Tíminn - 22.07.1967, Blaðsíða 14

LAUGARDAGUR 22. júlí 1967.
lllVIINN
ALDREI FLEIRI INN-
STÆÐULAUSAR ÁVÍSANIR
Þessa mynd tók (sak af merki Elísabetar Englandsdrottningar á einkaflug-
vé! hennar, sem kom viS á Reykiavíkurflugvelli í gær, siá nánar í frétt á
forsíSu.
FLUGVÉL
Framihalda af Ms. 1.
t.d. er hún fljótari héðan
London en Viscount vélar.
Um sama leyti kom einnig til
Reykj avíkurfLugvallar frá Bret-
landi önnur brezk vél af sömu
gerð. Var það flutningaftug
Skyndikönnun á innstæðúlaus
um tékkum fór fram 19. júlí s.I.
Kom þá fram, að innstæða reynd
ist ófullnægjandi fyrir tékkum
samtals að fjárhæð kr. 1.693.00.—
Heildarvelta dagsins i tékkum við
ávísanaskiptadeild Seðlabankans
var 260 milljónir króna og var
því 0,65% fjárhaeðar tékka án
fullnægjandi innstæðu.
Frá því í nóveaniber 1963 hafa
farið fram alls 15 skyndikannanir
Miðað við skyndikannanir á síð
asta ári og það sem af er þessu
ári er hlutfallið milli heildarveltu
dagsins og innstæðulausra tékka
heldur hagstæðara nú, en þess
ber að gæta, að i þessari skyndi
könnun barst meiri fjöldi en
notkkru sinni áður eða 344 stk.
mesti fjöldi áður var 210 stk.
Eins og kom fram í blöðum og
útvarpi nú fyrir skömmu tóku
nýjar reglur um tékkaviðskipti
gildi í þessari viku. Verða inn-
stæðulausir tékkar nú innheimt
ir í samræmi við þær reglur.
Til frekari áherzlu- skal hér
vikið að einni grein hinna nýju
reglna:
„Sé tékki ógreiddur 15 dögum
eftir áritun um greiðslufall, skal
kæra útgefanda hans fyrir meint
tékikamisferli til viðkomandi saika
dóms. Jafnframt skal höfða einka
mál f. h. innlausnar'banka fyrir
viðkomandi dómþingi á hendur
tu
rnfcjrr
heldur hún áleiðiis til Wagnington
eftir nokkra viðdvöl hér.
ATHUGASEMD
Um síðustu helgi birtist hér í
blaðiniu fyrirspurn vegna þess, að
konu hér í borg fékk erfiðlega að
fá afgreiðslu hjá lækni*— Birni
Önundarsyni sem tekið hafði að
að sér heimiliíslæknisstörf annars
læknis, er fór í sirmarleyfi.
í þeirri atlhugasemd var kvartað
yfir því, að konan kom til Björns
á föstudag, 14. júlí, en var sagt að
hún gæti ekld fengið aifgreiðslu
fyrr en á miánudaginn. Var það
aðstoðarstúlka, sem skýrði hennj
fró þessu.
í ]jós hefur komið, að Björn
átti hér ekki sök að máli, þar sem
hann átti ekki að taka við störf-
um hins læknisins fyrr en á mánu-
dag, 17. júM, en fyrri heimilislækn
ir tjáði viðkiomandi konu, er hún
kom til ha«s 13. júM að hann færi
í sumarleyfi að morgni, en láðist
að geta þess að Björn tæki ekki
við af sér fyrr en mánudaginn 17.
júM.
FRAKKAR
Framihaikl af bls. 16.
ReynisfÍaMi verður mótttöku
stöð, sem veitir viðtöku þeim
upplýsingum, sem tsekin á loft-
belgjunum senda frá sér. Leiðang
urinn er gerður út aif frönsku
geimrannsóknastofnuninni, en
Mn sendi einnig út leiðangurinn,
sem skaut á loft eldflaugum til
háloftarannsókna frá Mýrdals-
sandi árið 1964. Sama sbofnun
sendi og leiðangiur hingað til
lands árið 1965, og sendi hann
loftbelgi upp frá Reykjavíkur
flugvelli í rannsóknaskyni. Rann
DRENfiUR UNDIR Bll EN
SLASAÐIST ÓTRÚLEGA LÍTIÐ
GS-ísafirði, föstudag.
Ekið var yfir fiimm ára gamlan
drenig hér í dag og vildi svo giftu
lega til að þótt bæði framhjól og
afturlhjól hílsins færu yfir barnið
meiddiist hann sáraliítið. Drengur
inn er óbrotinn en hefur hlotið
mör, sem þó eru ekki alvarlegs
eðlis.
Atburðurinn átti sér stað á
Silfurgötunni á móts við húsið
nr. 11. Þar stóð bíll á hægri vegar
brún og hljóp drengurinn fram
undan honum i sömu svifum og
Moskowitdhbíll ók þar fram hjá.
Skipti engum togum að billinn ók
yfir drenginn og varð hann undir
bæði fram og afturhjóli, en bíll
inn var á mjög hægri ferð, þar
sem kyrrstæði bíllinn birgði að
miklu yfirsýn yfir götuna. Dreng
urinn, sem er Reykvíkingur en í
heimsókn á ísafirði, var fluttur á
sjúkraihúsið og kom þar í Ijós
að hann var furðuMtið meiddur
eftir að hafa orðið undir bílnum.
sóknir þessar beinast að þvi að
mæla röntgengeisla, sem myndazt
hafa þegar rafagnir kom inn í
háloftin, en skilyrði til slíkra
rannsókna eru mjög hagstæð hér
á landi, þar sem ísland er í norð-
urljósaheltinu, en svo nefnd
van Allen belti, sem koniii næst
jörðu hér yfir, og kemur mikil
geislun inn í háloftin yfir land-
inu. Fyrri rannsóknir Frakkanna
hér a landi hafa leitt í Ijós ýiRS-
ar merkilegar nýjungar á þessum
sviðum, og verður þeim nú hald-
ið áfram.
Vísindalegur leiðangursstj óri
Frakkanna er próf. Cambou, og
verður hann með seinni hópnum,
sem kemur til landsins eftir tvo
daga. Túlkar þeirra og leiðsögu-
menn verða Eyborg Guðmunds-
dóttir Mstmálari og Hrafnhildur
Jónsdóttir.
LUTULl
Framhalda af bls. 1.
um verið bannað að taka þátt
í opinberum fundum, bann
að að halda ræður eða gefa
út greinar eða bækur. Þrátt
fyrir allt þetta, hefur hann í
öll þessi ár verið andlegur leið
togi blökkumanna í Suður-
Afríku, — tákn, sem þeir hafa
trúað á.
Albert John Lutuli, sem
var sæmdur friðarverðlaun-
um Nóbels árið 1961, var
einn þekktasti leiðtogi frels
ishreyfingar blökkumanna í
Suð'ur-Afríku. Síðustu árin var
honum fyrirskipað af yfirvöld-
um landsins að halda sig á
heimili sínu, í Stangerdiéraði,
sem er um 50 kílómetra frá
Durban. Mátti hann ekki fara
út fyrir visst svæði. Var þetM
gert með tilvitnun til hinna
alræmdu laga um baráttu gegn
kommúnisma. Lutuli var eitt
sinn höfðingi Zulu-manna, og
einnig um tíma formaður
hinna bönnuðu samtaka
blökkumanna í Suður-Afriku —
African National Congresf.
Lutuli hafði verið skóla-
kennari í 15 ár, þegar Zulu
menn í Groutville gátu talið hann
á að gerast höfðingi þeirra. Ríkis
stjórn hvíta minnihlutans í Suður
Afríku rak hann úr þvi starfi ár-
ið 1952, þegar hann neitaði að
segja af sér formannsstörfum í
African National Congress (ANC)
Hann var meðal þeirra 155
manna, sem handteknir voru ár-
ið 1956, ásakaðir um landráð, en
þeim var sleppt aftur eftir yfir-
heyrslur.
f sepfember 1960 var Lutuli
dæmdur til að greiða 12.000
króna sekt fyrir að hafa brennt
öllum tékkaskuldurum til trygg-
ingar skuldinni.“
Reykjavík, 21. júM 1967.
Samvinnunefnd banka og spari-
sjóða.
vegabréf sitt í þvl skyni að mót-
mæla þeim takmörkuimm, sem
stjórnin í Suður-Afrfku setti á
ferðafrelsi blötokuman'na í land-
inu.
Lutuli var að því er sagt er orð
inn sjóndapur. Fyrr á þessu ári
mun hann hafa gengið undir
augnauppskurð á sjúkrahúsi í
Durban.
Lutuli, sem talinn var einn öfga
lausasti leiðtogi hlökkumanna í
Suður-Afríku, fæddist árið 1898 í
Groutville í Natal. Hann hlaut
fyrstu menntun sína í trúiboðs
skóla þar á staðnum, og lauk
síðan kennaraprófi við banda
ríska skólann Adam‘s College.
Hann gerðist siðan kennari við
Adam's Oollege í sögu Zulu
manna og bókmenntum.
Hann var í 17 ár höfðingi Zulu
manna. Árið 1938, fór hann til
Indlands sem fulltrúi trúarfé-
laga í Suður-Afrfku á fund alþjóð-
lega trúiboðsráðsins, og árið 1948
fór hann til Bandaríkjanna og
tók þátt í í trúboðsráðstefnu
NorðL.r-Ameríku. Hann var for-
maður trúiboðsráðsstefnunnar í
Natal í Suð'ur-Afríku og sat í
stjórn Kristinráðsins.
Árið 1946 gekk Lutuli í ráð full
trúa Afríkumanna, sem skömmu
siíðar leysti sig upp sjálft til «ð
mótmæla valdaleysi sínu. Sama
ár gekk hann í African National
Congress, og varð brátt formaður
flokksdeildarinnar í Natal. Árið
1952 hóf flokkurinn og samtök
manna af indverskum uppruna
í Suður-Afríku — South African
Indian Congress — mótmælaaað
gerðir gegn kyniþáttamisrétti í
landinu. Voru skipulagðar mót-
mælagöngur gegn sex útvöldum
kynþáttalögum. Lutuli hvatti
þjóð sína til að taka þábt í þess
um mótmælum. Hann trúði á
vopnlausa mótstöðu að fyrirmynd
Gandhis, og taldi, að kristnir
menn ættu ekki að hlýða lögum
sem þeim væru ekki samboðin.
í október það ár var hann
kallaður til Pretoríu og fekk
þar skipun um að segja sig úr
Kongressflokknum, eða segja af
sér sem höfðingi Zulu-manna.
Hann gerði hvorugt, en í nœsta
mánuði var hann rekinn úr stöðu
sinni, sem höfðingi. í desember
var hann síðan kjörinn formaður
Kongressflokksins eftir Dr. Mor-
oka, en flokkurinn var bannaður
1960. Jafnframt fyrirskipaði ríkfe
stjórnin honum að halda sig í
þorpi sínu í tvö ár. Árið 1954
flaug hann til Jóhannesarborg
ar til að mótmæla enn einum
kynþáttalögunum, sem sviptu
blökkumenn þeim rétti til land-
eigna í Jóhannesarborg, sem eftir
var, og ákvað einnig, að blökku-
menn skyldu flytjast úr útJhverf-
inu Sophiatown til Meadowlands.
Hann fékk aftur á móti ekki leyfi
til að tala, og ríkisstjórnin fram
lengdi dvöl hans í „stofufangels
inu“ um tvö ór.
Eftir fyrirlestraferð árið 1959
varð hann aftur fyrir barðinu á
yfirvöldunum, sem bönnuðu hon-
um að taka þátt í opinberum
fundi í fimm ár. Sem stendur var
hann í „stSfufangelsi", sem gilda
átti til ársins 1969.
Það voru þingmenn jafnaðar
manna í sænska þjóðþinginu, sem
lögðu til í febrúar 1961, að Albert
Lutuli skyldi saenadur friðarverð-
launum Nóbels. og Nóbelsnefnd,
BÆNDUR
Nú er rétti tíminn til að
skrá vélar og tæki sem a
ið sel.ia;
Traktora
Múgavélar
Blásara
Sláttuvélar
Amoksturstæki
VBD SEL.IUM TÆKfN —
BíBa- og
búvélasalan
v/Miklatorg. Sfmi 23136.
TRULOFUNARHRINGAR
afgrelddir
samdægurs.
Sendum um allt land. —
H A L L DÓ R
Skólavörðustíg 2.
ÖKUMENN!
Látið stilla I tíma
HJOLASTILLINGAR
MOTORSTILLINGAR
LJOSASTILLINGAR
cliót og örugg þjónusta.
BÍLASKOÐUN
& STILLING
Skúlagötu 32
Sími 13-100.
ÖKUMENN!
Viðgerðir á rafkerfi.
Dinemo og startara-
viðgerðir.
— Mótorstillingar.
RAFSTILLING
huðurújnasbraut 64
Múlahverfi
norsKa stórþingsins samþykkti
síðar á því ári að veita hontin
verðlaunin.
Lutuli hefur skrifað sjáMsæ>
sögu sína, sem gefin hefur veri?
út í fjölmörgum ríkjum. Hcit'-
hún „Let my people go.“
Bandariska utanríkisráðuneytið
rarmað' ; dag dauða Lutulis fals
rnaðui ’-áðuneytisins. Robert Mc
Closkev, sagði, að Lutuli hafi i
dlurji störfum sínum barizt fyrir
manngildi sérhvers einstaklings.

r