Vísir - 18.07.1976, Blaðsíða 13

13
vism Sunnudagur 18. júll 1976
INS og mörgum er kunn-
ugt, er heimsmeistarinn
i skák, Anatolí Karpov,
að læra hagfræði. Þess
vegna var ekkert eðli-
legra en að viðtal við
hann birtist i tímaritinu
Ekonomia í organísatsía promys-
lennovo proisvodstva (Hagfræði
og skipulag iðnaðarins). En búast
má við að fleiri en hagfræðingar
hafi áhuga á svörum Karpovs ....
— Þú ert fyrsti hagfræðingur-
inn sem nærð svona langt i skák-
listinni. Áður hafa verkfræðingar,
lögfræðingar, blaðamenn og
stærðfræðingar orðið heimsmeist-
arar, en enginn hagfræðingur. Er
eitthvert samband mllli hagfræði
og skéklistar?
— Ég held ekki að um beint
samband sé að ræða. Eigum við
að breyta orðalaginu á spurning-
unni? Hvernig stóð á því að ég,
skákmaðurinn, valdi einmitt hag-
fræði, og hvernig kemur það heim
og saman við skákina?
Það er erfitt að finna eitthvað
likt með þessu tvenhu, nema ef
vera skyldi að hvorttveggja kref3t
rökréttrar hugsunar. Rökrétt hugs-
un er mikilvægust. Þar er komið
fyrirbæri, sem er grundvallaratriði
bæði i skák og hagfræði.
En er ekki eitthvað sameiginlegt
i teoríu beggja þessara greina?
Hjálpar ekki stærðfræðiþekkingin
þér? Er það ekki einmitt hún sem
býr að baki þessa margumtalaða
„rationalisma" í leikmáta þínum?
— Ef til vill er réttara að segj'a,
að maður læri jafnhliða skákteoríu
og hagfræðiteoríu. Án efa nýtur
maður góðs af þvi á báðum svið-
,/Eg gœti
tef It allan
daginn"
- segir Anatoii
Karpov
heimsmeistari
i skák
unum. Hvað snertir útreikning á
hagstæðustu lausninni má vafa-
laust finna sameiginlega punkta.
En að sjálfsögðu er ekkert sam-
band milli hagfræðimenntunar og
skákhæfileika. Ég vil þar að auki
halda því fram, þvert ofan i út-
breidda skoðun, að ekkert sam-
band sé milli stærðfræði og skák-
listar. Ég þekki nokkra stórmeist-
ara sem kunna ekkert í stærð-
fræði og hafa aldrei fengist við
hana.
— Þú hefur sagt í viðtali, að
uppáhaldsnámsgrein þín sé póli-
tisk hagfræði. Hvernig stendur á
því?
— Það er erfitt að útskýra. Al-
veg eins og það er erfitt að út-
skýra hvers vegna ég fæst við
skák. Mér þykir gaman að skák.
Ég get ekki hugsað mér að vera
án hennar. Sama máli gegnir um
áhuga minn á hagfræði, og þá
sérstaklega pólitiskri hagfræði. Ef
til viII er það vegna þess að hugs-
uður á borð við Marx lagði grund-
völlinn að þeirri fræðigrein.
I fjölmiðlum hefur stíl þinum
verið likt við stíl Botvinniks og
Capablanca. Er það rétt?
— Hvað Capablanca snertir, er
það alveg eðlilegt.. Kennslubók
hans var fyrsta skákbókin sem ég
las spjaldanna á milli. Hugmyndir
hans hafa haft áhrif á mig, en
varla er rétt að segja að ég noti
þær. Það er ómögulegt, því að
hver skákmaður, sem náð hefur
vissum árangri, verður að koma
með eitthvað nýtt, eitthvað frá
honum sjálfum, til þess að ná
lengra. Einu sinni var Capablanca
ósigrandi, en svo fundu menn upp
aðferðir til að tefla við hann.
Þannig er um alla skákmenn. Það
væri þýðingarlaust fyrir mig að
fara að tefla eins og Capablanca.
Botvinnik hefur haft stóru hlut-
verki að gegna í skákmenntun
minni. Hann var fyrsti kennari
minn á heimsmælikvarða. Þvi mið
ur stóð samstarf okkar ekki lengi
yfir.
Hvernig gengur að sameina
skák og nám?
— Það gengur, en að vísu erfið-
lega. Ég missti úr heilt námsár.
Það var þegar ég tefldi i júnior-
HM og neyddist til að undirbúa
mig rækilega. Þá helgaði ég mig
allan skáklistinni. Allt lif mitt geng-
ur i hringi. Flest stóru mótin fara
fram á sama timð og prófin i há-
skólanum. Á veturna er það sov-
éska keppnin, á vorin alþjóðleg
stórmót. Þetta hefur í för með sér
að ég neyðist til að „þenja út"
próftímann. Sum prófanna tek ég
á undan skólasystkinum minum
önnur á efhr þeim.
Hvað snertir daglegt skáknám,
er erfitt að takmarka sig. Ef ég er
í „stuði" get ég teflt allan daginn.
— Hvað finnst þér um skákstíl
Fischers? Að hvaða leyti er hann
ólíkur þínum stil?
— Robert Fischer er einn sterk-
asti skákmaður allra tima. Hann
hefur fært skáklistinni sérstakan
baráttuvilja. Fischer teflir mjög
brátt, hann reynir að vinna hverja
skák.
Sumum finnst still okkar Fisch-
ers að einhverju leyti líkur, og að
við höfum sömu afstöðu til skák-
listarinnar. En ég held að stór
munur sé þar á. Við teflum ekki á
sama hátt. Þegar við höfum hvítt
teflum við báðir til vinnings, reyn-
um að fá forskot strax í upphafi
og hagnýta okkur síðan allt sem
getur orðið okkur til vinnings. En
Fisher teflir lika til vinnings þegar
hann hefur svart Það geri ég lika
oftast, en leikur okkar er ólikur.
Fischer reynir að sjá út strax hvað
á eftir að gerast. Kannski er það
þess vegna sem hann velur-alltaf
skörpustu möguleikana. Ég fer
öðruvisi að. Ég reyni ekki að vinna
eða ná yfirhöndinni strax i upp-
hafi. Svartur stendur verr að vigi
frá upphafi, þvi að hann missir af
einu tempói. Þess vegna þarf hann
fyrst að jafna leikinn og siðan
reyna að ná yfirhöndinni og sigra
andstæðinginn. Þannig tefli ég
þegar ég hef svart.
Fischer teflir mjög hratt, senni-
lega hraðar en nokkur núlifandi
stórmeistari. En það er vegna þess
að hann þekkir fjöldann allan af
svokölluðum standard-stöðum i
miðspilinu, svo ekki sé minnst á
byrjunarleikina, sem hann hefur
lært til fullnustu. Hann á alltaf
miklar birgðir af yfirgangsstöðum
frá opnun til miðspils.
— En þú teflir lika hratt og
lendir sjaldan í timahraki.
Já, það gerist sjaldan. Ég vil
halda þvi fram að sjálfsstjórn hafi
stóru hlutverki að gegna i bar-
áttunni við timahrakið. Hvers
vegna lenda margir skákmenn i
timahraki? Vegna þess að þeir
sóa tímanum í byrjun, af þvi að
þeir halda sig hafa nógan tima. Sú
skoðun er algeng meðal skák-
manna, að sá sem lendir i tíma-
hraki muni gera það hversu mikinn
viðbótartima sem hann fær, hvort
sem það eru tiu minútur eða hálf-
timi á leik. Það er vani hans. Að
sjálfsögðu er þess krafist að mað-
ur hugsi skýrt og reikni fljótt.
Þeim eiginleika býr Fischer yfir,
og ég lika.
auglýsir
FYRIR SUMARFRÍK)
Fólksbílakerrur
Eigum á lager nokkur stykki af þessum
vinsælu kerrum (2 stærðir).
Bátavagnar
Örfá stykki fyrirliggjandi fyrir báta
allt að 14 fetum.AAeð litlum breytingum
má nota þá fyrir snjósleða.
Festingar fyrir kerrur
50 m m kúlur og lásar, Ijósatengi o.fl.
Látum útbúa beisli á bílinn ef óskað er.
Farongursgrindur
Fyrirliggjand.i tvær gerðir af farang-
ursgrindum og grindarbogum og úrval
af teygjum og böndum.
Einnig:
AAikið úrval af öðrum vörum, svo sem
þriggja punkta rúllubelti, barnastólar,
barnabílbelti, 12 v loftdælur, speglar,
(margar gerðir m.m. fyrir hjólhýsi),
hjólkoppar fyrir 10-15, kasettutödkur
o.m.f I.
Litið við eða hringið
G.T. BÚÐIN HF.
Árnúla 22. R. S. 37140.
BAUSCH & LOMB
MJÚKAR
51
««pi
- - &
v;; i
■
§l
UNSUR
í fyrsta sinn á íslandi BAUSCH & LOMB mjúkar augnlinsur.
Sjást alls ekki á auganu og valda ekki óþægindum.
BANKASTRÆT114. SÍM! 16000