Tíminn - 22.07.1967, Blaðsíða 8

LAUGARDAGUR 22. júli »67.
TÍMINN
Enginn, sem nú er miðaldra
eða meira hér á landi, mun
gleyma þeirri múgsefjun, sem
nazisminn í Þýzkalandi gat
valdið, meira að segja hér i
þessu fjarlæga friðsæla ey-
landi norður við heimskauts-
baug.
jíelztu höfðingjasynir og
menningarvitar bæði hér í höf-
uðborginni og í kaupstöðum
út um land röðuðu myndum af
Hitler og pótintátum hans upp
um alla veggi í einka'herbergj-
um sínum af álika fjálgleika
og smekkvísi og táningar nú
á dögum skreyta umhverfi sitt
með alls konar táknum af
„bitlum“ og „rollingstónum“.
Gyðingar og aðrir flóttamenn
frá Mið-Evrópu, sem rak hér
á fjörur voru ekki i hávegum
hafðir af þessum unglingum,
Þýzkir nazistaböðlar reita skeggiS af Gyðingi í Varsjá.
Horft til Hitlerstíma
og a'lls konar fordómar komu
fram í svívirðingarópum og
slagorðum gagnvart þessu út-
lenda fólki. Ekki þótti annað
en sjálfsagt að óvirða það í orði
og umtali, svipað og gert er
við Araiba og annað Austur-
landa eða Suðurlandafólk, sem
nú rekst hingað og dvelur hér
um lengri eða skemmri tíma.
Bkki áttu þó allir óskilið mál
að þessu leyti, og líklega hefur
Gyðingum þeim, sem hingað
komu verið sæmilega tekið af
2. grein
um ísrael
þeim sem þá fóru með völd
í landinu.
Þetta var líka yfirleitt fyrir-
myndarfólk þegar við nánari
kynni, tónlistarfólk og mennta-
rnenn, og hefur sumt af því
fest hér rætur og fengið íslenzk
an borgararétt.
Það rifjast ýmislegt upp frá
bessum árum, þegar fréttist um
ný-nazisma og antisemitisma
eða andúð gegn Gyðingum í
Þýzkalandi nútímans.
Hins sama verður einnig
vart, þegar hið nýja Ísraelsríki
tekur slíkt sæti í heimsfrétt-
unum, sem nú hefur orðið
vegna leifturstyrjaldarinnar í
Austurlöndum nær.
Þá streyma að svo margar
minntngar um atburði og hörm
ungar, sem voru að vissu leyti
orsakir þess, sem nú er að
gerast. pótt segja megi raunar,
að hið nýja ísraelsríki við botn
Miðjarðartiafs, sé stærsta og
stórfengiegasta átakið, sem
gjort hefur verið til að bæta
úr því himinhrópandi rang-
læti og grimmd, sem þá átti
sér stað í Mið-Evrópu.
Hin djúpu og blæðandi sár
fortiðarinnar eggja bæði til
oeizkju og fordæmingar á þeim
aðferðum, sem beitt var á
Nazistatímanum og þau sár
svíða enn, þótt hulin séu bak
við þunn og viðkvæm ör.
Og öllum er þörf að finna
til sektar sinnar gagnvart
þeim glaepum, sem þá voru
framdir. Og ótrúlega margir
eiga þar beint eða óbeint hlut
að máli, þótt venjan sé að
skella skuldinni á Þjóðverja.
Og að sjálfsögðu eiga þeir
þyugsta sök, vegna þess bve
blint þeir fylgdu glæplunduð-
um og brjálœðum foringjum
sínum.Þýzka þjóðin hefur vissu
lega orðið að finna þunga sök
hvíla á sér.
En ekki hafa þar allir Þjóð-
verjar átt jafnan hlut. Og það
er bæði rétt og skiljanlegt, þeg
ar ágætir menn þýzkir, sem
viðurkenna sekt Þýzkalands í
þessum málum, hafa eining tal
ið aðra samseka að meira eða
minna leyti.
„Það kann margur hin þöglu
svik
að þegja við öllu röngu".
Það er þarna sem jafnvel við
íslendingar hér úti á hjara ver-
aldar verðum að gæta okkar í
hinum svonefndu alþjóðamál-
um. Við hvorki getum né meg-
um taka þátt í ósómanum, sem
stóhþjóðirnar gera sig sekar um
hverju sinni, hvort sem þær
heita Þjóðverjar, Rússar eða
Bandaríkjamenn. Við megum
ekki gera það með bumbuslætti,
blaðaskrifum né manndýrkun.
þar sem komið er upp mynda
dýrkun foringjum til handa os
ortir lofsöngvar jafnvel morð-
ingjum og forustumönnum
frægustu glæpasamlaga mann-
kynnssögunnar aðeins af því að
það er tízka augnabliksviðhorfa
o? einstaklingshagnaðar. En
þecta hefur verið gert hér bæði
gagnvart Hitler og Stalin og
öðrum, sem stóðu fremst í stór
glæpum aldarinnar. Og því mið
ur hefur íslenzka þjóðin þannig
nálgast afstöðu skrílsins, sem
fylgir húgsunarlaust útlendum
,ismum“ og skurðgoðum mann-
/■ dýrkunarinnar.
Grunnurinn undir veldi naz-
ismanns og hrylling Gyðinga-
ofsóknanna var lagður með
kynþáttakenningu Hitlers í bók
hans, „Mein Kampf“.
Sú kenning var flutt af mikl
um ákafa og tengd vissri teg-
und af sagnfræðilegri heim-
speki, en hún var áreiðanlega
ekki reist á vísindalegum rök-
um eða með heimspekilegri
viðurkenningu.
Kynlþáttakenning Hitlers var
raunverulega ekki annað en
hugsunarfræðilegur grunnur
fyrir valdbeitingu.
, Hún bom því fyrst fram sem
krafa um hreinræktun hins svo
kailaða „ariska“ kynstofns, sem
væri í mikilli hættu vegna við
leitni Gyðinga til blöndunar og
um leið til að eyðileggja hann
um en vönduðum viði.
Þannig var t.d. Gyðingum
Kennt um vandræðin, sem hóf-
ust í Rínarlöhdúm, vegha kyh-:
biendinganna, sem frönsku setu
tiðssveitirnar höfðu eftir skilið
frá fyrri heimsstyrjöld-En eftir
bá styrjöld höfðu Gyðingar
flutzt til nokkurra héraða í
Þýzkalandi og komið austan að.
Þetta jók mjög andúð á Gyð-
ingum um þessar mundir. Kyn-
þáttakenningar nazismans rák-
ust fljótlega á þeirra eigin
hagsmuni í utanríkismálum.
Það gat ekki gengið til lengd
ar, að þeir litu á svo að segja
allar aðrar þjóðir sem annars
flokks fólk.
tað varð því að finna eitt-
nvað, sem unnt yrði að beita
gegn þeim. Og þar lágu Gyðing-
ar einmitt beint við höggi. Þeir
hófðu lengi verið bitbein og
syndahafur þýzku þjóðarinnar
>g þurfti þvi naumast að finna
nýjar leiðir til að amast við
Það var þvi slakað á öllur.i
reglum og andúð gegn „ekki
Aríum“ eins og þeir nefndust.
sem ekki töldust „hreinir Arí-
ar“ samkvæmt kynþáttakenn
ingum Hitlers, en kynþáttalög
unum eingöngu beitt gegn Cyð
íngum, sem einir töldust nú
stórhættillegir til kynblöndur
ar, þrátt fyrir það, að erfit'
reyndist að sjálfsögð'’
að ákveða hverjir vorv
af Gyðingaættum og hverjir
ekki þar eð þeir höfðu búið i
landinu í þúsund ár og meira
Því var jafnvel hvíslað og
taiið sannað, að sumir sem
harðast gengu fram í þessari
„hreinsun“ væru áreiðanlega
siálfir af gyðinglegum uppruna
Og 1. apríl 1933 hófst raun-
veiulega hin opinbera ofsókn
gegn þýzkum Gyðingum með
viðskiptabanni eða einangrun
ailra verzlana, sem Gyðingar
átúi eða réðu yfir í Þý^kalandi
Stórum bifreiðum var ekið
um stræti Berlínarborgar og á
þeim héngu spjöld með áletr-
ununum: „Þjóðverjar, gætið
ykkar. Verzlið ekki við Gyð-
inga“.
Þannig færði Nazista-forystan
sig lengra og lengra, unz hún
hafði smám saman sannfært
meginhluta mannkyns um sekt
þá og hættu, sem hún taldi
stafa af Gyðingum.
Áróðurinn Mindaði fjöldann
smátt og smátt, bæði í Þýzka-
landi og annars staðar. Margir
ræddu hina svonefndu „endan-
legu lausn Gyðingavandamáls-
ins“ án þess að hafa raunveru-
lega hugmynd um, hvað það
þýddi. En það vita allir nú,- að
er eða var. stærsta og ægileg-
asta glæpastarfsemi mannkyhS-
sögunnar.
Þannig er hægt að blinda
milljónir manna, ræna þá hugs-
un og frumkvæði, og næst sigl-
ir svo óttinn í kjölfarið og
segir: „Þegið og hlýðið, annars
leidið þið sjálfir í vandræð-
um, ef þið ætlið að segja sann-
lqikann eða efla réttlætið.“
Á þennan hátt urðu margir
sekir, bæði utan Þýzkalands og
innan. Það er því full ástæða
til að minna á, að sagan endur
tekur sig. Dauðadansinn getur
hafizt óðar en varir. Ofsóknir og
gúgun vofir hvarvetna yfir.
Erum við tilbúinn að standa
sannleikans megin?
Viljum við bæta upp, hve
trúgjörr. við vorum og blind,
þegar ægilegasta ógæfan henti
Evrópu?
Ennlþá er ísrael í hættu.Hvort
Gyðingar á !eið í fangabúðir í Tékkóslóvakíu á styrjaldartímanum. Á skiltinu stendur. „Vinnan gerir ykk
ur frjáls". —