Alþýðublaðið - 24.02.1994, Blaðsíða 15

Fimmtudagur 24. febrúar 1994_________
HAFNARFJÖRÐUR:
Steinunn Þorsteinsdóttir
Konur:
Skrautmun-
ir eða alvöru
pólitíkusar?
„Spurningin er,
hvort það cr rétt og
ráðlegt að annar helm-
ingur mannkynsins
skuli l'ara í gegnum líf-
ið, neytt undir forsjá
hins helmingsins"
Þessi orð Harrietar
Mill, breskrar kvenrétt-
indakonu, sem uppi var á
19. öld eiga að mörgu
leyti vel við enn í dag.
Nauðsynlegt er að hafa þau í huga þegar gengið
verður til kosninga í prófkjöri Alþýðuflokksins um
komandi helgi og stuðla að sem jafnasui skiptingu
kynjanna á framboðslistanum til bæjarstjómar.
Aldrei áður hafa jafnmargar konur tekið þátt í próf-
kjöri á vegum flokksins en nú. Konur hafa ávallt ver-
ið í minnihluta á listum flokksins og kominn tími til
að breyting verði þar á.
Jafnaðarmannafélag Hafnarfjarðar vár stofnað í
október 1930. Fyrstu ár félagsins vom bæði karlar
og konur meðlimir í félaginu en haustið 1937 stofn-
uðu konumar eigið félag; Kvenfélag Alþýðuflokks-
ins í Hafnarftrði. Strax frá byrjun urðu konumar
mjög virkar í starfi sínu fyrir flokkinn og þá ekki síst
þegar kosningar stóðu fyrir dymm.
I fyrstu bæjarstjómarkosningunum, eftir stofnun
kvenfélagsins, vann Alþýðuflokkurinn sigur og fékk
fimm menn kjöma og hélt meirihluta. Sigurinn í
þeim kosningum var ekki síst að þakka eljusemi og
öflugri vinnu kvenfélagskvenna og var kvenfélagið
af mörgum talið sterkasti þáttur Alþýðuflokksins í
Hafnarfirði. A fundi hjá kvenfélaginu 1958 minntist
Emil Jónsson á kosningamar 1938 og „... þeirrar
gæfu Alþýðuflokksins, að Kvenfélag Alþýðuflokks-
ins var stofnað 1937...“.
En þrátt fyrir þessa gæfu, mikinn áhuga kvenn-
anna og öfluga vinnu, áttu þær engan fulltrúa á lista
til bæjarstjómar fyrr en árið 1958 þegar þáverandi
formaður, Þómnn Helgadóttir, skipaði annað sæti
listans og Sigurrós Sveinsdóttir, formaður Verka-
kvennafélagsins, það áttunda. Þómnn varð fyrsti
kvenbæjarfulltmi flokksins og hún og Elín Jósefs-
dóttir, af lista Sjálfstæðisflokksins, vom fyrstu kven-
bæjarfulltníar Hafnarfjarðar.
1 kosningabaráttunni 1958 sagði Emil Jónsson frá
viðbrögðum hinna flokkanna við því að kona átti
sæti á lista Alþýðuflokksins. Hann hélt því fram að
íhaldið og kommamir „... hafi rokið til og sett kon-
ur í vonlaus sæti ... og að Framsókn hafi ekki fund-
ist taka því að hafa konu á sínum lista.“
En strax í næstu kosningum vom konur komnar í
„vonlausu" sætin á lista Alþýðuflokksins. Tuttugu
og átta ár líða þar til kona skipar aftur annað sætið á
lista flokksins. A þessum tuttugu og átta ámm virð-
ist sem konur hafi einungis verið til uppfyllingar og
skrauts á lista flokksins.
Látum það ekki henda að eftir alla þá baráttu sem
konur höfðu fyrir kjörgengi að þær séu einungis til
skrauts á lista flokksins. Sá tími er liðinn. I prófkjör-
inu um komandi helgi gefa margar mjög frambæri-
legar og hæfar konur kost á sér, konur sem vilja
leggja sitt af mörkum til bæjarfélagsins, okkur til
hagsbóta. Eg vil hvetja alla til að gera veg kvenna í
prófkjörinu sem mestan, þær em í pólitík af alvöru
en ekki til skrauts á listum og margar þessara kvenna
em verðugir fulltmar Hafnfirðinga.
Höfundur er sagnfræðinemi og vinnur núað BA-ritgerð um
sögu Kvenfélags Alþýðuflokksins iHafnarfirði. Hún er
þátttakandi í prófkjöri Alþyðuflokksins i Hafnarfirði.
PkÓFKJ ÖRSBLAÐIÐ
HAFNARFJÖRÐUR: Sigþór
Ari Sigþórsson
Yerkin hafa
talað
Á árinu 1986 urðu
þáttaskil í hinu pólitíska
umhverfi í Hafnarfirði en
þá komst Alþýðuflokk-
urinn aftur til valda eftir
langa eyðimerkurgöngu í
minnihluta. Þetta tímabil
reyndist einnig vera
eyðimerkurganga upp-
byggingar æskulýðs-,
skóla-, íþrótta-, miðbæj-
ar-, og umhverfismála í
Hafnarfirði.
Æskulýðsmál
Frá því að Alþýðuflokkurinn komst í meirihluta
1986 hefur einna mest orðið breyting á málefnum
hafnfirskra unglinga. Og er þá átt við tilkomu æsku-
lýðsmiðstöðvarinnar Vitans á horni Strandgötu og
Reykjavíkurvegs. Er hann tiltölulega vel staðsettur
með tilliti til þeirra sem þangað sækja, þar sem vega-
lengdir em ekki og langar og samgöngur góðar. En í
ört stækkandi sveitarfélagi verða fjarlægðimar meiri
og því vert að huga að framtíðarskipulagi þessara
mála. Við skipulagningu nýrra hverfa verða vega-
lengdir til miðbæjar lengri og því hætta á að ungling-
ar þar sæki minna þangað sitt æskulýðsstarf. Þeir
sem em rúmlega tvítugir og eldri muna vel hvemig á
ntálum var haldið á ámm áður og baráttu sjálfstæðis-
manna gegn kaupum á núverandi húsnæði Vitans.
Því er brýnt að málum verði staðið einsog undanfar-
inn ár og þeirri þróun æskulýðsmála sem verið hefur
frá 1986 verði haldið áfram. Mikilvægt er því að
mótuð verði stefna til langtíma varðandi æskulýðs-
mál unglinga og við deiliskipulag í framtíðinni verði
þessum málaflokki gerð góð skil.
íþróttir og félagsstörf
Undanfarin ár hefur orðið umtalsverð aukning í
byggingu íþróttamannvirkja í Hafnarfirði og þar af
leiðandi aðstaða til iðkunar mun betri og meiri en áð-
ur. Hafnfirskir íþróttamenn hafa ekki farið varhluta
af því og ekki hefur staðið á árangri jDeirra. Helstu
framkvæmdir á undanfömum ámm em uppbygging
Kaplakrika og Ásvalla, stækkun golfvallar, reið-
skemmu íyrir hestamenn sem einnig nýtist knatt-
spymumönnum, og svo lengi mætti telja.
Nú er svo unnið að fullum krafti við að útvega
Siglingaklúbbnum aðstöðu til framtíðar og að skot-
félagið fái aðstöðu.
Segja má að nær öll íþróttafélög hafi nú yfir að
ráða mannvirkjum sem komi til með að nýtast í nán-
ustu framtíð og er Hafnarfjörður í forystu þeirra
sveitarfélaga hvað varðar uppbyggingu íþróttastarfs
og þeirri forystu verðurn við að halda.
Skólamál
I tíð Alþýðuflokksins hefúr verið unnið markvisst
á að koma á heilsdagsskóla. Og er nú í fýrsta skipti í
vetur boðið beint upp á slíkan möguleika í hafnfirsk-
unt grunnskólum. Til þess að ná þessu takmarki hef-
ur þurft að vinna upp þann þrengslisvanda sent skap-
ast hafði frá fyrri meirihluta auk þess sem nemend-
um á gmnnskólaaldri hefur íjölgað gríðarlega miða
við önnur sveitarfélög og er böm á gmnnskólaaldri
hlutfallslega flest hér í Hafnarfirði. Af þessu má ljóst
vera að þegar gmnnskólinn flyst ffá ríki til sveitarfé-
laga er enn mikilvægara að réttir aðilar haldi hér á
málurn til þess að forðast afturhvarf til fortíðarinnar
í skólamálum.Miklum Ijármunum hefur því verið
varið til að ná þessu takmarki og má hvergi slaka á í
þessum efnum.
Miðbærinn
Miðbærinn hefur tekið stakkaskiptum frá þvf að
endurbætur á Strandgötunni hófust í tíð meirihluta
Alþýðubandalags og Alþýðuflokksins. Leitast hefur
verið að gera miðbæinn að þungamiðju verslunar,
stjómsýslu, þjónustu og menningar. Með þeim fram-
kvæmdum sem nú em hafnar má ætla að þessu tak-
marki verði náð.
Miðbærinn mun að auki verða aðdráttarafl fyrir
ferðamenn enda gert þar ráð fyrir hóteli með tilheyr-
andi þjónustu.
Umhverfisvernd
I unthverfismálum Hafnfirðinga hefur hvert stór-
virkið verið unnið. Fyrst með lokun öskuhauga við
Hvaleyrarvatn og uppbyggingu í kringum vatnið.
Nú er svo hafin undirbúningur á að koma fráveitu-
vatni bæjarins lengra út í sjó þannig að mengun upp
við strendur verði óvemleg. Næstu skref verða tengd
þessum tveimur málafiokkum. Varðandi sorpmálin
þá munu þróunin verða hröð varðandi urðunarstaði
auk þess sem þjónustan sem veitt er í dag verður
ódýrari þegar stofnkostnaður Sorpu bs. hefur verið
greiddur. í fráveitumálum verður leitast við að
hreinsa fráveituvatnið þar sem í dag er einungis fyr-
irhuguð hreinsun til að draga úr sjónmengun. Fleiri
og smærri verkefnum verður að sjálfsögðu haldið
áfram svo sem við uppbyggingu grænna svæða.
Fjármál
Einsog ávallt þar sem sjálfstæðismenn em í
minnihluta verður umræða um fjárhag sveitarfélaga
mikill og virðist þá engu skipta hvort fjárhagsstaðan
er góð eða slæm ávallt er umræðan á sama plani.
Helsta niðurstaðan er að með hagræðingu og spam-
aði megi bæði minnka rekstrarútgjöld, lækka skatta
og auka þjónustu en ávallt gleymist að segja hvar
eigi að hagræða. í landstjóminni hefur bersýnilega
komið í ljós hvemig þessum málum er háttað það er
lækkun heildarskatta er skattalækkun og skiptir þá
engu hvar tilfærslunnar verða til dæmis má lækka
heildarskatta með því að flytja álögur frá fyrirtækj-
um á almenning með einhverjum mismun eða hrein-
lega að minna innheimtist. Það er skattalækkun og
efndir á kosningaloforðum. Með sömu rökum er
hægt að segja að undanfarinn ár hafi skattar verið
hæstir í Reykjavík og lægstir í Hafnarfirði meðal
kaupstaða. Nýlegt dæmi um slíka hagfræði er að
finna á forsíðu Hamars þar sent talað er hækkun
heildarskatta um 70 milljónir. En þar er einmitt ver-
ið að færa álögur frá fyrirtækjum til einstaklinga og
jafna tekjur sveitarfélaga að kröfu löggjafans. Þetta
ber að hafa í huga nú þar sem margir frambjóðenda
Sjálfstæðisflokksins boða enn frekari skattalækkanir
á fyrirtæki. Auðvitað skal að því stefnt að skattar
verði sem lægstir. Spumingin er bara sú hversu
miklu skal varið til uppbyggingu íþróttamannvirkja,
skóla, dagheimila, atvinnuskapandi verkefna, fé-
lagslegrar aðstöðu lægra skattar þíða einsog dæmin
hafa sýnt minnkun á þeirri uppbyggingu.
Við Hafnfirðingar höfum framkvæmt mikið á
undanfömum ámm og höfum tekið til þess lán, fyr-
irhuguð niðurgreiðsla lána hefur frestast hér í Hafn-
arfirði sem og í öðmm sveitarfélögum vegna þess
erfiða atvinnu ástands sem hér ríkir. Náðst hefur
samstaða um að halda upp frantkvæmdum með
auknum lántökum til þess að auka atvinnu. Skulda-
aukning Hafnaríjarðarbæjar vegna þessa hefur verið
minni en í mörgum öðmm sveitarfélögum. Fjármun-
um hefur verið varið í atvinnuátaksverkefni, gatna-
gerð, uppbyggingu miðbæjar, vatnsveitu auk smærri
verkefna. Miklum fjármunum hefur verið varið í
þessar fratnkvæmdir og skuldir hafa því aukist en
tekist hefur að halda upp atvinnu íyrir fjöldann allan
af Hafnfirðingum.
Þó svo að margir sjálfstæðismenn líti á fram-
kvæmdir undanfarinna ára einungis sem eign-
færða fjárfestingu dagsins í dag og beri hana
saman við skuldir morgundagsins og mæli ár-
angur eftir mismuninunt þá býr hér að sjálfsögðu
miklu meira að baki. Uppbygging íþróttamann-
virkja og fullnýting þeirra hefur í for með sér
mikið forvarnar og uppeldislegt gildi, bygging
leikskóla, skólahúsnæðis og nýting þeirra hefur
mikið gildi jafnt fyrir börn sem foreldra, engin
þar að efast um gildi fjölbreytts æskuiýðsstarf,
uppbyggingin miðbæjar og ferðamannaþjónustu
hefur breytt Hafnarfirði úr svefnbæ í lifandi
sveitarfélag sem er fyrirmynd annarra. Allt þetta
hefur fært okkur umtalsvcrða fjölgun íbúa þann-
ig að ef fram heldur sem horfir verður Hafnar-
fjörður orðin næst stærsta sveitarfélag landsins á
eftir Reykjavík að fáeinum árum liðnum. Fjölg-
un íbúa hefur fyrst og fremst mælst meðal ungs
barnafólks og verður sá auður sem við Hafnfirð-
ingar höfum eignast seint ofmetinn og kemur til
með að nýtast bænum í framtíðinni.
Auk verulegra byggingarframkvæmda hafa bæst
við útgjöld bæjarins nokkrir stórir útgjaldaliðir sem
miðast bæði að bæta þjónustu við íbúanna og stuðla
að umhverfisvemd það er Almcnningsvagnar,
Sorpa, Útrásir. Almenningsvagnar bs. hafa nú tekið
yfir þann rekstur sem áður var í höndum Landleiða
hf og hafa almenningssamgöngur Hafnfirðinga á
Höfuðborgarsvæðinu bæst vemlega Sorpa er sorp-
urðunarfyrirtæki sem er samvinnuverkefni sveitarfé-
Iaga og tekur hún við nær öllu sorpi frá íbúum höf-
uðborgarsvæðisins,. Útrásir og grófhreinsun
fráveituvatns kemur til með að draga verulega úr
þeirri mengun sem berst á land og er þetta eitt stærsta
verkefni sem Hafnfirðingar hafa ráðist í tengslum
við umhverfisvemd.
Miklar framkvæmdir undanfarinna ára, bætt þjón-
usta við íbúa og fólksfjölgun sem orðið hefur undir
stjóm jafnaðarmanna em engar tilviljanir heldur
hlekkur í keðju sem má ekki rofna.Ekki snýst þar
sem útlit er fyrir að með auknum tilfærslum á meðal
annars félagslegri þjónustu frá ríki til sveitarfélaga er
jafnaðarmönnum í Hafnarfirði best treystandi lil að
halda á þeim málum.
Af ofangreindri uppbyggingu í æskulýðs-, skóla-,
íþrótta og umhverfismálum í Hafnarfirði á undan-
fömum ámm má ljóst vera hvar skilningur til þessa
mála er mestur. Til þess að mæta auknum kröfum og
aukinni ábyrgð sveitarfélaga í þessum málaflokkum
í framtíðinni er enn frekar Ijóst hverjum er best
treystandi hér í Hafnarfirði. Verkin hal'a talað.
Eg býð mig fram til að halda áfram þeirri upp-
byggingu undanfarinna ára sem hér hefur verið talin
upp. Þar mun ég leitast eftir að starfa undir merkjum
jafnaðarstefnunnar á sömu forsendum og ég hef gert
innan raða Alþýðuflokksins á undanfömum ámm.
Höfundur er verkfraeðingur. Hann stefnir á 6. sætið í prófkjöri
Alþýðuflokksins í Hafnarfirði.
ALÞYÐUBLAÐIÐ 15
HAFNARFJORÐUR: Þórir
Jónsson
Æskan er
okkar fjár-
sjóður
Æskulýðsmál hafa
verið í brennidepli und-
anfarin ár hér í Hafnar-
firði. Þær stórstígu
breytingar sem átt hafa
sér stað á, sviði æsku-
lýðsmála hér í bæ á liðn-
um ámm hafa ekki farið
fram hjá æsku bæjarins.
Við sem eldri emm
munum vel þann tíma
þegar bæjaryfirvöld
buðu upp á gömlu ver-
búðina „Æskó“ sem aðalathvarf hafnfirskra ung-
linga. Það vissu það allir að þessi verbúð var engan
veginn nægjanleg til að uppfylla óskir unglinganna.
Fleiri hundmð hafnfirskir unglingai- söfnuðu því
saman undirskriftum, með áskomn til bæjaryfir-
valda, um að bæta úr brýnni þörf á þeirra málum. Á
þessum tíma gerði prófessor Þórólfur Þórlindsson,
könnun meðal hafnfirskra unglinga er sýndi það
augljóslega að unglingamir okkar sóttu skipulagt
æskulýðsstarf í önnur bæjarfélög og höfðu gert
lengi.
Fyrir átta ámm komst Alþýðuflokkurinn í meiri-
hluta bæjarstjómar Hafnarfjarðar. Á þessunt tíma
hefur orðið hallarbylting í starfsemi Æskulýðs- og
tómstundaráðs. Aðstaðan er allt önnur og betri með
tilkomu Vitans, sem er glæsileg félagsmiðstöð og
vel sótt af unglingunum okkar. Klúbbastarf í giunn-
skólum bæjarins hefur vaxið mikið og árlegur há-
punktur þess er sameiginleg gmnnskólahátíð með
leiksýningum í Bæjarbíói og stórdansleik. Æsku-
lýðsráð hefur bryddað upp á mörgum nýjungum
undanfarin ár. Þar má telja útideildina Götuvitann,
vinnumiðlun unglinga, stóraukið starf fyrir böm og
unglinga með sérþarfir. Það hefur sem sagt verið
leitast við að sem flestir fái eitthvað við sitt hæfi.
Æskulýðsráð tók að sér umsjón með Hvaleyrar-
vatni fyrir þremur ámm og með markvissri upp>-
byggingu og kynningu hefúr vatnið verið mjög vel
sótt og er í dag sannkölluð íjölskylduparadís. Æsku-
lýðsráð sér auk þess um ljölmarga atburði sem lífga
upp á bæjarbraginn.
Þrátt fyrir að mikið hafi verið gert í þágu æskunn-
ar á liðnum ámm, þurfum við að halda áfram upp-
byggingarstarfinu, því bærinn hefur þanist mikið út
á liðnum ámm og þarf að laga æskulýðsstarfið að
því.
Markmið æskulýðsstarfsins er að skapa sem
mesta breidd og valmöguleika fyrir ungt fólk, hvað
varðar tómstundir. Þess vegna er ánægjulegt að sjá
hve vel hel'ur tekist til hjá hinum frjálsu félögum og
félagasamtökum í bænum, því hvarvetna er rífandi
gangur, enda hefur það verið markmið bæjaryfir-
valda að ýta undir og styðja við alla jákvæða bama-
og unglingastarfsemi í Hafnarfirði.
Það er því ljóst að þegar allir leggjast á eitt við að
búa sem best að æskunni, þá emm við að íjárfesta til
framtíðar, því æskan er okkar Ijársjóður.
Höfundur er formaður Æskulýðs- og tómstundaráðs
Hafnarfjarðar og deildarstjóri hjá Úrval/Útsýn. Hann stefnir á
4. sætið í prófkjöri Alþýðuflokksins í Hafnarfirði.
JAFNAÐAR-
MENN
TIL
SIGURS!