Tíminn - 17.05.1967, Blaðsíða 7

TIMINN
7
MTOVIKUDAGUR 17. maf 1967
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvaemdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórat: Þórarinn
Þórarinsson (áib), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. FuDtrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Aug-
Iýslngastjóri: Steingrímur Gíslason. Ritstj.skrifstofur í Ifidda-
húsinu, sfmar 18300—18305. Skrifstofur: Bankastræti 7. Af-
greiðslusími 12323. Auglýsingasími 10523. Aðrar skrifstofur,
sími 18300. Ásikriftargjald kr. 105.00 á mán. innanlands. — í
lausasölu kr. 7.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h. f.
Mesti haftaflokkurinn
Það er bersýnilega ætlun Sjálí'stæðisflokksins að draga
athyglina frá því, hvernig ástatt er í efnahags- og at-
vinnumálum þjóðarinnar, með því að hrópa nógu hátt
og nógu oft, að hann sé á móti höftum. Þótt Gylfi Þ.
Gíslason sé ekki alltof góð heimild, mun enginn geta mót-
mælt eftirfarandi lýsingu hans á Sjálfstæðisflokknum,
er birtist í Alþýðublaðinu 1958'
«Öllu haftakerfinu, sem hér var byggt upp, aðallega
á síðasta áratug, hefur því verið komið á af ríkisstjórn-
um, þar sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið sterkasti
aðilinn í skjóli þess, að hann væri stærsti þingflokkur-
inn. Stjóm haftakerfisins hefur verið falin ýmsum ráð-
um og nefndum. Sjálfstæðisflokkurinn hefur ávallt haft
þar sterkasta aðstöðu svo sem við var að búast. Hann ber
því hofuðábyrgðina á hvernig bessu tæki hefur verið
beitt. Hann ber höfuðábyrgð á sukkinu, rangsleitninni
og braskinu, sem því hefur verið samfara. —
Þarf í rauninni að segja meira til þess, að það verði
Ijóst, hversu dæmalaust lýðræðisskrum felst í skrifum
um ást Sjálfstæðisflokksins á frjálsum viðskiptum?
Sjálfstæðisflokkurinn fylgir höftum, þegar hann telur
þá, sem hann ber fyrir brjósti, eiga hægast með að græða
á því, og þá stjórnar hann höftunum, svo að þeir græði
reglulega á þeim.Hann losar dálítið um höftin, þegar hann
telur þá geta grætt enn meira á því, t. d. með því að fá
frjálsan innflutning, þegar gjaldeyrir er nægur vegna
erlendra fjárgjafa og algert frelsi til að byggja á þenn-
an innflutning. En hann heldur i öll þau höft, sem hann
telur skjólstæðinga sína geta grætt á".
Þessi orð Gýlfa Þ. Gíslasonar eiga vissulega við enn
í dag, þótt þau væru sögð fyrir 13 árum. Góðærið hefur
gert það mögulegt að auka frelsi í innflutningsmálum
og því hefur verið dregið úr gjaldeyrishöftum. En Sjálf-
st.flokkurinn hefur samt ekki vikið frá haftastefnunni
í stað gialdeyrishaftanna hafa verið tekin upp lánsfjár-
höft — meiri og strangari en nokkru sinni fyrr. Og þeim
beitir S'álfstæðisflokkurinn purKunarlaust til að hlynna
að gæðingum sínum og veita þeim allskonar forréttindi.
Það er því ekki ofmælt, að reynslan fyn og síðar
staðfesti, að Sjálfstæðisflokkurinn sé mesti haftaflokkur-
inn, þótt hann með hrópum og látum afneiti höftunum.
Tvíburalistarnir
Hannibal Valdimarsson hefar nú fengið úrskurð lands-
kjörstjórnar um það, að öll atkvæði, sem sprengilisti hans
fær, skuli reiknast kommúnistum við úthlutun uppbótar-
sæta. Þau atkvæði, sem listi hans fær, geta því orðið til
að tryggja kosningu uppbótarþingmanns fyrir kommún-
ista í kjördæmi utan ReykjavLkur.
Þess vegna fer því fjarri, að menn séu að vinna eitt-
hvað að því að hnekkja kommurastum með því að kjósa
lista Hannibals. Þvert á möti eru þeir að kjósa flokk
þar sem kommúnistar hafa tögi og hagldir.
Það er stefna Hanmbals að skiljast ekki frá kommún-
istum, heldur vera áfram í flokki með þeim. Það er því
rangt, að hann sé að leika eitthvert svipað hlut-
verk hér og Aksel Larsen í Danmörku, sem hefur sagt
skilið við kommúnista. Hér er um persónulega deilu að
ræða, en ekki málefnalega.
PsTÚr þá, sem ekki eru í Aiþýðubandalaginu. skipta
átökin milli tvíburalistanna ekki máli. Hér ar um persónu
legt heimilisstríð að ræða, sem öðrum bei « láta afskipta-
laust, ef þeir vilja ekki styrkja kommúnista með atkvæði
sínu.
Halldór Kristjánsson, Kirkjubóli:
NÚ KJÓSA MENN
FRAMSÓKNARFLOKKINN
Einkenni þessarar kosningabar-
áttu er m. a. það, að enginn geng
ur í vörn fyrir ríkisstjórnina með
því að segja, að stefna liennar og
stjórnarhættir séu til fyrirmyirJar.
Það er raunar hafið yfir allan á-
greining, að stjórnin hafi misst
öll tök á viðfangsefnunum, lirakizt
langt frá því marki, sem hún setti
sér og efnahagslíf þjóðarinnar sé
sjúkt, grundvöllur atvinnulífsins
og afkoma sé brostin.
Talsmenn stjórnarinnar bera
naumast á móti þessu lengur. Þeir
segja bara, að þetta allt sé stjórn-
arandstöðunni að kenna, enginn
geti við þetta ráðið, — þessi stjórn
sé ekki verri en hver önnur.
í þessu er fullkomin vantrú á
þingræðið og uppgjöf þess ef rétt
væri.
Hins vegar hefur Viðreisnar-
stjórnin brugðizt þeirri þingræð-
islegu skyldu að biðjast Iausnar
þegar hún veldur ekki verkefnun-
um, en satt er það, að flokkar
hennar hafa lagt henni til meiri-
hluta atkvæða á Alþingi. En það
þarf ekki skipstjóra til að láta
reka stjómlaust undan vindi og
sjó og ekki ríkisstjórn til að hafa
stjórnleysi í þýðingarmestu mál-
um.
Spurning kjósandans er ekki
hvort þurfi að breyta til — heldur
hvort hægt sé að breyta um stefnu
og stjórnarform og hvernig það
megi verða.
Stjórnarblöðin hafa iðulega sagt,
að ef Framsóknarmenn væru í
stjóm gerðu þeir allt hið sama
og Viðreisnarstjórnin hefii* gert.
Væri þetta rétt og tryðu stjórn
arflokkarnir þessu sjálfir mun
flestum finnast að það sé ærinn
skortur á þjóðhollustu að hafa
ekki gert Framsóknarflokkinn á-
byrgan og tekið hann til sam-
starfs. Stjórnarflokkarnir hafa
ekki leitað eftir því. Þvert á
móti hafa þeir hafnað tillögum
Framsóknarmanna um samstarfs-
nefnd allra flokka til að gera
tillögur um úrræði:
Stjórnarflokkarnir vita það vel
að þátttaka Framsóknarflokksins í
stjóm hlýtur að kosta breytta
stcfnu. Hún hlýtur að kosta
breytingar, sem þeim þykja miklu
verri, en það ólag og öfugþróun,
sem þeir hafa leitt yfir þjóðina.
Alþýðuflokkurinn átti sér eitt
stefnumál öllu öðru framar í
kosningunum 1959. Það var verð-
stöðvun, óbreytt ástana. Ilann
sagðist vera flokkurinn, sem þyrði
að stjórna og skyldi stjóma. Svo
tók hann þátt í myndun Viðreisn
arinnar á grundvelli kosningasig-
urs síns. Framundan er tímabil
stöðugs verðlags og jafnvægis,
sögðu ráðherramir. Nú hafði þjóð
in fengið stjórn, sem væri mynd
uð til þess að leysa vanda efna-
hagslífsins. Það kynni ekki góðri
lukku að stýra að útgerðin væri
rekin með styrkjum sögðu þeir,
enda væra þeir tímar nú liðnir.
Framsóknarflokkurinn hafði þá
ábyrgðartilfinningu gagnvart þjóð
sinni að hann vildi ekki hafa for-
ustu um stjórn, sem ekki réði við
efnahagsmálin. Þess vegna baðst
Hermann Jónasson lausnar fyrlr
vinstri stjórnina þegar samstarfs-
flokkarnir vUdu ekki lengur sam
komulag í þeim málum. Síðar
komu til valda menn, sem virtust
leita sér frægðar < því að hanga
sem lengst í ráðherrastólum án
tiUits til þess hverju fer fram
Halldór Kristjánsson
urn þjóðmálin. í þessu sést bezt
mismunandi viðhorf þessara
flokka tU verðbólgunnar.
Framsóknarflokkurinn baðst
.lausnar svo að annarra ráða yrði
leitað þegar honum tókst ekki leng
ur að ná samkomulagi við hina
stjórnarflokkana.
Sjálfstæðisflokkurinn og AI-
þýðuflokkurinn eru sáttir við verð
bólguna og vilja stjóraa landinu
einir hvemig sem hún vex og
magnast.
Áhrifum verðbólgunnar þarf
ekki að lýsa. Þau þekkja aUir.
Útgerð liggur við gjaldþroti, jarð
ir byggjast ekki, lánsfjárkreppa
sverfur fastar að með hverjum
degi.
Það er engin tUvUjun að orðið
er svo ástatt að grundvöUur at-
vinnulífs er brostinn, — undir-
stöðuatvinnuvegirnir Uggja við
gjaldþrot. Það ieikur héruð eins
og Vestfirði einkar hart, því að
byggðin á Vestfjörðum á tUveru
sína alla undir bátaútvegi og fisk
iðnaði — eins og þjóðin í heild
— en hins vegar eru vestfirzku
þorpin sízt of sterk, þó að baki
þeim þrífist landbúnaður eftir
því sem landkostir leyfa. Forsjálir
launamenn vUja koma fé sínu í
fasteign á höfuðborgarsvæðinu, þó
að ekki sé á það minnzt hvort
gróðahyggjan Ieitar.
Verðmæti aUra vestfirzkra eigna
er bundið atvinnulífinu, gengi at-
vinnuveganna og trú á þá. Sú
óheiUastjórn, sem verið hefur á
málum þjóðarinnar um skeið, hef
ur skert verðgUdi allra vestfirzkra
eigna svo mjög að sneitt er hjá
þeim ef hugsað er um gróðaleiðir.
Þessari þróun, — þó UI sé —
fylgir sú blessun, að nú ættu
Vestfirðingar að geta verið ein-
huga um það, sem er héraði þeirra
nauðsyn og jafnframt þjóðarnauð
syn, að koma undirstöðuatvinnu-
vegunum á reksturshæfan grund-
vöU. Það eru áhrifamestu aðgerð-
iraar til jafnvægis í byggð lands-
ins. Þar mun þó Utið vinnast
nema skert verði völd og áhrif
þeirra, sem þykjast af að hafa
stofnað til þess, sem orðið er.
Verðbólgan gerir efnahagsmálin
óviðráðanleg. Menn sjá að glatað
ur er geymdur eyrir, verðmæti
hans gufar upp yfir eldi verð-
bólgunnar. Þess vegna vUja þeir
eyða en ekki spara, kaupa strax
og kaupa í skuld, framkvæma
strax, enda þótt það sé óhentugt.
Árangurinn verður: Meiri verð-
bólga. Meiri lánsfjárkreppa.
En það eru tU menn sem kom-
ast yfir fjármagn og fá það að
láni óbundið af vísitölu. Ríkis-
stjórnin hefur vísitölubundið hús
næðislán almennings. en iánsfé
þeirra, sem byggja til að græða,
er ekki vísitölubundið.
Ríkisstjórnin vill ekki neina
stjórn á fjárfestingarmálum. Þeir,
sem hafa fjármagnið < höndunum
eiga að fá að nota það, enda þótt
það kosti það, að þær framkvæmd
ir, sem mest varða almannaheill
og þjóðarhag verði að sitja á hak
anum.
Þetta vita stjórnarflokkarnir
að Framsóknarflokkurinn mun
aldrei sætta sig við. Þess vegna
vilja þeir fyrir hvern mun
halda honum utan stjórnar.
Hér er það, sem skarpast skilur.
Á að miða stjórnarfarið við eig-
endur Sjálfstæðisflokksins eða al-
menning?
Gróðahyggjan vill gjarnan
standa í skjóli erlends auðvalds.
Hennár fólki finnst það jafnvel
engin frágangssök að ganga inn
í ríkjasamsteypu Vestur-Evrópu
og veita öllum þegnum tugmUIj.-
þjóða jafnan rétt og innlendum tiU
atvinnu og atvinnureksturs hér
á landi. Stjómarflokkarnir vita, að
Framsóknarflokkurinn er því mót-
fallinn, að íslendingar játist und
ir nokkurn Rómarsáttmála, sem
leggur æðsta vald íslenzkra efna
hagsmála í erlendar hendur.
Nú er nóg talið.
GrundvöUur íslenzks sjálfstæðis
er að öðrum þræði sjálfstætt at-
vinnulíf, — blómlegir atvinnuveg
ir. Um það þýðir ekki að ræða
nema sigrast sé á verðbólgunni.
Framsóknarflokkurinn hefur sýnt
í verki að honum er það alvara
að standa þar vel á verði. Mun-
urinn á honum og stjórnarflokkun
um er m. a. sá, að hann hefur
ábyrgðartilfinningu gagnvart þjóð
sinni. Hann stjórnast af þjóðholl
ustu þar sem valdagræðgi ræður
þeim. Hann sleppir stjórnartaum
unum fremur en sleppa verðbólg-
unni Iausri. Hinir sleppa verðbólg
unni en halda í stjórnartaumana.
Hvort finnst nú kjósendunum
drengilegra?
Spurningar kosninganna geta
verið margar en nokkrar eru
stærstar.
3. Treysta menn því, að núver
andi stjórnarflokkar einir haldi
verðbólguþróun f skefjum?
Hafa þeir staðið svo við Iof
orð sin í þeim efnum hingað til að
þeir eigi slíkt traust skilið?
2. Vilja menn láta haldast á-
fram það stjórnleysi i fjárfesting
armálum sem er og verið hefur?
Mun það ekki enn sem áður
bitna á þjóðhoUum framkvæmdum
og Iandinu öllu utan höfuðborgar-
svæðisins?
3. Treysta menn stjómarflokk-
unum til að semja einir við er-
Iendar þjóðir um rétt þeirra og
vald í skiptum við íslendinga?
Ber kafbátakvíin i Hvalfirði og
ásókn þeirra f Efnahagsbandalag
Evrópu þeim gott vitni I þeim
efnum?
Vinni Framsðknarflokkurinn á i
kosningunum svo að núverandi rik
isstjórn missi meirihluta sinn mn»
hún að sjálfsögðu biðjast lausnar.
Forseti myndi þá fela Framsókn
arflokknum að reyna að mynda
stjórn. Hann myndi þá reyna að
fá sem víðtækast samstarf á
þingi um það, sem nú kallar brýn
ast að:
Framhald á ð. siðu.