Tíminn - 09.02.1968, Blaðsíða 9

FÖSTUDAGUR 9. febrúar 1968.
TIMINN
9
Otgefandi: FRAMSÖKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri Kristján Benediktsson Ritstjórar Þórannn
Þórarinsson (áb) Andrés Kristiánsson )ón Belgason og Indriðt
G. Þorsteinsson Fulltrú) ritstjórnar Tómas Karlsson Aug
lýsingastjóri' Steingrimui Glslason Ritsti.skrifstofur t Eddu
búsínu símai 18300—18305 Skrtfsofur Bankastræti ? AJ-
greiðsiusimi- 12323 Auglýsingasim) 19523 Aðrai skrifstofur
sími 18300 Askriftargjald kr 120 00 á mán Innanlands — í
lausasöh’ kr 7 00 eint - Prentsmiðjan EDDA h t
Lítt dregið úr
tollahækkuninni
Stjórnarblöðin eru stórletruð og orðmörg um svo-
nefnda tollalækkun ríkisstjórnarinnar, sem birt sé í
frumvarpi, sem lagt hefur verið fyrir Alþingi. Stjórnar-
blað sagði í forystugrein í gær, að þessi tollalækkun
hefði verið frábærlega/vei undirbúin, og mátti helzt
af því skilja, að hér væri um eitthvert efnahagslegt
meistaraverk að ræða. Vel má vera, að ráðherrarnir
líti svo á, og er það þá í góðu samræmi við blekkinga-
leikinn frá því fyrir kosningarnar í vor.
Þegar um þetta mál er talað nú, ber fyrst og fremst
að hafa það í huga ,að hér er alls ekki um neina tolla-
lækkun að ræða, heldur hefur orðið veruleg tolla-
hækkun. Með gengisbreytingunni varð sjálfkráfa mikil
tollahækkun, og ríkisstjórnin hét því þá að skila aftur
sem svaraði 270 millj. kr. a.m.k. eins og Morgunblaðið
hefur játað, þar sem það sagði í forystugrein í fyrradag:
„Fjármálaráðherra hefur upplýst, að í fyrstu hafi verið
stefnt að 270 millj. kr. tollalækkun“, og um þetta gaf
ríkisstjórnin alveg skilyrðislaust loforð við afgreiðslu
fjárlaganna fyrir jólin. Þetta var bindandi loforð um að
skila aftur nokkrum hluta þeirra tollahækkana, sem urðu
við gengisfellinguna og átti að draga úr hinni miklu
verðhækkun á neyzluvörum. Það er því algert öfugmæli
að kalla þetta tollalækkun. Hér er aðeins verið að draga
lítið eitt úr tollahækkunum.
Það er svo kapítuli út af fyrir sig og samboðinn
þessari ríkisstjórn, að hún s'kuli telja sér sæma að bregð-
ast að verulegu leyti bindandi loforði sínu fyrir nokkrum
vikum um tiltekin skil á þessurn tollahækkunum, eða um
a.m.k. 110 milljónir kr. eins og stjórnin hefur játað. Og
rammara háð verður varla um þetta haft en þau orð
stjórnarblaðsins, að þetta mál hafi verið frábærlega vel
undirbúið. Nú sér fólk í hverju sá undirbúningur hefur
verið fólginn — 1 því að reyna að hagræða brigðunum
sem bezt. Ríkisstjórnin hefur engu gleymt og ekkert
lært síðan í kosningabaráttunni í vor, enda mun hún
telja, að árangurinn þá sýni, hvað óhætt sé að gera og
bjóða fólki af þessu tagi heiðarleikans.
Ríkisstjórninni bar að sjálfsögðu að standa vi0 loforð
þau, sem hún hafði gefið um skil á hluta þeiiTa tolla-
hækkana, sem orðið höfðu. Og það er gersamlega óvið-
unandi, ef ekki má treysta slíkum yfirlýsingum ríkis-
stjórnar. Slík orðheldni er nauðsynleg undirstaða allra
skipta borgaranna við ríkisvaldið. Ekkert er t.d. líklegra
til tortryggni og örðugleika í samningum um kjaramál
en slíkar brigðir, og furðulegt má það teljast, ef ríkis-
stjórnin heldur að þessi vinnubrögð séu til þess fallin
að greiða fyrir kjarasamningum.
Vandamá! bænda
Stéttarsamband bænda situr á aukafundi þessa daga
til þess að ræða hin brýnustu vandamál, einkum verð-
lagsmál landbúnaðarvara. Af þeim gögnum, sem fyrir
liggja, og formaður sambandsins rakti í setningarræðu,
er ljóst orðið, að;S.l. ár var bændum mjög óhagstætt og
skuldir þeirra hafa aukizt verulega. Sérstaklega er þeim
þungt í skauti, hve afurðalán eru lítil og rekstrarlán
naum. Einnig er auðsætt, að mjög vantar á að útflutnings
uppbætur, eins og þær eru ráðgerðar nú, dugi til þess
að grundvallarverð náist.
f
GRAHAM HOVEY:
fellt grísku herforingjastjónnína
Þeir þurfa jafnframt að njóta stuðnings Bandaríkjamanna.

FQRUSTUMENN mismun-
andi stjórnmálaflokka meðal
grískra útlaga eru teknir að
leitast við að mynda samein-
aða samfylkingu lýðræðissinna
til þess að knýja hefforingja-
klíkuna til þess að láta af völd
um í Aþenu. Sumir forustu-
menn þessarrar hreyfingar
halda fram, að ef þeim mis-
takist þessi viðleitni kunni svo
að fara, að Bandaríkjamenn og
bandamenn þeirra í Atlants-
hafsbandalaginu standi að lok-
um andspænis „annarri Viet-
nam-styrjöld“ í Grikklandi
Leiðtogar samtakanna eru
sannfærðir um, að herforingja
klíkan ætli sér að halda völd-
um í það óendanlega og breyta
stjórnarskránni í samræmi yið
þann tilgang. en kúgunarstefna
herforingjastjórnarinnar hljóti
innan tíðar að tendra almennt
uppreisnarbál. Geti lýðræðis-
öflin ekki tekið höndum sam-
an ná kommúnistar óskoruðu
valdi yfir rísandi andspyrnu-
hreyfingu, segja forustumenn-
irnir.
Margir framámenn þessara
samtaka hafa trú á, að heil-
steypt fylking lýðræðissinna.
sem nyti stuðnings Bandaríkja
manna og annarra baíidálags-
þjóða, gæti enn knúið berfor-!
tngjaklíkuna til þess að fara
frá völdum með friði. Þeir líta
að minnsta kosti svo á, að
þessi tilraun sé eina leiðin til
þess að komast hjá borgara-
styrjöld, sem auðveldlega gæti
orðið að víðtæku mstórvelda-
átöikum.
HINIR grísku forustumenn
þessarar fylkingar telja at-
fylgi Bandarikjanna óumflýj-
anlegt ef áform þeirra eigi
að takast og urðu því skelf-
ingu lostnir um daginn, þegar
valdhafarnir í Washington til-
kynntu, að aftur yrðu tekin
upp „eðlileg stjórnmálasam-
skipti“ við grísku ríkisstjórn-
ina í Aþenu. Þeir töldu þetta
eftirgjöf og viðurkenningu,
sem ekki hefði átt að taka í
mál. fyrr en að herforingja-
klíkan hefði sýnt vissa við
leitni til þess að nálgast lýð-
ræðisstjórn samkvæmt stjórnar
skrá. Þeir töldu stefnt til
hreinna vandræða ef ríkis-
stjórnin í Washington fylgdi
þessari ákvörðun sinni eftir
með þvi að taka að nýju upp
hina fyrri hernaðaraðstoð, sem
felld var niður eftír -tjór.iar
byltinguna í apríl í 'vrra.
Sumir þeirra. sem komið
hafa frá Grikklandi að indar
förnu, óttast að valdhafarnm
í Washington liti ekki nópu
alvarlegum augum á öfgahreigð
ríkisstjórharinnar í Grikk'andi
og róttækni þeirra hreinsana.
sem hún hefur látið fara fram
Þeir hafna algerlega þeirri rök
semd. að hernaðaraðstoðina
verði að taka upp að nýju
vegna hagsmuna alls Atlants-
hafsbandalagsins og benda á;
að brottvikning nálega allra
Andreas Papandreou
Konstantín konungur
reyndra, háttsettra herforingja
hafi valdið klofningi og óvissu
meðal hersins. og af þeim sök
um sé hann orðinn ábyrgðar-
og áhættuauki fyrir þandalagið
allt.
HERFORINGJAKLÍKAN
hófst handa með þvi að ein-
beita sér að útrýmnigu vinstri
manna og flokksmanna úr Mið-
flokkasamsteypu Georges Pap-
andreous. en seildist smátt og
smátt í hreinsunum sínum til
sjálfra máttarstoða ríkisins
sem stofnunar. í síðastliðnum
mánuði einum hefur hún vikið
frá 56 háskólakennurum. fjór-
um leiðtogum i bankamálum,
þar á meðal aðalbankastjóra
Grikklandsbanka, fjórum sendi-
herrum og leiðandi mönn-
um í stjórnmálasamskiptum
Grikkja við önnur ríki, og 79
herforingjum' í viðbót. Hún
hefur ákært fyrrverandi erki-
■jflgBSg* - - .
biskup í Grikklandi og biskup-
inn í Saloniki. Þegar lengra er
litið aftur hefur herforingja-
stjórnin fjarlægt hvorki meira
né minna en 115 þúsund borg-
arstjóra og borgarstjórnar-
menn
Grískir lýðræðissinnar óttast,
að með ýmsum sýndarráðstöf-
unum eins og að láta Andreas
Papandreou lausan og falla frá
ákæru á hendur frú Helenu
Vlachos blaðaútgefanda, hafi
herforingjastjórnimni tekizt að
villa erlendum aðilum sýn og
fá þá til að líta miklu mildari
augum á hinar yfirgripsmiklu
hreinsanir og stjórnmálakúgun
ina almennt en efni standa til.
Lýðræðissinnarnir telja. að
hreinsanir herforingjastjórnar-
innar jafnt til hægri og vinstri
bendi tii, að hún ætli sér að
beina grískum stjórnmálum
inn á nýja og hættulega braut.
í þessu sambandi tala þeir um
möguleika á þeim hörðu kost-
um. að í framtfðinni kunni að
þurfa að velja milli ríkisstjórn
ar hershöfðingja svipaðs eðlis
og ríkisstjórnar Nassers annars
vegar og valdatöku kommúnista
hins vegar. f ljósi þessa mögu
leika virðist brýnni og bráðari
en ella ástæðan til baráttunnar
fyrir myndun lýðræðisfylking-
ar, sem byggð sé jöfnum hönd-
urn á Miðflokkasamsteypu Pap-
andreous og Þjóðlega róttæka
sambandinu. eða aðal keppi-
nautunum tveirur.
HVAÐ ágengt verður .í þess-
ari viðleitni fer mjög eftir af-
stöðu og viðbrögðum þriggja
helztu foringjanna meðal land
flótta Grikkja, eða Konstantín
konungs. Andreasar Papandreo
us og Koostantín Caramanlis.
fyrrverandi forsætisráðherra.
Þeir háðu harðvituga baráttu
sín í milli á liðinni tíð og kann
enn að greina á i grundvallar-
atriðum.
Þeir flóttamenn, sem lengst
hafa gagnrýnt konungsfjöL
skylduna, trúa þvi nú, hvað þá
aðrir, að konungurinn verði að
vera einingartáknið. sem lýð-
ræðissinnar sameinist um.
þrátt fyrir að honum mistækist
að koma herforingjaklíkunni
frá völdum í desember í vet-
ur. Vafamál er, að Andreas
Papandreou sé þarna á sama
máli. enda er hann enn reiður.
konungi fyrir að víkja föður
hans frá -sem forsætisráðherra
árið 1965 Andreas Papandreou
hefur látið þau orð falla við
fréttamann frá bandaríska tíma
ritinu News Week. að hann
telji „konunginn ekki rétt
einingartákn i uppreisn gegn
herforingjaklikunni“, enda
þótt hann sé ekki á móti kon-
ungsveldinu.
Papandreou álítur að konung
urinn eigi að halda kyrru fyrir
erlendis unz búið sé að koma
lýðræðisstjórn á laggirnar í
Grikklandi á ný Konungurinn
segist aftur á móti snúa heim
Fra.mhald á bls. 15