Alþýðublaðið - 31.12.1992, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 31. desember 1992
3
eftir
Jón Baldvin Hannibalsson
formann Alþýðuflokksins
Jafnaðarmannaflokks Islands
i.
Er kreppan aðallega í fréttunum?
Eða vakir hún í maraþonræðum
mælskumannanna á Alþingi, sem gera
úlfalda úr hverri mýflugu, enda dram-
atísk tilþrif nauðsynleg - til að halda
mönnum vakandi? Eða er kreppan
óumflýjanlegur veruleiki í okkar
heimshluta, óboðinn gestur sem með
nærveru sinni vekur ugg í brjósti al-
þýðu ntanna urn afkontu og atvinnuör-
yggi?
Það var ekkert kreppuhljóð í kaupa-
héðnum í jólavertíðinni. Þeir sögðust
þó hafa misst af milljarði - vegna óveð-
urshrinu á aðventunni. Og kaupmenn-
imir í Dyflinni prísuðu sig sæla út af
verslunarreisum neysluglaðra Islend-
inga, sem þeir sögðu að hefði bjargað
fimmtungi veltunnar á útsölum haust-
mánaða.
I Dyflinni fara menn ekki í grafgötur
um hvar kreppan er. Hún er þar.
Fimmtungur vinnufærra manna gengur
um atvinnulaus. Það er þó bót í máli að
matvælaverðið er aðeins brot af því
sem Islendingum er gert að borga yfir
búðarborðið og í sköttum heima hjá sér
- vegna innflutningsbanns og einokun-
ar. Og bjórinn er billegur fyrir blanka
sögumenn á eynni grænu.
“Annus horribilis" - hið hræðilega
ár, sagði Elísabeta Engladrottning, um
árið sem er að líða, enda Windsorkast-
ali alelda og einkamál fjölskyldu henn-
ar borin á torg af óvönduðum blaðas-
nápum. Þegnum drottningar þykir þó
áleitnara umhugsunarefni, að undir
sléttu og felldu yfirborði breska vel-
ferðarríkisins leynast hnignunannerki,
skuggahliðar og mannleg eymd, sem
þolir lítt dagsbirtuna. Og sömu sögu er
að segja ef rýnt er undir yfirborð vel-
megunarþjóðfélaganna austan hafs og
vestan.
Fyrir fáeinum áratugum hefði eng-
unt íslendingi komið á óvart, að afla-
brestur hefði fljótlega tekið sinn toll í
lægri launum, bágbomari lífskjömm
og jafnvel tímabundnu atvinnuleysi.
Menn hefðu tekið þvf eins og öðru sem
að höndum bar og heyrði undir náttúm-
lögmálin. Það stoðaði lítt að ergja sig
með klögumálum á hendur náttúrunni.
Það var bara kongungborið fólk, sem
sagan segir að hafi kvatt út þræla sfna
til að hýða sjóinn - til að lægja öldum-
ar.
2.
Margur maðurinn hefur að vfsu fjar-
lægst uppmna sinn á undanfömum
veltiámm. Við emm orðnir góðu vanir
Islendingar. Fáir orða það beturen hinn
vinsæli fréttaskýrandi, Ögmundur Jón-
asson, formaður opinberra starfs-
manna. Hann virðist vera afskaplega
undrandi yftr því að aflabrestur skuli
þýða minni kaupmátt opinberra starfs-
manna, sem koma þó ekkert nálægt
fiski yfnleitt. Ögmundur er greinilega
konungborinn - í andanum.
Hávelborið fólk bregst gjaman við
mótlæti með því að leita að sökudólg-
um. Þó ekki í eigin ranni. Slíkum
mönnum lætur vel að setja frant áferð-
arfallegar og huggunarríkar kenningar
um að allt sé öðmm að kenna. Ein
kenningin er sú að ríkisstjómin aðhaf-
ist ekkert af því að hún sé þungt haldin
pólitískri lömunarveiki. Þessi veiki er
kölluð frjálshyggja og ýmist kennd við
jámfrúna bresku eða kúrekann í villta
vestrinu, sem gisti Hvíta húsið um
sinn.
Önnur kenning er sú að ríkisstjómin
Opið frá kl. 11-22
alla daga vikunnar
Tilvalið að
koma við
NYTT: HOT WINGS - KRYDDVÆNGIR
ERUMI
ALFARALEIÐ
ÓSKUM ÖLLUM VIÐSKIPTAVINUM OKKAR GLEÐILEGS ÁRSI
FftXAFENI 2
SIMI 680588
HJALLAHRAlíN115
SIMI 50828