Vísir - 18.01.1978, Blaðsíða 4

Umsjón: Guðmundur Pétursson
é>ilfurf)úöun
Mifivikudagur 18. janúar 1978
VÍSIR
MUNIÐ
Frimerkjasöfnun félagsins
Innlend & erl. skrifst. Hafnar-
str. 5
Pósthólf 1308 eða simi 13468.
Bílaleiga
Kjartansgötu 12 — Borgarnesi
Simi 93-7395.
■ GEDVERNDARFÉLAG ISLANDSI
Volkswagen Landrover
1955voruum 200þúsundÞjóB-
verjar á lista þeirra, sem vildu
flytja Ur Sovétrfkjunum. Þá var
samt oröift augljóst, aö Sovétyf-
irvöld mundu aldrei leyfa þessu
fólkiaöfara. Þýski Rauöi kross-
inn tók þá saman lista yfir 43
þúsund tilfelli átakanalegra
fjölskylduslita, en þaö var ekki
nema nokkrum sem hlotnaöist
aö flytjast vestur. t kringum
þrjátiu til fjörutiu árin 1957 og 58
og um 530 á árunum 1959 til ’64.
Eftir úrskuröinn um „póli-
tiska endurhæfingu” Volguþjóö-
verja 1964 náöust samningar i
Vinarborg ári seinna milli
Rauöa kross Sovétrikjanna og
Þýskalands um aö innfæddir
Sovétþjóöverjar fengju aö flytja
til Þýskalands. Arieftirþaö eöa
1966 fluttu 984 vestur, áriö 1967
fluttu 836, en svo dró fljótt Ur
þessum flutningum aftur, þar til
Willy Brandt færöi máliö aftur á
dagskrá 1970, þegar hann var
staddur i Moskvu til aö undir-
rita ekki árásarsamninginn
milli Sovétrikjanna og V-Þýska-
lands. Eins og I umbunarskyni
var 871 leyft aö flytja vestur ár-
iö 1971. — Ariö 1972 tók máliö
undarlega stefnu, þegar Sovét-
menn geröu sig bera aö þvi aö
nota þetta bágstadda fólk til
þess aö hafa áhrif á innanrfkis-
mál V-Þýskalands. Þeir lofuöu
aö sleppa 700 Þjóöverjum vest-
ur yfir þaö áriö, en nóvember
eins og til þess aö auka mögu-
leika Brandts til aö sigra I kosn-
ingunum var 1.588 Þjóöverjum
skyndilega veitt leyfi til þess aö
flytja vestur yfir.
Þetta stóö skammt og I árslok
1972 voru enn um 30 þUsund
Þjóöverjar I Sovétrikjunum á
lista Rauöa krossins yfir þá,
sem vildu sameinast fjölskyld-
um sinum fyrir vestan.
Brautarholti 6, III h.
Simi 76811
Móttaka á gömlum
munum:
Fimmtudaga kl. 5-7 o h.*
Föstudaga kl. 5-7 e
Fjórtánda stærsta
þjóðarbrotið, sem
byggir Sovétrikin eru
Þjóðverjar, sovéskir
Þjóðverjar, sem sam-
kvæmt siðustu skýrsl-
um (frá 1970) töldust
um 1850 þúsundir.
Minnihluti þessa
hóps voru ekki sovéskir
rikisborgarar fyrir sið-
ari heimsstyrjöldina.
Þeir voru ýmist fluttir
nauðungarflutningum
austur, eða fundu sig
sovétmeginn nýrra
landamæra, sem dreg-
in voru eftir styrjaldar-
lokin.
Meirihluti þessara
Sovétþjóðverja eru af-
komendur landnema
frá kei saratimanum.
A þessum Þjóöverjum og
einkanlega Volgu-Þjóöverjum
bitnaöi mjög Þjóöverjahatriö,
sem blossaöi upp eftir innrás
nasista i Sovétrlkin. Lýöveldi,
sem þeir höföu stofnaö á Volgu-
bökkum var leyst upp og ibU-
arnir fluttir austur á bóginn,
margir alla leiö til Siberiu.
Smám saman eftir þvi sem
timinn hefur grætt sárin hefur
hagur þeirra ögn vænkast, og
áriö 1964 var litiö svo á, aö þeir
heföu veriö „stjórnmálalega
endurhæföir”. En Volgulýö-
veldiö var ekki endurreist.
Þessir Sovétþjóöverjar hafa
righaldiö i þjóöareinkenni sin
fram til siöustu ára, viöhaldiö
þýskri tungu sinni og erfö. Þaö
er fyrst á siöustu árum, aö ber á
ungmennum, afkomendum
þessa þjóöarbrots, sem ekki eru
mælandi á þýsku. Draumur
þessaþjóöarbrots hefur veriö aö
endurreisa sjálfstjórnar rlki sitt
á bökkum Volgu, sem þeim hef-
ur ekki veriö veitt.
Úrkula vonar orönir um, aö
þessióskrætisthafa margir sótt
um leyfi til þess aö flytja Ur
landi til V-Þýskalands, en aörir
viröast hafa sætt sig viö hlut-
skipti sitt og orönir á góöri leiö
meö aö blandast öörum þjóöar-
brotum Sovétrikjanna.
Bonn-stjórnin og þýski rauöi
krossinn hafa árum saman
staöiö I samningaþófi viö sovésk
yfirvöld um leyfi til handa Þjóð-
verjum austantjalds til þess aö
sameinast ættmennum sinum
vestantjalds. Til þessa hefur fá-
um veriö leyft aö fara Ur landi.
Er þaö eftirtektarvert, aö I þau
skipti, sem þaö hefur veriö látiö
eftir, hefur þaö komiö heim og
saman viö einhverja eftir-
látsemi vesturlanda I staöinn,
einkanlega þá Vestur-Þýska-
lands. Allt i allt hafa innan viö
30 þUsund Þjóöverjar fengiö aö
yfirgefa Sovétrikin frá þvi 1957,
og voru um 20 þúsund þeirra
Þjóöverjar, sem ekki voru
sovéskir rikisborgarar fyrir
heimsstyrjöldina siöari. Þjóö-
verjarfrá Þýskalandi eöa Aust-
ur-Evrópu, sem fluttir voru
nauöugir til Sovétrikjanna á
strlösárunum eöa fyrst á eftir.
Fyrsta skrefiö I átt til mann-
réttinda til handa þessum þjóö-
flokki var tekiö upp Ur heimsókn
Adenáuers kanslara V-Þýska-
lands til Moskvu 1955. Siöustu á-
vinningarnir fengust meö
samningum og viöræöum i tið
Willy Brandts kanslara og
„austurstefnu” hans.
PASSAMYNTDIR s
teknar í litum
tilbutiar strax I
barna jl f lölskylcflu
LJ OSMYNDI R
AUSTURSTRÆTI 6 S.12644
Urval af
bílaáklæðum
(coverum)
Sendum
í póstkröfu
Altikabuoin
Hverfisgötu 72. S. 22677
VOLGU
ÞJÓÐVERJAR
Hjartkær eiginkona min, móðir okkar, tengda-
móðir og amma.
SIGRÍÐUR MARÍUSDÓTTIR
Laugarnesvegi 34
andaðist 16. þ.m.
f.h. vandamanna
Ekhardt Thorstensen
VÍSIR
OKKUR VANTAR
UMBOÐSMANN
Á
FÁSKRÚÐSFIRÐI
UPPL. í SÍMA 28383
visir