu Hákon og mun hún
standa til 15. þessa mánaðar, en þá hefst
sýning á verkum Ragnars Lár.
Öll verkin á þessum sýningum era tfl
sölu, en einnig era á staðnum ýmsir hand-
verksmunir, sem alltaf vekja verðskuldaða
athugli, sérstaklega þeirra útlendinga sem
heimsækja staðinn.
Þakkaði fyrir lisfaverk með Ijóði
Þegar skoðaðar eru myndir Páls Guð-
mundssonar, vekur athygli mynd af hagyrð-
ingnum kunna, Kristjáni Ámasyni frá Skálá,
en þessa mynd vann Páll dagana sem hann
var að koma myndum sínum fyrir til sýningar
Kristján fylgdist með gerð verksins og er
hann veitti því fullgerða viðtöku, hlaut Páll
þessa „höfuðlausn“ Kristjáns að verkalaun-
um:
Lengi verður list þess manns,
landi og þjðð til nota.
Björgin lifna í lúkum hans,
sem lostin töfrasprota.
Hér er margt að heyra og sjá,
hvergi fatast Páli.
Harðir steinar hljóma fá,
sem hendingar í máli.
Þetta er alveg einstök rausn
auðsýnd mér af Páli,
Eg held ég geri höfuðlausn,
og hana í bundnu máli.
Ólafur sagðist vera mjög ánægður með
þessa fyrstu höggmyndasýningu sem væri
sett upp í Lónkoti, og í samræmi við það sem
hann vildi sjá í starfseminni, yrði þetta ekki
síðasta sýningin þeirrar gerðar. Hér nytu
verk Páls sín mjög vel, og hefði listamaðurinn
lýsti sérstakri ánægju með þennan sýningar-
stað, sem hann taldi þann næstbesta sem
hann hefði notað, aðeins Surstshellir hefði
verið skemmtilegri, en fyrir sýningu sína þar,
hlaut Páll einmitt menningarverðlaun DV.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 10. JÚLÍ 1999 7