Vísir - 29.07.1978, Side 2

Vísir - 29.07.1978, Side 2
2 Laugardagur 29. júll 1978 JMeð Armsfrong og félögum á /örðinni góð aðfer-ð til að hvíla sig frá daglegum erli og ís- lensk náttúra er alveg sér- staklega frískandi og hressileg og vel til þess fallin". Nei við, verðum bara stutt í þetta skipti, förum aftur á sunnudag- inn, en sjálfur hef ég mik- inn áhuga á að koma hing- að aftur", sagði Arm- strong. Stærsti glervöruframleið- andi í heimi Sá sem hefur Laxá I Dölum á leigu, er Mr. Dodd, amerískur verksmiöjueigandi; Mest fram- leiöir hann af ýmiskonar glerilát- um, gosflöskum og þess háttar en einnig allmikiö úr plasti. Mr. Dodd hefur undanfarin ár boöiö hingaö ýmsum mönnum til lax- veiöa meö sér. Menn muna eftir komu Jack Nicklaus golfleikar- ans heimsfræga, og í fyrrasumar bauö hann Bing heitnum Crosby, en hann slasaðist og gat ekki komiö. í ár kemur Neil Arm- „Ég er indíáni og þið stelið af mér andlitinu ef þið takið myndir", sagði einn af félögum tunglfar- ans Neil Armstrong þegar Vísismenn hittu þá við lax- veiðar í Laxá í Dölum í fyrradag. Armstrong var nýbúinn að landa fyrsta laxinum á ævinni. Honum varð ekki skotaskuld að gera það aðstoðarlausf; enda maður vanur ýmsum meiri afrekum. „Ég er nú ekki mikill veiðimaður", sagði hann, „en þetta er Mr. Gray búinn aö vera aö I þrjá tlma. ÉBKKM Armstrong-feögarnir viö veiöarnar strong f boöi Dodd. „Getum viö átt von á fleiri heimsfrægum mönnum á þínum vegum til Islands á næstu árum? „Þessi menn eru fyrst og fremst vinir minir og öndvegis- menn, þess vegna býð ég þeim með mér en ekki vegna þess aö þeir eru frægir”, sagði Mr. Dodd. „Nú,hvort það komi fleiri frægir menn, fer eftir þvi hvaö menn kalla fræga menn, þú skilur” Viö inntum Mr. Dodd eftir þvi hvaö vinnudagurinn væri langur „KALLINN í TUNGLINU" ( HEIMSÓKN Á ÍSLANDI — blaðamaður Visis rifjjar upp fyrri kynni af Neil Armstrong, og helstu afrek geimfarans „ÞAÐ TÓKST”, sagöi I risa- fyrirsögn á forsiöu VIsis mánu- daginn 21. júlí 1969. Þaö sem „tókst” var fyrsta mannaöa léndingin á tunglinu, þá um nóttina haföi bandariski geim- farinn Neil Armstrong stigiö fyrstu skref jaröarbúa á fram- andi hnetti. Neil Armstrong sótti þjálfun slna fyrir tunglferöina meöal annars til isfands og nú er hann kominn hingaö aftur. i þetta skipti er hann þó ekki aö búa sig undir sögulegan leiöangur, heldur aö hvlla sig og reyna sig viö laxana I Laxá I Dölum. Þaö var aö vonum mikiö um aö vera hjá fjölmiölum þegar hópur geimfara kom hingaö til lands 29. júnl 1967. Þaö var þá sýnt aö einhver þessara manna yröi sá sem fyrstur manna færi til tunglsins, þvi hingaö voru þeir komnir I samband viö jarö- fræöistúdiur sinar. Einnig þótti ekki óllklegt aö I óbyggöum tslands væri lands- lag ekki ósvipaö þvi sem sjá mætti á tunglinu. Viö komuna hingaö núna sagöi Armstrong reyndar aö hvergi á jöröinni heföi hann séö neitt sem llktist þvl sem hann sá á tunglinu, og hefur hann þó far- iö vlöa. Geimfarið bilaði Fréttamenn sem fylgdu geim- förunum eftir voru aö vonum áð velta þvi fyrir sér hver þeirra yröi valinn til fyrstu tunglferö- arinnar. Hugmyndarikum manni datt i hug aö setja upp veðbanka, en sú hugmynd rann út i sandinn þegar i ljós kom aö flestir fréttamannanna veöjuöu á Armstrong. Hann var þó sá þeirra sem minnst bar á, ákaflega hæglátur maöur, nánast feiminn. Hann svaraöiaövlsugreinilega öllum spurningum sem fyrir hann voru lagðar en sagöi yfirleitt ekki mikiö nema á hann væri yrt. Armstrong var á þegar búinn aö fara i eina geimferö, méö Ge- mini 8. I þeirri ferö var fram- kvæmd fyrsta tengingin i geimnum. Armstrong og David Scott sem meö honum var, stýrðu Gemini farinu upp aö At- las Agene eldflaug sem skotið haföi veriö á braut nokkru áöui; og tengdu saman. Þetta var vel gert og mikil- vægt skref fyrir fyrirhugaöar tunglferöir. En þaö var ekki fyrr en seig á ógæfuhliöina sem i raun kom I ljós hvaö i mannin- um bjó. Vegna einhverrar bilunar byrjaöi Gemini 8 aö snúast um sjálft sig, með Agena eldflaug- ina á endanum. Snúningurinn varö stööugt hraöari og þar kom aö Armstrong sem haföi yfir- stjórn I feröinni ákvaö aö þeir yröu að losa sig viö Agena flaugina. Aöur höföu þeir gert margar tilraunir til að stöðva veltinginn, meö stjórnflaug- unum, en allt kom fyrir ekki. Nauðlentu Gemini En þaö var hægara sagt en gert aö losna viö Agena flaug- ina, þvi þaö varö aö gerast ná- kvæmlega á réttu augnabliki, til aö ekki yröi árekstur. Þetta tókst þó, en skömmu slöar í ljós aö skammhlaup haföi oröið i einum eldflauga- mótornum og hann logaöi allur. Þetta varð til aö Gemini 8 byrjaöi aftur að snúast. Armstrong tók þá ákvöröun um aö nauöbeita stjórnflaugum þeim sem nota á I undirbiiningi undir lendingu. Með þessu móti tókst að stöðva snúninginn, en þetta þýddi að þeir uröu aö nauölenda geimfarinu, og snúa til jarðar miklu fyrr en þeir höföu ætlaö. En þótt ekki færi allt eins og áætlað haföi veriö höföu þeir lokið meginverkefni sinu, fyrstu tengingu viö annaö far, i geimn- um. Þeir höföu lika sýnt aö þeg- ar tæknin brást var mögulegt Ðelfa er iitið skref hja mór. en stórt hjá mannkyninu ' ll\að var >ður císt 1 huga, cr Anmirong strtft á tunglinu? fyrir manninn að bjarga mál- inu. Þetta sönnuöu James Lovell og félagar hann aftur og eftirminnilega þegar þeir komu Apollo 13 heilum til jarðar eftir að sprengmgvarÖThonumá leiö til tunglsins. Feimnislegur Þaö var svo i júllmánuöi tveimur árum siðar, sem rödd Neil Armstrongs barst frá yfir- boröi tunglsins: „Þetta er litiö spor fyrir mig, en risaskref fyrir mannkynið”. Ég var einn þeirra frétta- manna sem fylgdu geimförun- um eftir um tsland á sinum tima, og eins og hinir hreifst ég af þessum hægláta vingjarnlega manni. Þegar hópurinn sat i kringum litinn varðeld i Drekagili og við dreyptum á skosku viskíi, virt- ist hann hér um bil feimnisleg- ur miðað viö aðra viöstadda. En þaö var eftirtektarvert aö þá sjaldan hann sagði eitthvað, þögnuðu allir aðrir. Þegar ég svo hitti hann á flug- vellinum núna þegar hann kom til aö hvila sig og veiða lax, var ljóst aö það hefur ekki oröið mikil breyting á honum á þeim ellefu árum sem liðin eru sfðan hann kom hingað siðast. Það fer enn minnst fyrir hon- um þegar hann er i hópi manna, en samt er einhvernveginn tekiö mest eftir honum. Brosiö er jafn hlýlegt og honum þótti gaman að rifja upp gamlar minningar frá fyrri heimsókn sinni. Armstrong er nú verkfræöi- prófessor við Cincinnati háskól- ann i Ohio en það kemur dálitill glampi i augun þegar minnst er á geimferðir. „Jú, ég heföi gaman af aö koma aftur til tunglsins. Kannske á ég eftir aö kaupa þangaö farmiða.” _______________ —ÓT.

x

Vísir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.