Vísir - 12.11.1977, Side 2

2
R
R
■
c
í Reykjavík
------y-----
}
Hvað ferðu með mikið i
helgarinnka upin?
Lina Friðriksdóttir, afgreiðslu-
stúlka: — Svona 4-5 þúsund meö
öllu. Maður reynir að spara.
Laugardagur 12. nóvember 1977 VISIR
■

Frá iðnkynningu á Hellu (Vísism. LA)
fréttamannafundinum i gær
komu fram margar fóðlegar upp-
lýsingar sem sýna að fram-
kvæmd iðnkynningarársins hefur
tekist með ágætum. Auk Péturs
voru á fundinum þeir Hjalti Geir
Kristjánsson formaöur verkefna-
ráðs islenskar iönkynningar og
Haukur Björnsson framkvæmda-
stjóri Félags islenskra iðnrek-
enda.
180 þúsund þátttakendur
Ef lögð er til grundvallar tala
fólks sem hefur sótt sýningar,
ráðstefnur og fundi iðnkynning-
arársins kemur i ljós að 180 þús-
und manns hafa tekið þátt i kynn-
ingunni.
Sérstakir iðnkynningardagar
fóru fram á átta stöðum á landinu
og efnt var til þriggja stórra sér-
sýninga sem samtals sóttu 103
þúsund gestir. Mestur fjöldi sótti
iðnkynningu i Laugardalshöll eða
59 þúsund manns, fatasýningu
sóttu 22 þúsund og matvælasýn-
ingu 32 þúsund gestir.
Skipulögö var fundaráætlun i
þjónustuklúbbum, félögum og
samtökum og mættu forsvars-
menn islensks iðnaðar á fundum
hjá 60 aðilum. íslensk iðnkynning
stöð fyrir fjölmörgum kynnis-
ferðum i iönfyrirtæki þar sem
boöið var meðal annars alþingis-
mönnum, borgar- og bæjarfull-
IÐNKYNNINGARÁRIÐ BREYTTI
VIÐHORFUM ALMENNINGS
Katrin óskarsdóttir, húsmóðir:
— Ég fer með 8-10 þúsund fyrir
alla vikuna. Við erum fjögur i
heimili og ég kaupi allt kjöt á
haustin.
Sveinbjörg Pétursdóttir, hús-
móðir: — Ekki undir 10 þúsund
fyrir sex manna fjölskyldu.
Jóhanna Kolbeinsdóttir, hús-
móðir: — Þaðer misjafnt, liklega
3-4 þúsund fyrir okkur þrjú. Ég
reyni að versla hagkvæmt.
Sigfriður Marinósdóttir, hús-
móðir: — Lágmark 5 þúsund.R
Annars fer það eftir þvi hvaö
mikið er i ísskápnum og hvort ég
sé I sparnaöarhugleiöingum.
,,íslensk Iðnkynning
hefur opnað dyrnar og
það má telja fullvist að
góður jarðvegur er fyrir
islenskar iðnaðarvörur
meðal almennings. Nú
er komið að hagsmuna-
samtökum iðnrekenda
að fylgja þessum góða
árangri eftir”, sagði
Pétur Sveinbjarnarson
framkvæmdastjóri Iðn-
kynningar á fundi með
fréttamönnum i gær.
Iðnkynningarári er lokiö og nú
hefur verið reynt að vega og meta
þann árangur sem náðst hefur
eftir þvi sem hægt er að bregða á
hann einhverri mælistiku. A
trúum, innkaupastjórum og em-
bættismönnum.
Veljum islenskt
„Við vorum ekki að skipa fólki
að kaupa islenskar iðnaöarvörur,
en létum fljóta með slagorð eins
og veljum Islenskt”, sagði Pétur
Sveinbjarnarson.
LOÐNAN A NAGLADEKKJUM
Þegar talinu vikur að þeirri
hryggðarmynd sem frystihúsa-
iðnaðurinn er orðinn, og þegar
þess er gætt að þessum iðnaði
eigum við að þakka helftina af
útflutningi okkar, kemur I hug-
ann aö mikil sé nú óstjórnin ab
geta ekki látið frystihúsaiðnaö-
inn bera sig. Að vlsu er að þessu
nokkur dagamunur og raunar
.staðamunur llka. En þegar á
heildina er litið er' þessi tegund
iðnaðar ósköp aum. Á sama
tima eru fulltrúar minniháttar
iönaðar I landinu að brýna
stjórnina á tilfærslum og liökún-
um I lánamálum, svo þeim geti
gengið betur, þangað til maður
hefur á tilfinningunni að miklar
hetjur iðnaðarins vilji helst
hvergi vera annars staöar en á
rikinu.
Þvi hefur veriö haldið fram,
og liklega ekki að ástæðulausu,
að frystihús á Suðurnesjum
væru of mörg og of litíl til að
geta talist hagkvæm við núver-
andi aðstæöur. En vfðar má
finna tvöfalt kerfi I þessum iðn-
aði eða margfalt, og mega allir
sjá að ekki eykur það hag-
kvæmnina. Einkum fer þetta
illa á litlum stöðum, þegarbæði
mannafli og fiskur skiptast nið-
ur á tvö frystihús, þar sem eitt
mundi geta annaö vinnslunni.
Annar stór galli hefur veriö á
framkvæmd frystihúsaiðnaðar-
ins, en það er hinn mikli til-
kostnaður við vinnslu á annars
ódýrri vöru. Hér á árum áður
var það venjan að frystihús
börðust I bökkum fjárhagslega
árin og áratugina. Fiskmóttaka
stóð svona þr já mánuði á ári, en
afganginn af árinu varð að
keyra vélar og halda menn á
launum við ýmiskonar umsýslu,
þótt móttaka á fiski væri sára-
litil og næsta skrykkjótt. Eitt-
árið um kring.
Annar þáttur fyrstihúsaiðn-
aðarins, sem reynst hefur
þungur I skauti, er hinn mikli
flutningskostnaður á hráefninu.
Hvergi á landinu mun vera til
löndunaraðstaða fyrir sjávaraf-
úrðir, þar sem bilar eru ekki

hvert slangur af gengisfelling-
um kom i kjölfar þessara at-
vinnuhátta. Einn staður öðrum
fremur var þó talinn laus viö
„niu mánaða kvillan” en þaö
var Höfn I Hornafirði. Þar virt-
ist frystihúsið rekið með sæmi-
legum árangri þegar aörir
kvörtuðu, og skýringin var ein-
faldlega sú að þangað barst
fiskur jafnt og þétt svo að segja
nauösynlegir, nema á sildar-
móttökustöðvum, þar sem sér-
stökum löndunarútbúnaöi er
fyrir komið vegna sfldveiða.
Fiskurer yfirleittalltaf tekinn á
bila við skipshlið og siðan
keyröur mismunandi langar
leiðir, stundum á milli þorpa.
Frystihús hafa veriö byggð
langt inn I landi, t.d. á Selfossi,
eins og flutningsvegalengdir
skipti engu máli. Mikill akstur á
vinnslufiski kostar auövitað
peninga. Vel má vera aö henta
þyki að koma frystihúsum fyrir
sem næst vinnukraftínum, en þá
hefur iðnaðurinn fengið á sig at-
vinnubótasnið, sem getur kost-
að tiðar gengisfellingar.
Jafnvel þar sem næsta auð-
velt virðist aö koma fyrir
löndunartækjum, sem flyttu t.d.
loðnu beint I verksmiðju, er
gripiö til flutninga með biium.
Svo er a.m.k. hér I Reykjavik,
þarsem nær öllu fiskifangi, sem
á land berst, er ekið lengri og
skemmri vegalengdir á bílum.
Þannig má meö sanni segja aö
öll sú sild, sem berst á vetrar-
mánuðum að verksmiöjunni að
Kletti, fari þangaö á nagla-
dekkum.
Nýlega hefur rlkið veitt miklu
fé til frystihúsanna, og verða
þau sjálfsagt ekki ofsæl af þvi
miðað við núverandi aöstæður.
Þótt þessu fé eigi að veita að
einhverju leyti til lagfæringa á
húsunum, mun ekkert af þvi
renna til breytinga á löndunar-
aöferðum. Löndunarkostnaður-
inn veröur því áfram sá sami og
áöur. Staðsetning frystihúsanna
breytist heldur ekki viö þetta
fjárframlag. Þannig er helsti
iðnaður landsmanna eins og
steingerfingur, óhagganlegur
og óumbreytanlegur, nema
hvaö hlöðin er hægt aö malbika,
svo „herflutninga ’ ’bflarnir eigi
hægara með að athafna sig.
Svarthöfði