Vísir - 16.11.1978, Qupperneq 11

VISIR Fimmtudagur 16. nóvember 197S
11
— Þaö er augljóst aö Islendingar geta ekki treyst á
slíka //Vernd". Því er mikilvægt aö hef ja öfluga bar-
áttu fyrir sjálfstæöi landsins gegn báöum risaveldun-
um/ fyrir hlutleysi Islands í heimsstyrjöld (fyrir
vopnuðu hlutleysi vel aö merkja. Vopnlaus getur ís-
lensk alþýða aldrei varið sjálfstæöi sitt.)
Stefna Alþýöubandalagsmanna innan Samtaka
herstöövaandstæöinga hefur jafnan haft yfirhöndina.
Samtökin hafa því gert lítið úr hættu þeirri sem
heiminum stafar af heimsvaldastefnu Sovétríkjanna
og styrjaldarhættunni.
Framferöi Sovétmanna um heim allan ætti aö færa
mönnum heim sanninn um aö herskip þessi eru engir
friöf lytjendur heldur geigvænleg ógnun viö sjálfstæöi
islensku þjóöarinnar.
valdsinna eru Samtök herstööva-
andstæöinga. Samtökin hafa fylkt
þdsundum tslendinga út á göturn-
ar til aö mótmæla hersetunni:
Þúsundum saman þrömmum viö
árlega I mislöngum mótmæla-
göngum. En i staö þess aö virkt
fjöldafylgi samtakanna aukist
jafnt og þétt og samtökin eflist
hafa SHA þvert á móti hvaö eftir
annaö gefiö upp öndina. Siöasta
landsráöstefna leiddi I ljós aö enn
einu sinni er þetta aö gerast, enn
einu sinni stefnir starfiö og
baráttueldmóöurinn niöur á viö.
Hvaö veldur?
Berjumst gegn báðum
risaveldunum
Frá þvf aö Samtök herstööva-
andstæöinga voru endurreist
fyrir Jyemur árum hafa staöiö
yfir miklar deilur á liösfundum og
landsráöstefnum samtakanna um
afstööu þeirra til Sovétrlkjanna. -
Stefna Alþýöubandalagsmanna
innan samtakanna hefur jafnan
haft yfirhixidina. SHA hafa þvi
gert litiö úr hættu þeirri sem
heiminum stafar af heimsvalda-
stefnu Sovétrikjanna og
styrjaldahættunni. i yfirlýsingum
samtakanna um heimsástandiö
hafa þau fariö i kring um heims-
valdastefnu Sovétrikjanna eins
og köttur i kringum heitan graut.
Talaö er um striösundirbúning
stórvelda (hvaöa stórvelda?) og
andstööu viö heimsvaldastefnu og
drottnunarstefnu (er drottnunar-
stefna annaö en heimsvalda-
stefna?)
011 áhersla er lögöá aö tala um
drottnunarstefnu „án þess aö þaö
sé i verkahring miönefndar aö
■ skilgreina hvort hún sé heims-
valdastefna eöa ekki” svo vitnaö
sé til oröa formanns miönefndar
SHA. Hvernig er hægt aö heyja
haröa og árangursrika baráttu
gegn NATO og ameriska hernum
án þess aö viöurkenna aö „drottn-
unarstefna” Sovétrikjanna er
sama eölis og heimsvaldastefna
Bandarikjanna. 1 grini tala sumir
herstöövaandstæöingar um
„Rússagrýluna” eins og hún sé
eitthvaö til aö gera grin aö meö
herskip sin hér viö landsteinana.
Framferöi Sovétmanna um heim
allan ætti aö færa mönnum heim
sanninn um aö herskip þessi eru
engir friöflytjendur heldur geig-
vænleg ógnun viö sjálfræöi
islensku þjóöarinnar.
En þaö er ekki einu sinni svo aö
Alþýöubandalagsmenn innan
SHA séu tilbúnir til ab hefja
einaröa baráttu gegn hernum og
NATO. Nú þegar Alþýöubandalag
ið hefur hafiö stjórnarsamstarf
án þess aö hafa brottför hersins I
stjórnarsáttmála, bregöur svo
viö, aö Alþýöubándalagsmenn
innan SHA leggja megináherslu á
áfangalausnir, friölýsingar-
drauma og þess háttar. Þeir vilja
einangraherinn efnahagslega, en
gæta þess ekki aö meö þvi beina
SHA baráttu sinni fráhernum og
aö islenskum auöherrum.
Viöskiptavinir hersins eru auk
þess nokkuö svo voldugir i
Islensku þjóöfélagi. Þeir munu
ekki leggja niöur viöskipti sin viö
kanann nema tilneyddir, þ.e. her-
inn veröi rekinn úr landi — já eöa
meö þjóöfélagsbyltingu á Islandi
og þaö er varla markmiö SHA.
Herstöövaandstæöingar ættu
þvi að tviefla baráttuna gegn
NATO ogkrefjast þess aö Alþýöu-
bandalagiö standi viö kosninga-
lofbrö sin. Raunar ætti stjórnar-
samstarf Alþýöubandalagsins aö
kenna herstöövaandstæöingum
aö viö getum ekki treyst á
Alþýöubandalagiö né nokkurn
annan stjórnmálaflokk til aö -
vinna verkiö fyrir okkur. tlrsögn
Islands úr Nato og brottrekstur
bandariska hersins verður fyrst
og fremst árangur öflugrar
fjöldabaráttu.
Starfshættir samtaka
herstöðvaandstæðinga
Ég varpaði áöan fram spurn-
ingunni: Hvaö veldur hnignun
SHA? Þvi hef ég nú svaraö aö
hálfu. Þaö er augljóst aö ef
fjöldasamtök gegn heimsvalda-
stefnu eru ekki heil I baráttunni
gegn báöum risaveldunum og ef
þau hlaupa alltaf eftir duttlung-
um stjórnmálaflokks sem hefur
sýnt aö honum er ekki treystandi
til heilshugar baráttu, er ekki von
á góöu.
En meira býr aö baki. A lands-
ráöstefnunni nú um daginn kom 1
ljós aö starfi samtakanna hefur
hrakaö mjög á siöasta ári.
Trotskistar stigu I stól og héldu
þvi fram aö orsök þess væri
áhugaleysi almennra herstööva-
andstæöinga vegna þess aö tima-
bundiö markmiö vantaöi. Lausn-
in væri: Þjóöaratkvæöagreiösla.
Hvilik sálfræöi! Sumir alþýöu-
bandalagsmenn kenndu peninga-
leysi um!
Ef baráttumböur og áhugi
herstöövaandstæöinga er i
lágmarki þá er þaö ekki vegna
sálfræöilegra eöa peningalegra
aöstæöna, heldur vegna þess aö
starfseiningar samtakanna,
svæöahóparnir, eru hálfdauöir og
tengsl þeirra viö miönefnd eru
nær engin. I miönefnd sitja menn
sem ekki eru valdir vegna þess að
þeir hafa starfaö vel i SHA, held-
ur vegna þess aö þeir eru flokks-
bundnir I Alþýöubandalaginu,
Fylkingunni eöa KFl/ML.
Miönefndarfundir eru flestir illa
sóttir og ákvaröanir þeirra ná
sjaldnast eyrum almennrar liös-
manna. Landsráöstefnur sitja
fyrst og fremst flokksbundnir
einstaklingar og kaupa sér at-
kvæöisrétt, þó svo aö þeir starfi
ekkertí samtökunum þessá milli.
Ef Samtök herstöövaandstæöinga
eiga aö standa undir nafni eiga
virkir liösmenn samtakanna aö
ráöa feröinni á landsráöstefnum
og sitja i miönefnd. Þá fyrst eru
samtökin eru byggö upp sem virk
og lýöræöisleg liösmannasamtök
eru þau fær um t.d. aö krefjast
þjböaratkvæöagreiöslu um
hermáliö.
Berjumst fyrir réttri
stefnu
Nú hugsar kannske einhver:
„Ljótt er aösjá. Greinarhöfundur
rifur niöur starf þeirra samtaka
sem hvaö mest hafa barist fyrir
úrsögn Islands úr NATO og brott-
rekstri hersins. Hvernig I ósköp-
unum ætlar hann aö koma þess-
um markmiöum i framkvæmd?”
Rétt er aö ég hef rifiö þá stefnu og
þá starfshætti niöur sem mestu
ræöur innan Samtaka herstööva-
andstæöinga, þá stefnu sem
Alþýöubandalagiö ber hvaö
mesta ábyrgö á. Þaö geri ég
vegna þess aö reynslan sýnir aö
þessi stefna er röng og ef viö ætl-
um aö ná árangri i starfi veröum
viö aö breyta henni.
Nauösynlegt er aö berjast fyrir
réttri stefnu innan Samtaka her-
stöövaandstæöinga, en þaö eitt
nægir ekki. Meðan Alþýöubanda-
lagiö hefur forystu Samtaka her-
stöövaandstæöinga i höndum sér
og notar þau tilatkvæöasmölunar
fyrir sjálf sig, meö öörum oröum,
meöan starf SHA er jafn
árangurslitiö og raun ber vitni
um veröa allir sæmilegir and-
heimsvaldasinnar aö reka bar-
áttuna aö nokkru leyti fyrir utan
Samtök herstöövaandstæöinga. 1.
des-hreyfingin t.d. sem nýlega
var endurreister ekki stefnt gegn
Samtökum herstöövaandstæö-
inga, heldur er hún viöleitni and-
heimsvaldasinna til aö útvikka
baráttuna og virkja fjöldann.
Herstöövaandstæöingar veröa aö
gefe Baráttuhreyfingu 1. des.
gaum.
Baráttuhreyfing 1, des.
Markmiö 1. des-hreyfingarinn-
ar er aö fylkja andstæöingum
heimsvaldastefnunnar saman um
vigoröin: Verjum sjálfræöi Is-
lands — Gegn erlendri stóriöju —
Island úr NATO, herinn burt —
Gegnheimsvaldastefnu og striös-
undirbúningi risaveldanna,
Bandarikjanna og Sovétrikjanna.
Baráttuhreyfingin telur mikil-
vægt aö upplýsa almenning um þá
hættu sem heiminum stafar af
striösundirbúningi Bandarlkj-
anna og Sovétrikjanna, og um
stööu Islands i valdatafli stór-
veldanna. Hún leggur áherslu á
aö baráttan gegn heimsvalda-
stefnunni erekki vonlaus barátta.
Heimsvaldastefnan er brynju-
klæddur risi á brauöfótum, inn-
viöir, bandarisks og sovésks þjóö-
félags eru rotnir. Stórveldin geta
þá þvi aöeins barist aö þau njóti
stuönings alþýöunnar en alþýöan
viöa um heim hefur nú þegar
gripiö til vopna gegn yfirgangs-
stefnu þeirra. Þaö er islenskri al-
þýöu óeölilegt aö una viö undirok-
un erlends veldis. Danir náöu
yfirráöum á Islandi meö svikum
og vopnavaldi. Um aldaraöir
voru Islendingar smáö og undir-
okuö þjóö en 1. des. 1918 ööluöust
þeir fullveldiö aö nýju. Þaö var
eftir áratuga langa baráttu gegn
danska nýlenduveldinu.
Enn á ný er ísland hersetin
þjóö. Enn á ný veröum viö aö
hefja upp baráttu gegn erlendu
auövaldi. 1. des-hreyfingin vill
gera 1. desember aö baráttudegi
gegn heimsvaldastefnunni og
fyrir sjálfræöi lslands.
Starfshættir hreyfingarinnar
eru ekki siöur athyglisverðir.
Framkvæmdanefnd hennar er
kosin úr rööum virkra liösmanna.
Liösmannafundir eru haldnir
reglulega og oft og liösmenn hafa
eftirlit meö starfi framkvæmda-
nefndarinnar og meö þvi aö áætl-
anir séu framkvæmdar. Engin
ákvöröun er tekin nema liös-
mannafundur hafi fjallaö um
hana áöur og þessir fundir hafa
siöasta oröiö um þær ákvaröanir
sem óhjákvæmilega veröur aö
taka á milli funda.
Baráttuhreyfingin er virkileg
baráttuhreyfing sem SHA má
læra margt af.
Að lokum
I þessari grein hef ég gagnrýnt
vinnubrögð Samtaka herstööva-
andstæöinga og þátt Alþýöu-
bandalagsins þar I. Frá þvi aö
SHA voru fyrst stofnuö hafa þau
verið stærsta afl andheimsvalda-
sinna hér á landi. En þaö er ekki
hægt aö berjast gegn NATO og
hernum án þess aö berjast gegn
báöum risaveldunum og án þess
aötreysta áfjöldann. Sigur vinnst
þvl ekki meö ályktunum einum
saman eöa árlegum göngum: sig-
ur vinnst meö þvi aö virkja hvern
einasta herstöðvaandstæöing til
sameiginlegrarstefnumótunar og
meö því aö gera Samtök
herstöövaandstæðinga aö virkum
liðsmannasamtökum.
Ég skora þvi á alla heiöarlega
andheimsvaldasinna aö taka
höndum saman i baráttunni fyrir
réttri stefnu og starfeháttum
innan SHA og i þeim f jöldahreyf-
ingum sem til eru utan samtak-
anna. Tökum þátt I starfi 1.
des-hreyfingarinnar — vekjum
upp öfluga baráttu gegn risaveld-
unum!
Greenpeoce somtökin:
„Fordœmum
órósina
r
0
herro
Ásgeirsson"
„Greenpeace- samtökin höföu
ekkert meö árásina á herra As-
geirsson aö gera og slfkar aö-
geröir fordæmum viö algerlega,”
sagöi Alan Thornton frá Green-
peace«amtökunum viö Visi i gær.
Tilefniö var aö Frakkinn Roger
de la Grandiéresem vill veiöa hér
háhyrninga réöst 1 gær aö Þóröi
Asgeirssyni skrifstofustjóra
sjávarútvegsráöuneytisins og
skvetti yfir hann einhverjum
rauöum vökva.
Frakkinn telur sig hafa veriö
svikinn af Sædýrasafninu og hér-
lendum yfirvöldum um leyfi til aö
veiöa háhyrninga.
Thornton kom aö máli viö Visi
og baö um aö þaö yröi skýrt tekiö
fram aö Greenpeace heföi hvergi
komiö þarna nærri.
„Viö fordæmum persónulegar
ofbeldisárásir hver sem mál-
staðurinn er. Grandiére er á eng-
an hátt tengdur Greenpeace.
Hann er ekki einusinni náttúru-
verndarmaöur þvi hann er aö
mótmæla þvl aö fá ekki aö veiöa
háhyrninga.”
—ÓT
Bann við rek-
netaveiðum
— 1500 þúsund lestir
þegor veiddor
Sjávarútvegsráöuneytiö hefur
ákveöiö aö afturkalla öll leyfi til
reknetaveiöa frá hádegi I dag.
Allar reknetaveiöar eru þvi
óheimilar frá þeim tima.
Siöasti veiöidagur hringnóta-
báta er mánudagurinn 20. nóvem-
ber.
„Þar sem mjög óljóst er hverjir
möguleikar eru á söltun og fryst-
ingu á sfld það sem eftir er veiöi-
timabilsins eru skipstjórar báta
beönir um að athuga hvernig
standimeöafsetningu á sild, áöur
en þeir haldatil veiöa,” segir I til-
kynningu ráöuneytisins.
Kvikmyndosafnið:
Gomlor
kvikmyndir
vontor
Stjórn kvikmyndasafnsins
hefur komiö saman tíl fyrsta
fundar og þar var ákveöiö aö
hefjast handa um söfnun upp-
lýsinga og skráningu islenskra
kvikmynda og kvikmynda um is-
lensk efni.
A siöasta Alþingi voru sam-
þykkt lög um Kvikmyndasafn Is-
landsog kvikmyndasjóö. I stjórn
safnsins eru Arni Björnsson, Er-
lendur Sveinsson, Jón Þórarins-
son og Magnús Jóhannsson. For-
maður er Knútur Hallsson sem er
skipaöur af Menntamálaráöu-
neytinu án tilnefningar.
Safnstjórnin beinir þeim til-
mælum tilallra þeirra sem kunna
aö hafa undir höndum framan-
greindar kvikmyndir eöa telja sig
hafa vitneskjuum hvar þær kunni
aö vera niðurkomnar aö koma
þeim upplýsingum á framfæri.
Þeir geta haft samband við
Menntamálaráöuneytiö Hverfis-
götu 6,s. 25000,eöa viö Fræöslu-
myndasafn rikisins, Borgartúni 7
simi 21572.
—BA—