Tíminn - 21.02.1967, Blaðsíða 7

ÞRIÐJUDAGUR 21. febrúar 1967.
ÞINGFRÉTTIR TÍMINN ÞINGFRÉTTIR
Frumvarp Björns Pálssonar og Jóns Skaftasonar:
aunaskattur afnuminn af
átaútvegi og fiskverkun
Stef nt verði að því að létta álögum af útgerð og fiskvinnslu og
lækka reksturskostnaðinn
Björn Pálsson og Jón Skafta-
son hafa lagt fram á Alþingi frum
varp til laga um afnám launa-
skatts af bátum minni en 150
lestir og launum, sem. greidd eru
af fiskvinnslustöðvun vegna vinnu
við verkun fisks. í greinargerð
með frumvarpinu telja flutnings-
menn upp 9 atriði, sem leitt
gætu til lækkunar reksturskostn-
aðar og telja að munað gætu
4—600 þús. kr. á ári fyrir meðal-
bát. í lok greinargerðar segja
flutningsmenn, að framkvæmd
þessara atriða gætu valdið því, að
engin bein framlög þyrfti úr ríkis
sjóði til bátaútvegsins.
Frumvarpið og reinargerð þess
er svdhljóðandi:
1. málsgr. 1. gr. laganna orðist
svo:
Leggja skal á launagreiðendur
almennan launaskatt að fjárhæð
l%af greiddum vinnulaunum og
hivers konar atvinnutekjum, öðr-
um en tekjum af landbúnaði, tekj
um sjómanna á fiskiskipum, sem
eru minni en 150 lestir, og laun
um, sem greidd eru af fisk-
vinnslustöðvum vegna verkunar
fisks, svo sem ákveðið er í lög
um þessum.
2. gr. Við 2. gr. laganna bætist:
Enn fremur laun sjómanna á
fiskiskipum, sem eru minni en
150 lestir, og laun, sem greidd
eru af fiskvinnslustöðvum vegna
vinnu við verkun fisks.
3. gr. Lög þessi öðlast
gildi. _
I greinargerð segir
Árið 1966 greiddi ríkið
þegar
til
fisbvinnslustöðva ca. 80 millj. kr.,
sem talið var hagræðingavfé. Fjár
upphæð þessari var skipt milli
fiskvinnslustöðvanna í hlutfalíi
við það magn, sem unnið var af
fiski. Fengu þær stöðvar því
mest greitt, sem minnsta höfðu
þörfina. Vitað var, að þetta fé
var greitt til þess, að fisk-
vinnslustöðvarnar gætu greitt
hærra fiskverð og mætt hækkandi
vinnslukostnaði. Orðið hagræð-
ing var skýla, sem brugðið var
yfir þá staðreynd, að ríkið var
farið að greiða vissan aurafjölda
á hvert fiskkíló, sem aflað var.
í umræðum um þessa fjárveitingu
létum við þess getið, að erfitt
mundi að stöðva auknar kröfur
um framlög úr ríkissjóði til hækk
unar á fiskverði á komandi árum,
fyrst inn á slika leið væri farið.
Þetta hefur rætzt. Ilagræðingar
fjárveitingin var framlengd 1967.
Ríkisstjórnin hefur auk þess lofað
að greiða 8% uppbót á fiskverðið
til viðbótar úr ríkissjóði, og frysti
húsin fara fram á, að okkur skilst,
1—2 hundruð millj. kr. rekstrar-
styrk að auki, ef þau eigi að
starfa áfram. Framlög úr ríkis-
sjóði til S'tuðnings miklum hluta
útflutningsframleiðslunnar þýða
að gengið er rangt skráð. Röng
gengisskráning veldur þvi, að
efnahagslff viðkomandi þjóðar
verður óheilbrigt.
Við álítum, að flestir, sem
atvinnurekstur hafa rekið undan
farin ár, hafi gert sér ljóst, að
þannig mundi þetta enda. Ein
föld lög um verðstöðvun nú eru
A ÞINGPALLI
•fc Frumvarp ríkisstjórnarinnar um námslán og styrki var afgreitt
í ncðri deild í gær til efri deðdar. Frumvarpið var samþykkt með
breytingatillögum menntamálanefndar. Einar Ágústsson beindi þeirri
fyrirspurn til nefndarinnar, hvort ráð væri fyrir því gert, að nem-
endur við Tækniskólann hér ættu kost á lánum úr sjóðnum. Bene-
dikt Gröndal sagði, að það væri á valdi sjóðstjórnarinnar, sem semdi
reglugerðina um framkvæmd lánveitinganna, en möguleiki væri á að
kanna þetta atriði betur í efri deild áður en frumvarpið yrði afgreitt
sem lög.
★ Fram var haldið umræðum um frumvarp Einars Olgeirssonar í gær
um uppsögn varnarsamningsins við Bandaríkin. Hélt Einar langa
ræðu, en fátt nýtt kom fram í henni.
ic Karl Kristjánsson hefur lagt fram tillögu til þingsályktunar um
endurskoðun stjórnarskrárinnar. Nánar verður sagt frá þessari til-
lögu síðar.
Ríkisstjórnin hefur lagt fram frumvarp til breytingar á lögunj um
útflutningsgjald af sjávarafurðum þess efnis, að sjómannasamtökin
fái sömu lilutdeild í gjaldinu og LÍÚ. f athugasemdum með frum-
varpinu segir m. a.:
f frumv. því er hér er lagt fram, eru ráðgerðar breytingar á skipt-
ingu tekna af útflutningsgjaldi. Með þeim breytingum er samtökum
sjómanna tryggð sama hlutdeild af útflutningsgjaldi og Landssamband
íslenzkra útvegsmanna nýtur, en hún er nú 0.8% af útflutningsgjaldi.
Breytingar þessar, sem eru í samræmi við yfirlýsingu, er sjáv.útv.m.rh.
gaf Alþingi á s. 1. vetri, eru gerðar vegna eimlreginnar kröfu frá sam-
tökum sjómanna um jafnháa fjárliæð af útflutningsgjaldi til sinna
þarfa og Landssamband íslenzkra útvegsmanna fær af gjaldinu. Ilin
nýja hlutdeild sjómannasamtakanna er reiknuð út á þann hátt, að hlut-
deild annarra þeirra, er tekna njóta af útflutningsgjaldi lækkar hlut-
fallslega. Ennfremur er ákvæði til bráðabirgða um að útflutningsgjald
af loðnumjöli og loðnulýsi skuli ekki greitt af framleiðslu ársins 1967.
brosleg og þýðingarlítil. Það er
of seint að byrgja brunninn,
þegar barnið er dottið ofan i
hann. Auknar álögur ríkiszalds-
ins á útveginn og vaxandi kröfur
þeirra, sem við hann vinna á
einn eða annan hátt, hafa valdið
minnkandi kaupmætti hvjrrar
krónu. Þetta gat gengið, meðan
verðlag á útflutningsafurðum
hækkaði ár frá ári. Þegar verð-
hækkanir stöðvuðust eða verðiag
lækkaði á fiskafurðum, hlutum 'ús
að lenda í blindgötu. Úr þeirri
ófæru eru aðeins tvær leiðir til.
Hin fyrri er að auka kaupmátt
krónunnar með því að afnema á-
lögur á fiskútveginn og lækka
rekstrarkostnaðinn með öllum
tiltækum ráðum. Hin leiðin er,
að ríkið greiði rekstrarhallann. Fé
til þess mundi verða fengið með
álögum á almenning i einhverri
mynd. En hækkaðir skattar
minnka kaupmátt hverrar krónu,
og ýmsir mundu fá stórar fjár-
hæðir greiddar, sem ekki þyrftu
þess með. Endirinn yrði sá sami
og árið 1950 og 1960. Það væri
búið við rangt gengi um árabil.
Svo mundi gengisskráningunni
verða breytt og krónan lækkuð.
Við erum í engum vafa um, að
fyrri leiðin sé betri, og er því
ástæða til að taka til athugunar,
hvort sú leið er fær.
Hvað getur ríkisvaldið gert til
að bæta hag útvegsins án beinna
fjórframlaga?
1. Árið 1960 voru vextir af stofn
lánum til sjávarútvegsins hækk-
aðir um 2V2 %og vextir af lausa
skuldum eru ca. 214% hærri nú
en þeir voru 1959. Bátur með
veiðarfærum, sem kostar 10 millj.
kr., þarf því að greiða 250 þús.
kr. meira í vexti nú á ári. Til
viðbótar þessari ráðstöfun eru
dráttarvextir nú 12%(voru 6%
áður). Þetta ákvæði er fundið
upp af efnahagssérfræðingum okk
ar til að auka kjark og getu
þeirra, sem erfiðasta hafa aðstöðu.
2. Launaskattur var lagður á
atvinnurekendur samkvæmt hinu
fræga júnísamkomulagi, 1% af
vinnulaunum. Þetta jafngildir
0.85%af aflaverðmæti báta, þegar
tekið er með það, sem fiskvinnslu
stöðvár, vélsmiðjur og veiðarfæra
gerðir greiða. Aukin útgjöld
þeirra stofnana koma á hráefnið.
Þessi skattur hækkar útgjöld báts,
sem aflar fyrir 8 millj. kr. á ári,
allt að 70 þús. kr. Fé þetta er
lánað í húsbyggingar, en eðlilegra
væri, að bankakerfið annaðist
slíkt, frekar en efnalega ósjálf-
stæð útgerðarfyrirtæki.
3. l%orlofshækkun 1965 veldur
svipaðri útgjaldaaukningu og
launaskattur. Engar kröfur höfðu
komið fram frá sjómannafélögum
okkur vitanlega um hækkað orlof.
Sumir skipstjórar fá sennilega allt
að 100 þús. kr. í orlofsfé í ár
og aðrir yfirmenn hlutfallslega.
Vit færi í að breyta orlofslögun
um þannig, að orlof væri greitt
af meðallaunum, en ekkert af
því, sem fram yfir er. Það mundi
lækka útgjöld við meðalhát. iwi
allt að 80 þús. kr. á ári án þess
að skerða kjör þeirra, sem lægri
hafa launin.
4. Aðstöðugjöld á fyrirtæki eru
lögð á útgjöldin. í vissum til-
fellum eru töpin því skattlögð.
Útvegsbóndi sagði, að hann hefði
tapað 4 milljónum á heildar
rekstri á einu ári, en orðið að
greiða hátt í milljón kr. í aðstöðu
gjald. Allir hljóta að sjá, að töp
eru ótraustur og ósanngjarn skatt
stofn hjá atvinnufyrirtækjum.
Hins vegar er eðlilegt, að lagt sé
á tekjur og eignir fyrirtækja og
Framhald á hls 14
SÉRSKULDABRÉFALÁN
IÐNLÁNASJÓÐS
Skattfrjáls handhafabréf
með 10% vöxtum
LÁNSÚTBOÐ:
Stjórn Iðnlánasjóðs hefur ákveðið, að fengnu sam-
þykki ríkisstj órnarinnar ^ að nota heimild í lögum
nr. 25/1966, sbr. lög nr.'90/1966 til pess að bjóða
út 24,5 milljón króna lán í skattfrjálsum sérskulda-
bréfum til hagræðingarlána.
SKILMÁLAR:
Helztu atriði skilmálanna eru þessi:
1.
Gefin verða út sérskuldabréf, er hljóða á hand-
hafa í þremur flokkuim
A-flokkur er verður 7.000,000,00 — sjö
milljónir — í 100 000,00 — eitt hundrað
þúsund króna bréfum.
B-flokkur er verður 7.000,000,00 — sjö
milljónir — í 50.000,00 — fimmtíu
þúsund króna bréfum.
C-flokkur er verður 10.500 000,00 — tíu
milljónir og fimm hundruð þúsund —
í 5.000,00 — fimm þúsund króna bréfum.
2.
tíu af
Sérskuldabréfin ávaxtast með 10%
hundraði. —
3.
Sérskuldabréfin endurgreiðast á næstu sjö árum,
1968—1974.
4.
Greiðsla fer fram eftir útdrætti og er gjalddagi
vaxta og útdreginna bréfa 1. maí ár hvert, í fyrsta
sinn 1. maí 1968.
5.
Sérskuldabréfin eru ekki framtalsskyld og eru
þau skattfrjáls á sama hátt og sparifé. sbr. ofan-
greind lög, svo og 21. gr. laga nr. 90/1965.
SÖLUSTAÐIR:
Sérskuldabréfin verða seld í Iðnaðarbanka íslands
h.f., Lækjargötu 10, svo og f útibúum bankans
í Reykjavík Hafnarfirði og Akureyri. Sérprentun
lánsskilmálanna liggur frammi á sölustöðum.
Sala sérskuldabréfanna hefst í dag.
IÐNLÁNASJÓÐUR